Τα πενήντα χρόνια είναι πολλά
Πολλά χρόνια κρατάει το λυκόφως, μέχρι τώρα έχουν εμφανιστεί πολλά τέρατα και ακόμα να γεννηθεί ο νέος κόσμος... Έχει περάσει μισός αιώνας, ήμασταν νέοι και γεράσαμε, και ο κόσμος στριφογυρίζει γύρω από τον εαυτό του... Πριν από πενήντα χρόνια έγινε πραξικόπημα, κατέβηκαν τα τανκς, κατέλαβαν τη Βουλή και έπιασαν στον ύπνο τους πολίτες που θα πήγαιναν σε μία εβδομάδα στις κάλπες να ψηφίσουν την Κεντροαριστερά. Οι χουντικοί επικαλούνταν τον από τον Βορρά κίνδυνο και ότι οι κομμουνιστές είναι οπλισμένοι και έτοιμοι να καταλάβουν την εξουσία και οι πολιτικοί πιάστηκαν με τις πιτζάμες και οι αριστεροί εξηγούσαν γιατί δεν θα γίνει δικτατορία.
Στη δίκη των 11 φοιτητών στο Αρσάκειο σε μια αίθουσα είχαν έρθει για τους δικούς τους λόγους να μας υπερασπιστούν ο Παν. Κανελλόπουλος, ο Δημ. Παπασπύρου, ο πρύτανης του Πολυτεχνείου Κοκκινόπουλος και ο Θεοδόσιος Τάσιος, καθηγητής Αρχιτεκτονικής. Τότε ήταν 10 Φεβρουαρίου του 1973 που ρώτησα τον τελευταίο πρωθυπουργό Κανελλόπουλο αν πιστεύει ότι θα έπαιρναν την εξουσία οι κομμουνιστές με τα όπλα και μου απάντησε: «Ναι, παιδί μου», και με το θάρρος του νέου της εποχής τού είπα: «Τότε δεν κάνατε για πρωθυπουργός...». Οι νικητές του εμφυλίου για χρόνια κρατήθηκαν στην εξουσία με τη βία, τη νοθεία και το παρακράτος, μέχρι που έφυγε ο Κ. Καραμανλής ως Τριανταφυλλίδης στο Παρίσι και το παλάτι ετοίμαζε το δικό του πραξικόπημα. Είναι γνωστά όλα αυτά και πως οι συνταγματαρχαίοι με τον Γ. Παπαδόπουλο από χρόνια προετοίμαζαν την κατάλυση της δημοκρατίας. Η δεκαετία του '60 βρισκόταν σε αναβρασμό, με το κίνημα των νέων για το 114 και για το 15% στην Παιδεία. Οι δολοφονίες του Λαμπράκη και του Πέτρουλα είχαν συντελεστεί και ήρθαν οι χουντικοί με τις πλάτες των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ και την ανοχή των κρατών της Ευρώπης να μας βάλουν στον γύψο για επτά χρόνια. Γρήγορα η χούντα εξουδετέρωσε τις επαναστατικές οργανώσεις με τα στρατοδικεία να βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη, φυλακίσεις, βασανιστήρια, εξορίες και εκεί που η χούντα προσπάθησε να εκδημοκρατιστεί και έβαλε γεφυροποιό τον Αβέρωφ και πρωθυπουργό τον μασκαρά Μαρκεζίνη -έτσι τον φωνάζαμε στο Πολυτεχνείο-, ένα φοιτητικό κίνημα γεννήθηκε με έναν εκπληκτικό τρόπο αυτοοργανώθηκε και έφτασε στην εξέγερση στις 17 Νοέμβρη. Το ανοικτό αιμάτινο πρόβλημα με την προδοσία της Κύπρου είναι υπαρκτό. Το καθεστώς κατέρρευσε και οι χουντικοί έπεσαν στις 24 Ιουλίου του '74.
Με την ευλογία του στρατηγού της χούντας Γκιζίκη και τη στέψη του Κ. Καραμανλή καθορίστηκε η Μεταπολίτευση και την αποκατάσταση της δημοκρατίας την έφεραν στα μέτρα τους και σήμερα βρισκόμαστε σε βαθύτατη κρίση. Οι συνθήκες είναι έκτακτες και εξαιρετικές. Ο παλιός κόσμος πεθαίνει και ο νέος κόσμος γεννιέται, γιατί έχουμε φτάσει ως χώρα και ως Ευρώπη στο μη παρέκει.
* Άρθρο του Δημήτρη Παπαχρήστου, 22.4.2017
