Live τώρα    
17°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
14.5°C18.7°C
2 BF 61%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
12.4°C18.0°C
1 BF 66%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
13.7°C16.0°C
2 BF 65%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
14.3°C18.0°C
0 BF 57%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
15.7°C15.7°C
1 BF 69%
Το ζωγραφισμένο σινεμά
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Το ζωγραφισμένο σινεμά

Του Δημήτρη Σεβαστάκη*

Πολλά κινηματογραφικά έργα εκκίνησαν από εικαστικούς δημιουργούς. Τζιακομέτι, το animation Βαν Γκογκ, Ιερόνυμος Μπος, Στρεμίνσκι πρόσφατα, Ρούμπενς, Καραβάτζιο, Πικάσο, Θεόφιλος, Ρουμπλιώφ, Μπασκιά, Πόλλοκ, Γκόγια, αρκετοί Βαν Γκογκ, Γκρέκο, Φρίντα Κάλο κλπ. τα προηγούμενα χρόνια. Σημαντικοί σκηνοθέτες, ποικίλα κινηματογραφικά ύφη, διαφορετικές αφηγηματικές προσεγγίσεις αναπτύχθηκαν με σημείο εκκίνησης τη ζωή, ενίοτε και το έργο ενός εικαστικού καλλιτέχνη. Λογικό. Πέρα απ’ το μυθιστορηματικό, βιογραφικό ενδιαφέρον των ίδιων των ζωγράφων στην ίδια την κινηματογραφική μετασκευή, υπάρχει ένα υπαινιγμός ότι το εικαστικό έργο, η ζωγραφιά, το γλυπτό δεν αρκούν, χρειάζονται τη μετάβαση σε κάτι άλλο πιο δημοφιλές, μια γλώσσα που μεταχειρίζεται πιο εύληπτους κώδικες.

Πέρα απ’ το πλαστικό αδιέξοδο και μια «μαρκετινίστικη» ανυπομονησία που σπρώχνει τους καλλιτέχνες στην προφάνεια και πέρα απ’ τις δομές σκληρού χρηματιστηρίου που απαλλοτριώνουν τον εκφραστικό πυρήνα του ζωγραφικού έργου, μια απ’ τις πλευρές της κρίσης στην τέχνη, είναι και τα μοντέλα πρόσληψης που έχουν εγκατασταθεί ως ένα είδος κυτταρικής ιδιοσυστασίας. Ο θεατής διανύει το έργο περίπου σαν ντοκιμαντέρ επιφανείας, ως εκ τούτου απαιτεί περιπέτεια, πλοκή, ροή. Πώς μπορούν να ανευρεθούν αυτά στη σκληρή ζωγραφική επιφάνεια, στις αρθρώσεις κηλίδων, στους συνασπισμούς σχημάτων; Είναι προφανές ότι το ιστορικό σώμα της ζωγραφικής αποτελείται πλέον από ένα κλειστό, κρυπτικό λεξιλόγιο, πολύ απαιτητικό για τον ρευστό, διαπιστωτικό, «πολυμεσικό» θεατή.

Ελπίζω για το 2018, το απρόοπτο, την αλλαγή. Την ανάκτηση μιας νέας εκφραστικής γλωσσικής αυτάρκειας, όπου το έργο ζωγραφικής «θα λάμνει σίγουρο στα ίδια τα νερά του». Είναι προφανές ότι η ζωγραφική στον κινηματογράφο είναι σπουδαίο κληροδότημα, εάν η ταινία έχει την δραματική πυκνότητα κι όχι εάν είναι συνεπής ως προς τα πραγματολογικά στοιχεία. Απλώς με απελπίζει αν αυτή η κινηματογραφική «επανέκδοση», αποτελεί την τελευταία ελπίδα της ζωγραφικής για να βρει ξανά το ρόλο της ως όχημα αιωνιότητας. Ή αν θα συνεχίσει ηττοπαθώς να παραχωρεί στη θρησκεία, τη φιλαρέσκεια και τις διαφημιστικές εικονογραφήσεις των τουριστικών οδηγών.

*Ο Δημήτρης Σεβαστάκης είναι Πανεπιστημιακός και Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL