Αντίπαλοί του τον αποκαλούν Ούγκο Τσάβες, ενώ ταραχή επικρατεί και στην πρεσβεία των ΗΠΑ που εκπέμπει σήμα κινδύνου ότι κάθε νέα εμπρηστική δήλωση του Τραμπ για το Μεξικό οδηγεί σε νέα άνοδο των ποσοστών του Λόπες Ομπραντόρ, η υποψηφιότητα του οποίου έρχεται να εκφράσει την αναπόφευκτη αντίσταση που θα γεννούσε κάποια στιγμή η αφόρητη αλαζονεία του ισχυρού βόρειου γείτονα
Όταν στα βόρεια σύνορά σου έχεις μια χώρα της οποίας ο Πρόεδρος αποκαλεί τους συμπατριώτες σου "βιαστές και δολοφόνους", κλείνει τα παιδιά τους σε κλουβιά και ετοιμάζεται να χτίσει ένα τείχος για να σταματήσει τους μετανάστες του Νότου από το να "μολύνουν" την πατρίδα του, τότε οι εκλογές δεν μπορούν παρά να πάρουν χαρακτήρα δημοψηφίσματος απέναντι σε όλα αυτά.
Την επόμενη Κυριακή οι πολίτες του Μεξικού προσέρχονται στις κάλπες για την εκλογή του νέου Προέδρου τους. Και αν πιστέψει κανείς τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, ο νικητής είναι ήδη γνωστός και απομένει να φανεί μόνο η έκταση της νίκης του.
Όταν υπέβαλε την υποψηφιότητά του, ο κεντροαριστερός Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραντόρ ξεκινούσε την κούρσα από μειονεκτική θέση καθώς το νεοσύστατο κόμμα του MORENA (Κίνημα Εθνικής Ανασυγκρότησης) είχε να ανταγωνιστεί τα παραδοσιακά κόμματα (PRI, PRD, PAN) που εναλλάσσονται στην εξουσία της χώρας τις τελευταίες δεκαετίες. Σήμερα ο Λόπες Ομπραντόρ προηγείται στις δημοσκοπήσεις με ένα προβάδισμα που σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνει και τις 18 ποσοστιαίες μονάδες.
Οι βασικοί αντίπαλοί του, οι δεξιοί Ρικάρντο Ανάγια του Κόμματος Εθνικής Δράσης (PAN) και ο Χοσέ Αντόνιο Μεάντε του Θεσμικού Επαναστατικού Κόμματος (PRI), κονταροχτυπιούνται για τη θέση που θα τους επιτρέψει να διεκδικήσουν την προεδρία στον δεύτερο γύρο. Αν υπάρξει βέβαια δεύτερος γύρος, καθώς κάποιες δημοσκοπήσεις εμφανίζουν τον Λόπες Ομπραντόρ να κινείται στο όριο του 50%.
Η προοπτική εκλογής ενός Προέδρου που πρώτη φορά δεν θα προέρχεται από τον χώρο της μεξικανικής Δεξιάς προκαλεί ρίγη σε ορισμένους. Όπως κάθε συντηρητικός υποψήφιος στις νοτιοαμερικανικές εκλογές των τελευταίων ετών, ο Ανάγια συγκρίνει τον αντίπαλό του με τον μισητό Ούγκο Τσάβες. "Πιστεύει στον παλαιομοδότικο εθνικισμό, τον παλαιομοδίτικο κρατισμό, τις παρωχημένες κρατικές επιδοτήσεις" σημειώνει ο σύμβουλός του Χόρχε Καστανιέντα.
Παρόμοια αναταραχή επικρατεί και στην Ουάσιγκτον, με τον Αμερικανό πρεσβευτή να εκπέμπει διαρκώς σήματα κινδύνου ότι κάθε νέα εμπρηστική δήλωση του Ντόναλντ Τραμπ για το Μεξικό οδηγεί σε νέα άνοδο των ποσοστών του Λόπες Ομπραντόρ. "Σπάζει το ταβάνι... ανεβαίνει με έναν τρόπο που δεν περίμενε κανείς" σχολιάζει ο αναλυτής του ινστιτούτου Parametria αναφερόμενος στα δημοσκοπικά ποσοστά του αριστερού υποψηφίου.
Είναι επόμενο η εξαιρετική δημοτικότητα του πρώην δημάρχου της Πόλης του Μεξικού να οφείλει πολλά στον Αμερικανό Πρόεδρο. Για τους Μεξικανούς ο απερχόμενος δεξιός Πρόεδρος Ενρίκε Πένια Νιέτο αποτελεί συνώνυμο του ενδοτισμού και της υποταγής. Έπρεπε οι επιθέσεις του Τραμπ να ξεπεράσουν κάθε όριο ώστε να ψελλίσει διστακτικά ότι η λύση δεν μπορεί να βρίσκεται στα τείχη αλλά στις πόρτες, λόγια όμως που δεν έκλεισαν τις βαθιές πληγές στην πληγωμένη υπερηφάνεια των Μεξικανών.
Ο Λόπες Ομπραντόρ έρχεται να εκφράσει ακριβώς αυτό. Είναι η αναπόφευκτη αντίσταση που θα γεννούσε κάποια στιγμή η αφόρητη αλαζονεία του ισχυρού βόρειου γείτονα. Λίγο μετά την ορκωμοσία του Αμερικανού Προέδρου κυκλοφόρησε στα βιβλιοπωλεία του Μεξικού το βιβλίο του Λόπες Ομπραντόρ με τον τίτλο "Άκου, Τραμπ". Ήταν ένα βιβλίο που σάρωσε στις πωλήσεις ακόμη και αν περιείχε μόνο αποσπάσματα από ομιλίες. Σε ένα από αυτά ο αριστερός υποψήφιος κατήγγειλε τον Τραμπ και τους συμβούλους του ότι "μιλούν για τους Μεξικανούς όπως μιλούσε ο Χίτλερ για τους Εβραίους".
Στις προεκλογικές συγκεντρώσεις του, ο υποψήφιος υπόσχεται ότι η κυβέρνησή του θα απαιτήσει σεβασμό για τους Μεξικανούς. "Το Μεξικό και ο λαός του θα πάψουν να είναι η πινιάτα κάθε ξένης κυβέρνησης" επισημαίνει. Πρώτα το Μεξικό, επομένως; Θα μπορούσε να πρόκειται για κάποια εγχώρια εκδοχή του Τραμπ, που ποντάρει στον ίδιο λαϊκισμό και εθνικισμό;
Τα πράγματα δείχνουν να είναι διαφορετικά. Ο Λόπες Ομπραντόρ δεν επιτίθεται στον Τραμπ μόνο για τις προσβολές του, αλλά και για το οικονομικό σύστημα που εκφράζει. "Μιλούν για εκσυγχρονισμό, αλλά αυτό αποτελεί μόνο ένα συνώνυμο της οικονομίας για την ελίτ, μια οικονομία που αφήνει απέξω την πλειοψηφία" σημειώνει και υπόσχεται να στείλει στον "σκουπιδοτενεκέ της ιστορίας", εφόσον εκλεγεί στην προεδρία, το μοντέλο ιδιωτικοποιήσεων που ακολούθησαν οι διαδοχικές δεξιές κυβερνήσεις.
Ο Λόπες Ομπραντόρ και το επιτελείο του καταβάλλουν πάντως παράλληλα έντονες προσπάθειες να καθησυχάσουν τις αγορές και την εγχώρια οικονομική ολιγαρχία ότι προέρχονται από τον χώρο της Κεντροαριστεράς και δεν έχουν την παραμικρή σχέση με τον τσαβισμό. Στη συνάντηση που είχαν πρόσφατα με διευθύνοντες συμβούλους ξένων τραπεζών, ο υποψήφιος και οι σύμβουλοι του διαβεβαίωσαν ότι ήταν "πάντοτε υποστηρικτές της οικονομίας της αγοράς".
Στον εκλογικό συνδυασμό "Μαζί θα γράψουμε ιστορία" του Λόπες Ομπραντόρ συμμετέχει εξάλλου, εκτός από το Εργατικό Κόμμα, και το δεξιό Κόμμα Κοινωνικής Συνάντησης, που διακρίνεται για μια σειρά συντηρητικές θέσεις, όπως η αντίθεση στις αμβλώσεις.
Από την άλλη ο τρόπος με τον οποίο δεκάδες χιλιάδες Μεξικανοί έσπευσαν να εγγραφούν ως μέλη του MORENA θυμίζει σε μεγάλο βαθμό τις αντίστοιχες διεργασίες στο Εργατικό Κόμμα του Κόρμπιν στη Βρετανία τα τελευταία χρόνια. Οι Μεξικανοί εργαζόμενοι θέλουν να μετατρέψουν το νεοσύστατο κόμμα σε όχημα των αγώνων τους. Γιατί αγώνες υπάρχουν πολλοί.
Από τις απεργίες στις φάμπρικες των maquiladoras κοντά στα σύνορα με τις ΗΠΑ μέχρι τις πολύμηνες κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών. Από τις διαδηλώσεις των γυναικών για την εγκληματική βία εναντίον τους μέχρι την αντίσταση των κατοίκων του Μεξικάλι ενάντια στην προσπάθεια ιδιωτικοποίησης του δικτύου ύδρευσης από την αμερικανική Constellation Brands.
Θα εκφράσει ο Λόπες Ομπραντόρ όλες αυτές τις διεκδικήσεις εφόσον εκλεγεί την επόμενη Κυριακή; Θα προσπαθήσει καν; Είναι ένα στοίχημα που απομένει να φανεί. Βέβαιο είναι πάντως ότι το να ηττηθεί πρώτη φορά η Δεξιά στο Μεξικό θα έχει τεράστια σημασία εντός και εκτός των συνόρων της χώρας. Και ενδεχομένως θα είναι μια νίκη που θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική.
