Εν τη ενώσει η ισχύς έλεγαν οι αρχαίοι. Τα συνδικάτα, οι σύλλογοι, τα σωματεία εργαζομένων, εφόσον αντιπροσωπεύονται από τους άμεσα ενδιαφερόμενους, μπορούν να καταφέρουν πολλά. Παράδειγμα, ένα από τα δυνατότερα συνδικάτα της Γερμανίας. Αυτό της χαλυβουργίας, IG Metal, που μετά από διαπραγματεύσεις με τους εργοδότες κατάφερε αυξήσεις 4,3% (από 6% που αρχικά ζητούσαν) και 28ωρη εργασία για άτομα που μέχρι τώρα αναγκαστικά εργάζονταν ως ημιαπασχολούμενοι και αμείβονταν αναλόγως. Η ρύθμιση αφορά κυρίως όσους έπρεπε να φροντίζουν ανήλικα παιδιά ή ηλικιωμένους συγγενείς πρώτου βαθμού για δύο χρόνια. Το παράδειγμά τους με τις αντίστοιχες διεκδικήσεις ακολουθούν και οι εργαζόμενοι στα γερμανικά ταχυδρομεία (Deutsche Post) μέσω του συνδικάτου τους Ver.di.
Το πώς λειτουργούν τα σωματεία και οι συνδικαλιστές σήμερα στη χώρα μας είναι γνωστό. Ένα παράδειγμα: Κάποτε εστάλη πρόταση σε επιχειρηματία της Αθήνας να παραστεί στη συνέλευση του σωματείου. Απαυδισμένος και όντας σίγουρος τι θα γινόταν, δεν παρέστη ο ίδιος, αλλά έστειλε υπάλληλο. Όταν ο υπάλληλος πήγε, τον ρώτησαν γιατί πήγε. Τους εξήγησε ότι τον ενδιέφερε το καλό του κλάδου τους και ότι ήθελε να συμμετάσχει. Τον άφησαν να κάθεται σε μια γωνία και να παρακολουθεί πώς μια ομάδα δέκα ατόμων ψήφιζε, έγραφε, έσβηνε, αποφάσιζε.
Αυτό, όπως σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να μας κάνει αφοριστικούς ως προς τη χρησιμότητα των ενώσεων των εργαζομένων, αλλά ως προς το ποιοι και πώς επιλέγονται να τους αντιπροσωπεύουν.
Πριν από 29 χρόνια οι εργαζόμενοι του Αλουμινίου Ελλάδος (τότε γαλλικής ιδιοκτησίας) απήργησαν για δύο μήνες -όλοι κινδύνευαν με απόλυση- θέτοντας θεσμικά αιτήματα, όπως τη βελτίωση του εξοπλισμού του εργοστασίου, τη συνεχή εκπαίδευση των εργαζομένων στα νέας τεχνολογίας μηχανήματα, τη βελτίωση του εξοπλισμού. Αιτήματα που ξεκάθαρα σε όρους μακροοικονομίας ήταν προς όφελος του εργοστασίου. Εν τέλει δικαιώθηκαν και το εργοστάσιο παρέμεινε ένας πυλώνας στήριξης της οικονομίας της Βοιωτίας, καθώς εργάτες από όλη την Ελλάδα πηγαίνουν να εργαστούν λόγω των απολαβών και της μεταχείρισης που εξακολουθούν να έχουν - παρότι είναι ελληνικών πια συμφερόντων και διάγουμε περίοδο κρίσης. Δεν ανήκαν σε κάποιο συνδικάτο. Ήταν οι οικογενειάρχες, απλοί πολίτες, που πέτυχαν την εφαρμογή των αιτημάτων τους.
Ένας άνθρωπος ανεξαρτήτως εκπαιδευτικού υπόβαθρου, ως σωστός υπάλληλος, ασχέτως θέσης, γνωρίζει το σωστό και έχει τη διάθεση να δουλέψει και να διαπραγματευτεί προκειμένου να είναι παραγωγικός και να έχει το κίνητρο να συνεχίσει να δουλεύει.
