Live τώρα    
25°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
25 °C
22.8°C26.3°C
3 BF 32%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.6°C26.2°C
3 BF 34%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
21 °C
19.0°C24.8°C
2 BF 50%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.8°C
2 BF 65%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
24 °C
23.9°C24.5°C
2 BF 33%
Η Πεντάμορφη και τo Τέρας
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Η Πεντάμορφη και τo Τέρας

Της Τζίνας Πολίτη

Το εκτός ανθρώπινων και φυσικών ορίων τέρας, το θεριό που απειλεί και κατασπαράζει την κοινότητα, ώς την έλευση του θαρραλέου ήρωα που το εξολοθρεύει, εμφανίζεται σε ζωγραφιές και θρύλους σε όλες τις κουλτούρες. Στη ρασιοναλιστική εποχή μας, το τέρας εμφανίζεται μετ’ επιτάσεως, αλλά μόνο ως μεταφορικό σχήμα, προκειμένου να χαρακτηρίσει τις παμφάγες εκείνες δυνάμεις, που λειτουργούν εκτός κάθε φυσικού και κοινωνικού ορίου: τις χρηματοπιστωτικές αγορές, δύσμορφα τέκνα του νεοφιλελεύθερου αρχικαπιταλιστή Μολώχ. Γιατί, όπως λέει και ο ποιητής, «όταν ακούς 'τάξη', ανθρώπινο κρέας μυρίζει».

Στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου υπάρχει ένας πίνακας του Πάολο Ουτσέλλο που απεικονίζει μια κόρη να κρατά ένα σχοινάκι, στην άκρη του οποίου είναι δεμένο ένα τέρας. Όπως είναι πρόδηλο, προκειμένου να το καθυποτάξει, η κόρη δεν μετέρχεται της επαναστατικής βίας, όπως ο καπετάν άγιος Γιώργης, επίσης σε πίνακες της κατηγορίας «il Drago» του Ουτσέλλο. Ακολουθεί μιαν άλλη στρατηγική.

Δεν ξέρω πώς και γιατί, αλλά συνειρμικά συνέδεσα στον νου μου την κόρη αυτή με τη δική μας ανανεωτική, ριζοσπαστική Αριστερά. Η κόρη κουράστηκε να περιμένει τον Ήρωα που θα την απελευθέρωνε από το τέρας, άσε που φοβόταν πως, χάριν ευγνωμοσύνης, θα έπρεπε να υπακούει σε όλες τις διαταγές του Σωτήρα της. Δεν είχε πια αυταπάτες για την «έφοδο στον ουρανό». Σκέφτηκε λοιπόν πως ο μόνος τρόπος για να κερδίσει τη μάχη ήταν, εντός του πλαισίου της σκλαβιάς που ζούσε, να απομυθοποιεί σταδιακά, με σχέδιο, επιμονή και βούληση, τις αφύσικες δυνάμεις του τέρατος: ο πρώτος στόχος της ήταν να το καθυποτάξει. Ο δεύτερος, να το εξανθρωπίσει.

Πέντε αιώνες πέρασαν από τότε που εμφανίστηκε η κόρη στον πίνακα του Ουτσέλλο. Τρεις επαναστάσεις έγιναν στην Ευρώπη για να εξουδετερωθεί το τέρας και γέννησαν άλλα τέρατα. Τώρα, βαδίζουμε τον έκτο αιώνα. Φτάνουμε στο 2018. Η μάχη είναι δύσκολη. Σκληρή. Η κόρη όμως δεν το βάζει κάτω. Επιμένει. Ένας ιστορικός κύκλος φαίνεται να κλείνει. Αν δεν βυθιστεί ο κόσμος στο χάος και τη βία, κάτι μου λέει πως με την έλευση του νέου κύκλου το τέρας θα εξανθρωπιστεί και δεν θα συντρίψει το τελευταίο οχυρό που απομένει: τον θεσμό της πολιτικής. Τότε, το τέρας θα μεταμορφωθεί και θα ζήσουμε όλοι και όλες καλύτερα, Χρόνια πολλά!

* Ομότιμη καθηγήτρια του ΑΠΘ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL