Του Δημήτρη Μπαμπάκου*
Η Κίνα προβάλλει στο παγκόσμιο στερέωμα σαν μια ήρεμη δύναμη ειρήνης και διαλόγου. Με τη νέα διώρυγα μεταξύ Ειρηνικού και Ατλαντικού (που κατασκευάζεται στη Νικαράγουα) και τον Νέο Δρόμο του Μεταξιού, θέλει να ενώσει τους λαούς του κόσμου. Δείχνει τον δρόμο για τη διεθνή συνεργασία προς όφελος των λαών, σε αντίθεση με την παγκοσμιοποίηση του διεθνούς μονοπωλιακού κεφαλαίου. Μέσα από την κινεζική εμπειρία, οι ξεχασμένες θέσεις των Γκράμσι, Τολιάτι, Μπερλινγκουέρ, που για πολλούς χάθηκαν κάτω από τα συντρίμμια του σοβιετικού εγχειρήματος, επανέρχονται εμπλουτισμένες και ανανεωμένες μέσα από τον σοσιαλισμό με κινεζικά χαρακτηριστικά.
Η σοσιαλιστική οικονομία της αγοράς περιλαμβάνει σαν κεντρική αντίληψη τη σχεδιασμένη οικονομία και τον κρατικό προγραμματισμό, σε συνδυασμό με την καπιταλιστικού τύπου ιδιωτική πρωτοβουλία και τις ξένες άμεσες επενδύσεις κεφαλαίου από και σε διάφορους τομείς της παραγωγής. Η αναδυόμενη οικονομία της είναι μεικτή, ενώ στην εξουσία παραμένει το ΚΚΚ, το κόμμα που διαχρονικά, από την ίδρυσή του, αγωνίζεται με επιτυχία σαν επικεφαλής του αγώνα της εργατικής τάξης και του κινεζικού λαού για ευημερία και πρόοδο. Με αυτό τον τρόπο επιδιώκεται η επίλυση του κομβικού ζητήματος του συνολικού συντονισμού των παραγωγικών δυνάμεων, με τελικό στόχο την οικονομική ανάπτυξη σαν βασικό παράγοντα για τη σοσιαλιστική προοπτική. Γιατί ο Σοσιαλισμός είναι το αντίθετο της φτώχειας. Σημαίνει πλούτο, παραγωγικότητα και ευημερία, κοινές προσπάθειες και απτά αποτελέσματα για όλους.
Σήμερα, με την Αριστερά στη κυβέρνηση της χώρας, είναι ίσως πιο εύκολο να κατανοηθεί το -σε πρώτη ανάγνωση- αντιφατικό σκηνικό της κινεζικής πραγματικότητας. Εντελώς διαφορετικά τα ιστορικά δεδομένα και η γεωπολιτική θέση του καθενός. Κοινός παρονομαστής παραμένει ωστόσο ο αγώνας των δύο λαών για να ξεπεραστούν τα χρόνια προβλήματα και οι καθυστερήσεις που δημιουργήθηκαν πρωτίστως από τη διαχρονική ιμπεριαλιστική καταπίεση.
Άλλωστε, η Κίνα με τον τεράστιο πολιτισμό της δεν είναι η πρώτη φορά που μπαίνει στη ζωή των Ευρωπαίων. Επτακόσια χρόνια από τη μεγάλη περιπέτεια του Μάρκο Πόλο, στην πλουσιότερη χώρα τού τότε κόσμου, ακολούθησε η αποικιοκρατική και ιμπεριαλιστική εκμετάλλευση και τέλος η Μεγάλη Πορεία του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού που ανέδειξε τη Νέα Κίνα. Την Κίνα όπου οικοδομείται ο σοσιαλισμός με κινεζικά χαρακτηριστικά, την Κίνα των μεγάλων αντιφάσεων, με τον Κομφούκιο και τον Μάο, τον καπιταλισμό και τον κομμουνισμό, το χθες και το σήμερα, το παρόν και το μέλλον. Ένα μέλλον στο οποίο οι Κινέζοι έχουν βάλει τις βάσεις για να συμμετάσχουν σαν ισότιμοι εταίροι.
Στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας ανθίζουν πράγματι εκατό λουλούδια σε όλους τους τομείς. Επίκεντρο όλων, η οικονομική βάση, με ειδικό βάρος στην εθνική (κρατική) ιδιοκτησία των βασικών μέσων παραγωγής. Τα κινεζικά πανεπιστήμια, όπου διδάσκονται σε βάθος όλες οι οικονομικές θεωρίες, δίνουν -μέσα από τον διάλογο- νέα ώθηση στις μαρξιστικές αντιλήψεις σχετικά με τον σοσιαλισμό και την ταξική πάλη που διεξάγεται ενάντια στον παγκόσμιο καπιταλισμό. Οι μαρξιστές κάθε απόχρωσης δεν είναι καλό να απορρίπτουν με ευκολία το κινεζικό οικονομικό μοντέλο και τον τρόπο σκέψης. Οι νέοι αγωνιστές, οι μελετητές και θεωρητικοί, αλλά και οι παλιότεροι, που γοητεύτηκαν ή απογοητεύτηκαν από την Κίνα, ξαναγυρίζουν με ενδιαφέρον στα βήματα του “Δράκου της Ανατολής”. Γιατί δεν είναι δυνατό να μην τους κεντρίσουν τουλάχιστον την περιέργεια οι νέες αντιλήψεις σχετικά με τον σοσιαλισμό με κινεζικά χαρακτηριστικά.
Έτσι θα διαπιστώσουν με στοιχεία -και υπάρχουν πολλά, αλλά καλά κρυμμένα από τα ανά τον κόσμο ΜΜΕ και τα μεγάλα συμφέροντα του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος- αν πράγματι οι Κινέζοι πήραν τον ίδιο δρόμο του καπιταλισμού όπως οι Σοβιετικοί ή, μήπως, αντίθετα, σκάβουν στα έγκατα του «εγκαταλελειμμένου», αλλά πλούσιου και πάντα επίκαιρου μαρξιστικού οπλοστασίου την ανανεωτική αύρα που θα δώσει τη δυνατότητά σε όλους της “Γης τους κολασμένους” να ανοίξουν νέους ελπιδοφόρους ορίζοντες. Ορίζοντες όχι μόνον για τη μαρξιστική σκέψη, την ταξική πάλη και τον σοσιαλισμό, αλλά και τα συνώνυμά τους: την παγκόσμια ειρήνη, τη συνεργασία με όρους ισοτιμίας, την πρόοδο και την ευημερία όλων των λαών της Γης.
* Ο Δημήτρης Μπαμπάκος είναι πολιτικός μηχανικός, μέλος της Ο.Μ. Νέας Φιλαδέλφειας - Νέας Χαλκηδόνας ([email protected])
