Του Γιώργου Χριστοφορίδη *
Την περασμένη εβδομάδα η ΕΛ.ΣΤΑΤ. ανακοίνωσε τη μεταβολή του ελληνικού ΑΕΠ κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2017. Και το αποτέλεσμα ήταν ανάπτυξη 0,8%.
Η κυβέρνηση μίλησε για μια θετική εξέλιξη που καταδεικνύει την ανοδική πορεία της οικονομίας. Την ίδια στιγμή ακριβώς τα συστημικά μίντια της χώρας έκαναν λόγο για αποτυχία της κυβέρνησης, που δήθεν περίμενε μεγαλύτερη ανάπτυξη και απογοητεύτηκε από την ανακοινωθείσα. Δύο τελείως αντίθετες εκτιμήσεις γύρω από το ίδιο νούμερο.
Προκειμένου να αποτιμήσει κανείς την ανάπτυξη του 0,8%, έχει αξία να σημειώσει τα εξής:
Το συγκεκριμένο αποτέλεσμα αφορά το δεύτερο τρίμηνο του έτους, δηλαδή τους μήνες Απρίλιο - Μάιο - Ιούνιο, που ήταν μήνες αξιολόγησης. Πρόκειται, δηλαδή, για εκείνους τους μήνες, όταν τα εγχώρια μίντια τρομοκρατούσαν τον κόσμο ότι η αξιολόγηση δεν θα κλείσει ποτέ και θα ζήσουμε μέρες 2015. Τότε που η αντιπολίτευση κατήγγειλλε με μανία την κυβέρνηση για την τεράστια ζημιά που δήθεν προκαλούσε στην οικονομία και την αγορά η διαπραγματευτική της τακτική. Τότε που μας έλεγαν ότι κάθε μέρα επιπλέον καθυστέρησης ισοδυναμεί με καταστροφή. Εκείνη ακριβώς την περίοδο, στην πραγματικότητα, είχαμε ανάπτυξη +0,8%. Άρα το τρίτο τρίμηνο που δεν θα έχουμε καμιά αξιολόγηση σε καθυστέρηση, πόση ανάπτυξη θα έχουμε;
Αυτό το +0,8% του δευτέρου τριμήνου συνιστά το δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο με ανάπτυξη και μάλιστα αυξανόμενη (0,4% το πρώτο τρίμηνο και 0,8% το δεύτερο), άρα η τάση είναι θετική και ανοδική.
Κάθε χρόνο -με εξαίρεση το 2015, οπότε είχαμε δημοψήφισμα, επιβολή capital controls και εκλογές- το καλύτερο τρίμηνο της ελληνικής οικονομίας είναι το τρίτο. Αυτό είναι λογικό, λόγω της θετικής επίπτωσης του τουρισμού. Φέτος ο τουρισμός έκανε ρεκόρ.
Πού μας οδηγούν όλα αυτά; Μα, στο ασφαλές συμπέρασμα ότι το τρίτο τρίμηνο έχει όλες τις προϋποθέσεις να «γράψει» ένα εντυπωσιακό νούμερο θετικής μεταβολής του ΑΕΠ. Τέτοιο που θα καθιστά απολύτως ορατό το ενδεχόμενο όχι απλώς να πιάσουμε το στόχο για 1,8% ανάπτυξη στο τέλος του έτους, αλλά και να τον ξεπεράσουμε, πετυχαίνοντας αποτέλεσμα-ρεκόρ 10ετίας. Καλύτερο ακόμη και από χρονιές πριν την κρίση.
Αυτό λένε τα νούμερα. Ότι τα πράγματα πηγαίνουν καλύτερα. Άλλωστε αυτό παραδέχθηκε δημόσια και ο αντιπρόεδρος της Ν.Δ. Άδωνις Γεωργιάδης με βίντεό του, που ανήρτησε στο διαδίκτυο μόλις λίγες ώρες πριν η ΕΛ.ΣΤΑΤ. ανακοινώσει το +0,8%. Μετά, βέβαια, συμπλήρωσε ότι αυτό το χρωστάμε στην... αντιπολίτευση και όχι στην κυβέρνηση. Η ουσία, όμως, είναι ότι αναγκάστηκε να προβεί σε μια βασική παραδοχή: ότι σήμερα τα πράγματα στην οικονομία πηγαίνουν καλύτερα.
Άρα δεν ισχύει πλέον το κομματικό σύνθημα «Ο ΣΥΡΙΖΑ βυθίζει τη χώρα στην ύφεση». Ούτε ότι «Κάθε μέρα που περνάει, η οικονομία καταστρέφεται». Το αφήγημα της Ν.Δ. άλλαξε (ή έστω προσπαθεί τώρα να το αλλάξει, με «λαγό» τον αντιπρόεδρό της) και αντικαθίσταται από τη ρητορική ότι τα πράγματα σήμερα πηγαίνουν καλά, απλώς με τη Ν.Δ. θα πήγαιναν καλύτερα.
Επιχείρημα σαφώς πολύ πιο ήπιο, λογικοφανές και πολιτικά αποδεκτό από εκείνο το χυδαία καταστροφολογικό που κυριάρχησε τα προηγούμενα δύο χρόνια στην αντιπολιτευτική ρητορική. Συντονισμός με την πραγματικότητα, που μάλλον αποτελεί πλέον μονόδρομο για όλους τους καταστροφολόγους. Κάτι σαν αναγκαστική στροφή αριστερά.
Διότι πόσο ακόμη θα μπορούσαν να ισχυρίζονται ότι η οικονομία καταστρέφεται, την ώρα που τα capital controls χαλαρώνουν και οδηγούνται στην οριστική άρση τους, η χώρα βγήκε στις αγορές, βγάζουμε πλεόνασμα πάνω από τον στόχο για δεύτερη χρονιά στη σειρά και έχουμε ανάπτυξη απολύτως βιώσιμη -με μακρόπνοη προοπτική- στην οικονομία;
Όλα αυτά φαίνεται ότι σκέφτηκε ο αντιπρόεδρος της Ν.Δ. και αποφάσισε να τολμήσει το μεγάλο άλμα. Και, από εκεί που έλεγε το μαύρο, βρέθηκε στα ξαφνικά να λέει το άσπρο. Ίσως ως «λαγός» του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ίσως και αυτοβούλως, θεωρώντας ότι μπορεί να ορίζει εκείνος τη βασική στρατηγική του κόμματος. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, αυτή ήταν η πρώτη φορά που ηγετικό μέλος της Ν.Δ. παραδέχθηκε δημόσια ότι σήμερα τα πράγματα πηγαίνουν καλύτερα. Και αυτό έχει τη σημασία του στην αποτίμησή μας.
Με εκκίνηση αυτό το +0,8% του δευτέρου τριμήνου, λοιπόν, άλλαξε το βασικό και θεμελιώδες αφήγημα της Ν.Δ. Χάρη σε αυτό η χώρα θα πετύχει φέτος, στο σύνολο του έτους, τελικό αποτέλεσμα καλύτερο του αναμενομένου. Το οποίο την επόμενη χρονιά (2018) θα είναι ακόμη καλύτερο. Και τη μεθεπόμενη εκλογική (2019) ακόμη καλύτερο. Διότι η τάση -όπως αποδεικνύεται- είναι ανοδική ακόμη και τώρα, στα δύσκολα. Άρα, στα ευκολότερα που ακολουθούν, θα δούμε αποτελέσματα που θα εκπλήξουν ευχάριστα τους αναλυτές.
Να, τι πραγματικά σημαίνει το +0,8% ανάπτυξη του δευτέρου τριμήνου.
* Ο Γιώργος Χριστοφορίδης είναι ειδικός σύμβουλος του υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης
