Η χρόνια απουσία Στρατηγικού Ενεργειακού Σχεδιασμού (ΣΕΣ) δεν επέτρεψε να γίνει ποτέ μια ουσιαστική και ορθολογική συζήτηση γύρω από το ενεργειακό μείγμα για την ηλεκτροπαραγωγή, θέμα σύνθετο και εθνικής σημασίας.
Οι παράμετροι που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη είναι πολλές: ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού, αξιοποίηση εγχώριων πόρων, οικονομικά βέλτιστες επιλογές.
Η μόνη ορθή και εθνικά επωφελής επιλογή είναι ένα διαφοροποιημένο ενεργειακό μείγμα, που θα ενισχύει την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού, αξιοποιώντας πλήρως τους εγχώριους πόρους, επιτρέποντας σε διαφορετικές τεχνολογίες να εξελίσσονται και να ανταγωνίζονται στην αγορά, με στόχο τη μείωση του ενεργειακού κόστους, την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας και βεβαίως το σεβασμό των κλιματικών και ενεργειακών στόχων της Ένωσης.
Αντιλαμβανόμαστε ασφαλώς και συμφωνούμε με τον εθνικό και ευρωπαϊκό στόχο της μείωσης του αποτυπώματος άνθρακα και της σταδιακής μετάβασης προς «πράσινες» μορφές ενέργειας, χωρίς όμως να υπονομεύεται η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας, καθώς και η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και ειδικότερα της βιομηχανίας.
Αυτή άλλωστε είναι και η γενικότερη ευρωπαϊκή κατεύθυνση, όπως περιγράφεται και στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για την Ενεργειακή Ένωση: “Το διαφοροποιημένο ενεργειακό μείγμα των κρατών - μελών, βασισμένο στους εγχώριους πόρους που διαθέτει το καθένα, αλλά και τις γεωγραφικές, περιβαλλοντικές παραμέτρους, τις ενεργειακές ανάγκες και φυσικά τα κόστη... αποτελεί περιουσιακό στοιχείο για την Ένωση συνολικά αφού ενισχύει την αντοχή της σε διακοπές / προβλήματα ενεργειακού εφοδιασμού και οδηγεί στις πλέον συμφέρουσες επιλογές από πλευράς κόστους”.
Η ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας και συνολικά της οικονομίας πλήττεται όταν στηρίζεται στο κόστος μιας μονάδας βάσης με εισαγόμενο καύσιμο. Η ανάπτυξη της χώρας τη δεκαετία του 1960 βασίστηκε στα υδροηλεκτρικά και στον λιγνίτη. Ασφαλώς, οι συνθήκες έχουν αλλάξει με βασική τη συμμετοχή των ΑΠΕ, αλλά σε καμιά περίπτωση αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να απεμπολούνται οι εγχώριοι ενεργειακοί πόροι, αντί να αξιοποιούνται στον μέγιστο βαθμό με τον βέλτιστο τρόπο.
Η συμμετοχή του λιγνίτη στο ενεργειακό μείγμα θα καθοριστεί σε ποσοστό που να εξασφαλίζει την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας και προφανώς δεν μπορεί να συσχετίζεται με την όποια εκτίμηση της τιμής των δικαιωμάτων CO2 το 2030 - εκτίμηση εάν αυτή ήταν δυνατή, κάποιοι θα γίνονταν εκατομμυριούχοι...
Η περαιτέρω σχεδιαζόμενη αύξηση της συμμετοχής της παραγωγής από ΑΠΕ θα έχει αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο. Εξάλλου η πρόσφατη ενεργειακή κρίση, τον Ιανουάριο, απέδειξε ότι οι μονάδες παραγωγής με φυσικό αέριο δεν μπόρεσαν να στηρίξουν το σύστημα, το οποίο έφθασε στα πρόθυρα του black out.
Γι’ αυτό και θεωρούμε πολύ απλοϊκό αλλά και εθνικά επιζήμιο να επιχειρείται να εξοστρακιστεί ο λιγνίτης από το μείγμα καυσίμου ηλεκτροπαραγωγής, προκειμένου να πάρει πλέον τη θέση του ένα εισαγόμενο καύσιμο, όταν μάλιστα εθνικός αλλά και κεντρικός ευρωπαϊκός στόχος είναι ο διαρκής περιορισμός της ενεργειακής εξάρτησης από εισαγωγές.
Επιπλέον οι νέες σύγχρονες ευέλικτες λιγνιτικές μονάδες, όπως αυτές που εντάσσονται στο επενδυτικό πλάνο της ΔΕΗ, θα έχουν σαφώς μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, ήτοι 0,9-1tn CO2/Mwh, και θα είναι εξίσου ευέλικτες με τις μονάδες φυσικού αερίου.
Επομένως, το συνολικό κόστος για την προμήθεια δικαιωμάτων CO2 το 2030, ακόμη και για 30 ευρώ/tn CO2 με 15.000Gwh ετήσια παραγωγή από λιγνίτη (30% λιγνίτης στο μείγμα), δεν θα ξεπεράσει τα 450 εκατ. ευρώ ανά έτος.
Δεν υπάρχει πολυτέλεια να επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος. Ο ενεργειακός στρατηγικός σχεδιασμός θα πρέπει να έχει ως βασικό στόχο την ασφάλεια εφοδιασμού, και τη διασφάλιση της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και δεν μπορεί να υπαγορεύεται από την ανάγκη να στηριχθούν επενδυτικές επιλογές του παρελθόντος και συμφέροντα.
* Ο κ. Αντώνης Κοντολέων είναι μέλος Δ.Σ. της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ)
