Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
21.7°C26.3°C
2 BF 38%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.6°C24.9°C
3 BF 38%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
19.4°C24.3°C
2 BF 55%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.4°C21.6°C
2 BF 64%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
21.9°C23.5°C
0 BF 37%
Ο ξεχασμένος Εμφύλιος του 1863 και η Κυβέρνηση του... Οροπεδίου!
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ο ξεχασμένος Εμφύλιος του 1863 και η Κυβέρνηση του... Οροπεδίου!

Η έξωση του Όθωνα έθεσε πάλι σε κίνηση τον μηχανισμό της ακυβερνησίας, της αναρχίας και των εμφύλιων συγκρούσεων, δηλαδή τη διαδικασία διάλυσης του ελληνικού κράτους που είχαν δημιουργήσει οι Βαυαροί, όπως συνέβη και μετά τη δολοφονία του Ι. Καποδίστρια. Οι ηγετικές τάξεις των Ελλήνων, δηλαδή οι κοτζαμπάσηδες, οι οπλαρχηγοί, οι έμποροι, οι Φαναριώτες και οι απόγονοί τους επιδόθηκαν σ' έναν αγώνα για την κατάκτηση της πρόσκαιρης εξουσίας, στον οποίο δεν δίστασαν να συμμαχήσουν και με ληστές!..

Η επαναστατική επιτροπή που την αποτελούσαν ο ναύαρχος Κωνσταντίνος Κανάρης, ο Δημήτριος Βούλγαρης (Τζουμπές) και ο Μπενιζέλος Ρούφος, όρισε πρωθυπουργό τον Δ. Βούλγαρη, με την υποχρέωση να τον διαδεχθούν οι άλλοι δύο έπειτα από κλήρωση. Η κυβέρνηση Βούλγαρη έκανε εκλογές με τη Β' Εθνοσυνέλευση της Αθήνας μεταξύ 24-27 Νοεμβρίου 1862, όπου εφαρμόστηκε η βία και η νοθεία. Από την αρχή της Μεσοβασιλείας είχαν σχηματιστεί δύο μεγάλα κόμματα: οι "Πεδινοί" του Δ. Βούλγαρη, που αφομοίωσαν το Αγγλικό Κόμμα, και οι "Ορεινοί" του Κ. Κανάρη, που διαδέχθηκε το Γαλλικό και το Ρωσικό Κόμμα.

Στις 7 Φεβρουαρίου 1863 ο Κ. Κανάρης, με την υποψία ότι ο Δ. Βούλγαρης πάει για δικτάτορας, απέσυρε την υποστήριξη και τους 4 υπουργούς του από την κυβέρνηση. Ο Δ. Βούλγαρης αντικατέστησε τους υπουργούς με δικούς του, αλλά την επομένη έπεσε η κυβέρνηση. Ο στρατηγός Δ. Γρίβας είχε κινηθεί κατά του Βούλγαρη, ενώ στην πρωτεύουσα ξέσπασαν συγκρούσεις που κράτησαν από τις 8 έως τις 16 Νοεμβρίου, με νεκρούς δύο στρατιώτες κι έναν λοχία. Στις 9 Φεβρουαρίου συγκλήθηκε η Βουλή από τον φόβο του εμφύλιου πολέμου και όρισε πρωθυπουργό τον αντιπρόεδρο της Βουλής Αριστείδη Μωραϊτίνη. Ο τελευταίος χρησιμοποίησε την Εθνοφυλακή και την Πανεπιστημιακή Φάλαγγα για ν' αποκαταστήσει την τάξη, και στις 13 Φεβρουαρίου παρέδωσε την εξουσία στον Ζηνόβιο Βάλβη που έμεινε έως τις 25 Μαρτίου 1863. Ακολούθησαν οι κυβερνήσεις του Διομήδη Κυριακού (25 Μαρτίου έως 29 Απριλίου) και (πάλι) του Μπενιζέλου Ρούφου (29 Απριλίου έως 19 Ιουνίου 1863).

Ο Δ. Βούλγαρης στα μέσα Ιουνίου ξεκίνησε νέα προσπάθεια να κατακτήσει την εξουσία με πραξικόπημα, καθώς η πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης απορρίφθηκε με μεγάλη πλειοψηφία στη Βουλή. Έδωσε εντολή να παραιτηθούν οι δύο "Πεδινοί" υπουργοί, αλλά ο Ρούφος τούς αντικατέστησε αμέσως. Έτσι μπήκε μπρος νέος κύκλος εμφύλιων συγκρούσεων, όπου πρωταγωνίστησε και ο λήσταρχος Κυριάκος Μαλισόβας, από την Εύβοια, προστατευόμενος και συνεργάτης του Δ. Βούλγαρη. Ο Μαλισόβας βγήκε όταν άνοιξαν οι φυλακές τον Οκτώβριο του 1862 και αμέσως σχημάτισε συμμορία 50-70 ληστών με την οποία ρήμαζε την Αττική όταν δεν έκανε εμφανίσεις στα σαλόνια της Αθήνας!

Η ακυβερνησία στο μεταξύ είχε εξαπλωθεί σ' ολόκληρη τη χώρα. Ομάδες ληστών και οπλοφόρων διέτρεχαν τις επαρχίες κι άρπαζαν ό,τι έβρισκαν μπροστά τους: ρούχα, σιτηρά, ζώα, ανθρώπους. Δίκαζαν αυθαίρετα όποιους ήθελαν κι εκτελούσαν οι ίδιοι τις ποινές που επέβαλλαν. Τα κατά τόπους τμήματα του στρατού και της χωροφυλακής δεν εκτελούσαν τις αποφάσεις της κυβέρνησης, αν δεν την κατέσχε το κόμμα της προτίμησής τους. Στην Αθήνα, υπουργοί και βουλευτές διόριζαν τους φίλους τους στο Δημόσιο κι έκαναν κάθε είδους ρουσφέτια κι αυθαιρεσίες. Αύξησαν και τη δική τους αποζημίωση σε 300 δραχμές τον μήνα.

Στις 18 Ιουνίου ο λήσταρχος Μαλισόβας κατέλαβε τη Μονή Ασωμάτων (Πετράκη). Το 6ο Τάγμα Πεζικού στάλθηκε να τους συλλάβει, αλλά συμμάχησε μαζί τους. Τότε ομάδα χωροφυλάκων υπό τον υπουργό Στρατιωτικών Π. Κορωναίο συνέλαβε τον Λεωτσάκο, αλλά αναγκάστηκε να τον ανταλλάξει με τους υπουργούς Αλ. Κουμουνδούρο και Δ. Καλλιφρονά, που είχαν συλλάβει οι "Πεδινοί". Στους τελευταίους προσχώρησε και ο διοικητής του Πυροβολικού Δ. Παπαδιαμαντόπουλος, που άρχισε να πολιορκεί τα Ανάκτορα, τα οποία υπεράσπιζε ο γιος του ναύαρχου, αξιωματικός Αριστείδης Κανάρης, που σκοτώθηκε σ' αυτήν τη μάχη.

Στις 19 Ιουνίου παραιτείται ο Ρούφος και πρωθυπουργός αναλαμβάνει ο Διομήδης Κυριακός. Το απόγευμα της ίδιας μέρας επιβάλλεται ανακωχή, αλλά το πρωί της επομένης ξαναρχίζουν οι μάχες. Ο Π. Κορωναίος σπεύδει με τους άντρες του στην Ομόνοια, αλλά στην πλατεία Λουδοβίκου (Δημαρχείου) τον πυροβολούν οι χωροφύλακες που φρουρούν την Εθνική Τράπεζα. Ο Κορωναίος καταλαμβάνει οικήματα στην πλατεία κι αρχίζει μάχη. Ο Μαλισόβας είχε καταλάβει και ληστέψει το ξενοδοχείο "Το Στέμμα" και οικίσκους δίπλα στην Εθνική Τράπεζα.

Οι πρεσβευτές των Μεγάλων Δυνάμεων υποπτεύθηκαν ότι ο Μαλισόβας σκόπευε να ληστέψει την Εθνική Τράπεζα και να αρπάξει τα αποθεματικά του ελληνικού κράτους σε χρυσό και συνάλλαγμα, και έβγαλαν κοινή διακοίνωση να πάψουν αμέσως οι συγκρούσεις. Διαφορετικά, απειλούσαν να στείλουν αγήματα για τη φρούρηση της τράπεζας και οι ίδιοι θα υποχωρούσαν από την Αθήνα. Η απειλή είχε αποτέλεσμα και οι μάχες σταμάτησαν κι αργότερα υπέγραψαν και εκεχειρία οι "Πεδινοί" με τους "Ορεινούς".

Έτσι, οι Αθηναίοι μπόρεσαν να θάψουν τους 200 (κατ' άλλους 250) νεκρούς των εμφύλιων συγκρούσεων και των ληστειών μετά φόνου που έλαβαν χώρα στην πρωτεύουσα. Η Λακωνία ήταν η δεύτερη μεγάλη περιοχή που πλήρωσε φόρο στα "Ιουνιανά". Περίπου 2.000 Μανιάτες οπαδοί των "Πεδινών" κατέλαβαν την επαρχία κι άρχισαν τις ληστείες και τους φόνους. Στην Κυπαρισσία της Μεσσηνίας, ο δήμαρχος Κοκκέβης μίσθωσε 400 ενόπλους και προχώρησε σε εγκλήματα αντεκδίκησης, επειδή οι "Πεδινοί" τού έκαψαν το σπίτι, έσφαξαν τα ζώα του και βίασαν την κόρη του...

Η κυβέρνηση Κυριακού παραιτήθηκε στις 21 Ιουνίου και σχηματίστηκε η κυβέρνηση του... Οροπεδίου υπό τον Μπενιζέλο Ρούφο, λόγω του ότι προέκυψε από τον συμβιβασμό των Ορεινών και των Πεδινών! Η Κυβέρνηση Οροπεδίου κράτησε έως τον Οκτώβριο του 1862 που ήρθε στην Ελλάδα ο βασιλιάς Γεώργιος Α'. Ήταν ο μόνος που αποδέχθηκε τον θρόνο της Ελλάδας, που προηγουμένως είχαν απορρίψει 18 πρίγκιπες της Ευρώπης.

Ακόμη μία φορά οι ηγετικές τάξεις των Ελλήνων απέδειξαν ότι όχι μόνο δεν μπορούσαν να ιδρύσουν ένα κράτος για τους Έλληνες αλλά ήταν ανίκανοι και να διατηρήσουν ένα κράτος που είχε ιδρυθεί με τη βοήθεια τρίτων. Επιδόθηκαν στη διάλυση του κράτους του Όθωνα, όχι επειδή ήταν συγκεντρωτικό και αυταρχικό, αλλά επειδή δεν μπορούσαν να αντιληφθούν ενστικτωδώς τη σημασία που είχε το κράτος για την ελευθερία, την ασφάλεια και τη ζωή τους, για την προκοπή και την ανάπτυξη των Ελλήνων. Οι ηγετικές τάξεις, ακόμη και στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, θεωρούσαν ελευθερία το ν' αντικαταστήσουν οι ίδιοι τους πασάδες στο "δοβλέτι" της Ελλάδας. Χαρακτηριστικός εκπρόσωπος αυτής της τάσης ήταν ο Δημήτριος Βούλγαρης ή Τζουμπές!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL