Live τώρα    
19°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
16.2°C20.7°C
2 BF 53%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
17 °C
15.2°C17.7°C
1 BF 74%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C16.6°C
3 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
17 °C
16.0°C18.0°C
2 BF 59%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
15.9°C15.9°C
0 BF 55%
Καλοκαίρι χωρίς ραστώνη / Άγριος Αύγουστος...
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Καλοκαίρι χωρίς ραστώνη / Άγριος Αύγουστος...

Του Χάρι Λέσλι Σμιθ *

Ανατριχιαστικές αναμνήσεις μου έρχονται αυτό τον Αύγουστο. Σαν να σκορπίζεται η καλοκαιρινή αύρα του 2017 από τους ανέμους του πολέμου που πνέουν από όλο τον κόσμο προς τη Βρετανία, όπως ακριβώς γινόταν το 1939.

Στη Μέση Ανατολή, η Σαουδική Αραβία ξεκοιλιάζει την Υεμένη με την ίδια αγριότητα που μεταχειρίστηκε ο Μουσολίνι την Αιθιοπία όταν ήμουν παιδί, το 1935. Η υποκρισία της βρετανικής κυβέρνησης και της ελίτ εξασφαλίζει τη συνέχιση της αιματοχυσίας στη Συρία, στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Η κυβέρνηση της Τερέζα Μέι επιμένει ότι η ειρήνη θα επιτευχθεί μόνο με τον πολλαπλασιασμό των όπλων του πολέμου στις εμπόλεμες ζώνες. Η Βενεζουέλα ταλαντεύεται προς την αναρχία και την ξένη επέμβαση, ενώ στις Φιλιππίνες ο Ροντρίνγκο Ντουτέρτε, προστατευμένος από τη συμμαχία του με τη Βρετανία και τις ΗΠΑ, δολοφονεί τους ευάλωτους που έκαναν το έγκλημα να προσπαθήσουν να ξεφύγουν από τη φτώχεια τους με τον εθισμό στα ναρκωτικά.

Επειδή γέρασα, έφτασα τα 94, αναγνωρίζω τους οιωνούς της καταστροφής. Ανατριχιαστικά σημάδια υπάρχουν παντού, ίσως το μεγαλύτερο είναι που οι ΗΠΑ αφέθηκαν να κυβερνηθούν από τον Ντόναλντ Τραμπ, έναν άνδρα ατελή στην εντιμότητα, τη σοφία, την απλή ανθρώπινη καλοσύνη. Είναι τόσο ανόητο να πιστεύουν οι Αμερικανοί ότι θα τους σώσουν οι στρατηγοί τους, όπως ήταν ανόητο να πιστεύουν οι φιλελεύθεροι Γερμανοί ότι ο στρατός θα προστατεύσει τη χώρα από τις ακρότητες του Χίτλερ.

Η Βρετανία, επίσης, δεν έχει κανένα λόγο για να είναι υπερήφανη. Από τον πόλεμο του Ιράκ, η χώρα μας βρίσκεται σε απότομη καθοδική πορεία, καθώς διαδοχικές κυβερνήσεις υπέσκαψαν τη δημοκρατία και την κοινωνική δικαιοσύνη και κατακρεούργησαν το κράτος πρόνοιας, οδηγώντας μας στο αδιέξοδο του Brexit. Όπως ο Τραμπ, έτσι και το Brexit δεν μπορεί να ανακληθεί με φιλελεύθερη ευλάβεια - και οι δύο μπορούν να αλλάξουν μόνο αν τσακιστεί το νεοφιλελεύθερο μοντέλο, όπως το άγαλμα ενός δικτάτορα από έναν απελευθερωμένο λαό.

Έπειτα από χρόνια διακυβέρνησης από τους Τόρηδες, η Βρετανία είναι λιγότερο εξοπλισμένη για να αλλάξει την πορεία της ιστορίας προς το καλό από ό,τι ήμασταν επί Νέβιλ Τσάμπερλεν, όταν κατευναζόταν ο ναζισμός τη δεκαετία του 1930. Στην πραγματικότητα, καμιά χώρα της Ευρώπης ή της βόρειας Αμερικής δεν μπορεί να θριαμβολογεί για κάτι. Καθεμία είναι γεμάτη ανισότητες, μαζική φοροαποφυγή από τις επιχειρήσεις -που είναι απλά νομιμοποιημένη διαφθορά- και από έναν νεοφιλελευθερισμό που έχει διαβρώσει τις κοινωνίες.

Το φετινό καλοκαίρι δεν μας ξεκουράζει όπως θα έπρεπε. Κοιτάζοντας σήμερα τους νέους, όταν τους βλέπω να αναπαύονται, βρίσκω μια τρομακτική ομοιότητα με τα πρόσωπα των νέων της δικής μου γενιάς, το καλοκαίρι του 1939. Όταν βρίσκομαι εκτός πόλης, ακούω τα γέλια τους, τους βλέπω να απολαμβάνουν τις μπίρες τους και να πειράζουν ο ένας τον άλλον και φοβάμαι γι’ αυτούς.

Ετούτος ο Αύγουστος μοιάζει πολύ με εκείνον του 1939. Το τελευταίο καλοκαίρι ειρήνης μέχρι το 1945. Ήμουν τότε 16 ετών και άβγαλτος, πηγαίναμε στον κινηματογράφο με τους φίλους μου και γελούσαμε με τα επίκαιρα του Χίτλερ και άλλων φασιστικών τεράτων που ζούσαν μακριά μας όπως νομίζαμε τότε. Δεν γνωρίζαμε εκείνο τον Αύγουστο του 1939 ότι απείχαμε μερικές ημέρες από τη ζωή χωρίς ειρήνη, τις αεροπορικές επιδρομές, τον κεραυνοβόλο πόλεμο. Δεν άκουσα τις βροντές του πολέμου που ερχόταν, αλλά τώρα που γέρασα τις ακούω για τη γενιά των εγγονιών μου. Ελπίζω να κάνω λάθος. Αλλά έχω παγώσει από τον φόβο.

* Ο 94χρονος Χάρι Λέσλι Σμιθ είναι Βρετανός συγγραφέας, βετεράνος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου και πολιτικός σχολιαστής. Είναι υπέρμαχος του κοινωνικού κράτους και του Εθνικού Συστήματος Υγείας, ενώ στήριξε τον Τζέρεμι Κόρμπιν για την ηγεσία του Εργατικού Κόμματος. Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “The Guardian” στις 14.8.2017.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL