Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.2°C26.3°C
2 BF 36%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.3°C26.0°C
3 BF 36%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.4°C24.8°C
2 BF 52%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
22.9°C24.0°C
2 BF 38%
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / Αλλαγές στην Παιδεία, μέσω... επαρχίας!
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / Αλλαγές στην Παιδεία, μέσω... επαρχίας!

Του Μιχάλη Πετρόπουλου*

Η πρόσφατη ανακοίνωση των προθέσεων του υπουργείου Παιδείας για τη μετεξέλιξη του Λυκείου προκάλεσε ποικιλία αντιδράσεων, οι περισσότερες εκ των οποίων ήταν επικριτικές.

Αν και το προσχέδιο περιέχει θετικά σημεία (μείωση των μαθημάτων στη Γ’ Λυκείου, στενότερη σύνδεση με την τριτοβάθμια εκπαίδευση κ.λπ.), έχει, κατά την άποψή μου, ένα αδύναμο σημείο: την πολυπλοκότητά του. Όπως σχολιάστηκε, στην προσπάθεια να προσαρμοστεί το σχολείο στις προσωπικές ανάγκες του μαθητή, το σύνολο των συνδυασμών των μαθημάτων, που προκύπτουν, υπερβαίνει τους εικοσιτέσσερις! Προφανώς πρόκειται για ένα δύσχρηστο σύστημα στα μικρά σχολεία της επαρχίας και πρακτικά ανεφάρμοστο. Η δε πρόταση περί συνεργαζόμενων σχολείων, ακόμα και αν αποδειχθεί εφαρμόσιμη, θα λειτουργήσει καταφανώς υπέρ των αστικών κέντρων.

Ένα από τα ζητούμενα κάθε εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης είναι η προσφορά ισότιμων ευκαιριών στους μαθητές. Η αλήθεια είναι ότι οι «επαρχιώτες» δικαιολογημένα αισθάνονται «ριγμένοι», τόσο από πλευράς υποδομών όσο και από πλευράς καθηγητικού προσωπικού, καθώς χωρίς κριτήρια στην επαρχία «όλοι οι εκπαιδευτικοί καλούνται να διδάξουν τα πάντα», τη στιγμή που οι συμμαθητές τους στα αστικά κέντρα διδάσκονται από καθηγητές της σχετικής ειδικότητας, σχεδόν στο σύνολο των μαθημάτων. Δεν είναι τυχαία η σημαντική εσωτερική μετανάστευση μαθητών, τόσο από τα ορεινά όσο και από τα μικρά νησιά, με όποια δυσάρεστα επακόλουθα αυτή προκαλεί. Ιδιαίτερα στην τεχνική εκπαίδευση, το «αποπαίδι» του εκπαιδευτικού μας συστήματος, οι αποστάσεις μεταξύ αστικών κέντρων και επαρχίας είναι πολύ μεγάλες, λόγω και των μειωμένων -έως ανύπαρκτων- εξωσχολικών παροχών που έχουν οι μαθητές της επαρχίας, τη στιγμή που ακόμα και οι πιο οικονομικά αδύναμοι έχουν πλέον την εναλλακτική λύση των κοινωνικών φροντιστηρίων σε πολλές πόλεις. Τα αποτελέσματα της άνισης αυτής μεταχείρισης αποκαλύπτονται στην κοινωνική κατανομή των επιτυχόντων στις τριτοβάθμιες σχολές υψηλού κύρους και προοπτικών, καθώς στη συντριπτική τους πλειοψηφία προέρχονται από αστικά κέντρα, περιβάλλοντα υψηλού πνευματικού επιπέδου και σχετικής οικονομικής άνεσης.

Ας μην είμαστε αυστηροί με το υπουργείο, για τις ελλείψεις αυτές. Η γεωμορφολογία του τόπου μας, με πληθώρα μικρών νησιών και ορεινών όγκων, που ευτυχώς ακόμα κατοικούνται, δεν καθιστά εύκολη την ισότιμη μεταχείριση αστικών και επαρχιακών σχολείων. Συνεπώς, οφείλουμε να αναζητήσουμε εκείνο το εκπαιδευτικό σύστημα στο Λύκειο που θα αμβλύνει στον μέγιστο δυνατό βαθμό τις ανισότητες.

Πιστεύουμε ότι η λύση μπορεί να αναζητηθεί μέσω ενός συστήματος πρακτικού - κλασικού, προσαρμοσμένου στις σύγχρονες ανάγκες των καιρών, με σχετικά μικρό αριθμό μαθημάτων, μακριά από τις σημερινές υπερβολές. Είναι σύστημα απλό, που μειώνει τις απαιτήσεις πολλαπλών υποδομών και εύκολα διαχειρίσιμο. Επιπλέον, διευκολύνει την αμεσότερη και ουσιαστική διάχυση της γνώσης προς όλους, αφού όλοι θα κληθούν να παρακολουθούν όλα τα μαθήματα, μιας και, κατά πάγκοινη ομολογία, τα λεγόμενα μαθήματα Γενικής Παιδείας έχουν αποτύχει. Ας κατανοήσουμε ότι όσοι σκοπεύουν να ακολουθήσουν θετικό προσανατολισμό πρέπει να είναι άριστοι χειριστές της γλώσσας και γνώστες της ιστορίας του τόπου, ενώ οι της «θεωρητικής» οφείλουν να γνωρίζουν τα ελάχιστα τεχνολογικά στοιχειώδη, σε έναν κατ’ εξοχήν τεχνοκρατούμενο πολιτισμό.

Όσο για το θέμα της επάρκειας του προσωπικού, μπορούν να εισαχθούν τα ελάχιστα εκείνα κριτήρια, που θα αποδεικνύουν τη δυνατότητα να διδάξει κάποιος μαθήματα πέραν του βασικού πτυχίου του, μιας και στα μικρά σχολεία είναι πρακτικά αδύνατον να έχεις καθηγητή της ειδικότητας για κάθε μάθημα. Ήδη υπάρχουν σχετικά μεταπτυχιακά προγράμματα, ενώ τα προγράμματα σπουδών των επονομαζόμενων καθηγητικών σχολών θα μπορούσαν να προσφέρουν περισσότερες επιλογές για όσους επιθυμούν να ακολουθήσουν καριέρα εκπαιδευτικού μέσης εκπαίδευσης, με ανάλογη πριμοδότηση από το υπουργείο Παιδείας.

Παραλλάσσοντας τη γνωστή επιστημονική αρχή του ξυραφιού του Occam, μεταξύ των προτεινόμενων εκπαιδευτικών συστημάτων θα προτιμήσουμε το απλούστερο. Θα οδηγήσει στα καλύτερα και πιο αξιόπιστα αποτελέσματα. Ας μην κάνουμε τα πράγματα πιο δύσκολα απ’ ό,τι πρέπει. Ήδη τα έχουμε μπερδέψει πολύ, δύο δεκαετίες τώρα.

* Ο Μιχάλης Πετρόπουλος είναι φυσικός στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, MSc, υποψήφιος διδάκτορας στο ΕΑΠ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL