Του Μανόλη Ντουντουνάκη*
Ζούμε την εποχή της παγκοσμιοποίησης σε πλήρη ανάπτυξη, με όλες τις συνέπειες. Ο παγκόσμιος παραγωγικός ιστός έχει μεταφερθεί πια, κυρίως, στην Ανατολή. Όλοι αναμένουμε την παγκόσμια οικονομική κυριαρχία και πρωτοκαθεδρία της Κίνας, αλλά και την ανέλιξη, οικονομική κυρίως, νέων χωρών, όπως η Ινδία, οι λεγόμενες «ασιατικές τίγρεις» κ.λπ. Την ίδια στιγμή άλλες παραδοσιακές δυνάμεις, όπως η Ρωσία, οπισθοχωρούν στη παγκόσμια κατάταξη.
Διαπιστώνουμε σημαντικές αλλαγές στην Αμερική με την επιλογή του υπερσυντηρητικού, νεοφιλελεύθερου Τραμπ, μείγμα ριγκανισμού και μπερλουσκονισμού, συνεπεία και της τραγικής επιλογής της «συστημικής» Χίλαρι εκ μέρους των Δημοκρατικών.
Παρακολουθούμε επίσης με δέος τις κινήσεις της απομονωμένης Βόρειας Κορέας και την ουσιαστική αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει ειρηνικές λύσεις στην κατεύθυνση της δραστικής μείωσης των πυρηνικών όπλων. Δρομολογούνται ανοικτά από τον Τραμπ νέες «αρμάδες» προθύμων να επιβάλουν μονομερώς το δίκαιο του ισχυρότερου. Αυτό μπορεί να οδηγήσει, παγκοσμίως, σε απρόβλεπτες συνέπειες.
Παράλληλα παραδοσιακές οικονομικές δυνάμεις, όπως η Ιαπωνία, προσπαθούν να βγουν από την ύφεση. Οι συνέπειες της βαθιάς οικονομικής κρίσης δεν έχουν αρθεί και η οικονομική ανάπτυξη, που διαρκώς αναβάλλεται, προσδοκάται να ξεκινήσει από την Αμερική, την Κίνα και γενικότερα της χώρες της Ασίας.
Σε αυτό το περιβάλλον το “σπίτι μας”, η Ευρώπη, αργοπεθαίνει. Βαθιές οι πληγές της οικονομικής κρίσης και της παγκοσμιοποίησης, ιδιαίτερα στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη. Αποδεικνύεται περίτρανα πια ότι η «γερμανοκρατούμενη» Ευρώπη δεν έχει όραμα, ελπίδα και μακροημέρευση. Αναπτύσσεται ο εθνικισμός, προωθείται η επιστροφή σε εθνοκεντρικές πολιτικές εντός της Ε.Ε., σε βάρος της Ευρώπης των λαών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι πρόσφατες γερμανικές εκλογές με την εκτόξευση σε υψηλά ποσοστά των ακροδεξιών και αντιευρωπαϊκών δυνάμεων (κάτι που έχει ήδη συμβεί σε αρκετά κράτη της Ευρώπης), απομακρύνοντας ουσιαστικά κάθε ελπίδα για μια νέα ευρωπαϊκή συνθήκη. Απομακρύνονται ουσιαστικά οι όποιες «ελπίδες», παρά τις προσπάθειες του «συστημικού» Ε. Μακρόν για έναν νέο περισσότερο ευρωκεντρικό γαλλογερμανικό άξονα.
Παράλληλα η επιμονή στη σκληρή λιτότητα εντός Ε.Ε. και Ευρωζώνης και η επιβολή κυρώσεων και κανόνων - «κορσέδων» σε όλους τους οικονομικά αδύναμους λαούς καταρρακώνει τις όποιες ελπίδες ισόρροπης ανάπτυξης. Επιπλέον η Ευρώπη γερνάει γρήγορα, ο πληθυσμός της μειώνεται, χωρίς πολιτικές ουσιαστικής ενσωμάτωσης των οικονομικών προσφύγων. Σε αυτό το περιβάλλον η ουσία της ενωμένης Ευρώπης βάλλεται στο έπακρο.
Όλοι θυμόμαστε τον τρόπο και τη μέθοδο που Αμερικανοί και Γερμανοί μοίρασαν τα «ιμάτια» της πρώην Γιουγκοσλαβίας, δημιουργώντας μικρά αδύναμα κράτη και απομονώνοντας τη Σερβία. Ανάλογη τακτική ακολούθησε η Δύση και στον διαμοιρασμό των «ιματίων» της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Ακροδεξιά «μορφώματα» κυβερνούν αδύναμα και φτωχά νέα κράτη. Επίσης παρακολουθούμε με αγωνία τις εξελίξεις στο Brexit και την ικανότητα της Γερμανίας να «γυρίζει» το παιχνίδι σε ήττα της Βρετανίας.
Σε αυτό το διεθνές και ευρωπαϊκό περιβάλλον η «φτωχοποιημένη» Ελλάδα παρακολουθεί τις εξελίξεις. Όλοι διαπιστώνουμε ότι οι δανειστές μας προωθούν μια ανάπτυξη για λίγους, που υπόσχεται ένα νέο «Ελντοράντο» στους έχοντες. Είναι εύλογο, λοιπόν, να αναρωτιόμαστε αν η Ευρώπη και η Ε.Ε. θα μπορέσουν να διατηρήσουν επί μακρόν τον σημερινό τους ρόλο στη διεθνή σκηνή πολιτικά, οικονομικά και πολιτιστικά.
Όσοι προσβλέπουμε σε μια Ελλάδα ενταγμένη σε μια ισόρροπη Ευρώπη παρακολουθούμε με αγωνία τις εξελίξεις για το μέλλον, το οποίο μπορεί να επιφυλάσσει πολλές και ίσως δυσάρεστες εκπλήξεις για τη Γηραιά Ήπειρο αλλά πρωτίστως για τα μικρά και αδύναμα έθνη - κράτη, όπως είναι η χώρα μας.
*Ο Μανόλης Ντουντουνάκης είναι M.Sc. ηλεκτρολόγος μηχανικός ΕΜΠ, Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό Πολυτεχνείου Κρήτης
