Ο θάνατος ενός νέου επιβάτη γιατί δεν είχε εισιτήριο στο τρόλει φανερώνει όχι μόνο την ένδεια, αλλά και τη σταδιακή εξαθλίωση και φτωχοποίηση όλο και μεγαλύτερων τμημάτων των πολιτών. Από την άλλη μεριά, υπάρχει το υπαρκτό πρόβλημα της " λαθρεπιβίβασης" και της " εισιτηριοδιαφυγής" από τμήματα πολιτών που κινούνται με τα μέσα μαζικής μεταφοράς και "συνειδητά" ή "ασυνείδητα" αποφεύγουν να πληρώσουν το αντίτιμο του προβλεπομένου εισιτηρίου. Εάν προσπαθήσει κανείς να προσεγγίσει τις παραπάνω αιτίες επιδερμικά και επιφανειακά, μάλλον θα οδηγηθεί σε λανθασμένα συμπεράσματα, ενώ το ίδιο φυσικά θα συμβεί εάν επιχειρήσει κανείς να ερμηνεύσει την παραπάνω ενέργεια αυστηρά και μόνο με κοινωνιολογικούς όρους, αφού θεωρητικά αυτό είναι σε βάρος των πολιτών που πληρώνουν κανονικά το εισιτήριό τους.
Υπάρχει λύση; Ασφαλώς και υπάρχει, μόνο που αυτή δεν συνάδει με τη νεοφιλελεύθερη φιλοσοφική αντίληψη της μνημονιακής δικομματικής κυβέρνησης που θεωρεί όλους τους πολίτες που κινούνται με τα μέσα μαζικής μεταφοράς εν δυνάμει " λαθρεπιβάτες" και "τζαμπατζήδες", γιατί το να μην έχει κανείς να πληρώσει εισιτήριο και να πηδάει από το παράθυρο για να μην τον πιάσει ο ελεγκτής, με συνέπεια να χάνει τη ζωή του, σημαίνει ότι ο επιβάτης αυτός όχι μόνο δεν έχει να πληρώσει, αλλά στερείται και άλλων στοιχειωδών πραγμάτων, γεγονός βέβαια που δεν απασχολεί την κυβέρνηση, αφού αυτή για να λύσει το πρόβλημα της " λαθρεπιβίβασης" και της " εισιτηριοδιαφυγής" επέλεξε να κυνηγά τους επιβάτες αδιαφορώντας κυνικά ακόμα και για την ανθρώπινη ζωή. Αφού ανέθεσε παράτυπα την ελεγκτική διαδικασία σε ιδιώτες κυνηγούς κεφαλών, οι οποίοι μάλιστα αμείβονται με το κεφάλι προκειμένου να εντοπίσουν " παρανομούντες επιβάτες" έχει το θράσος να σύρει τους πολίτες ακόμα και στον θάνατο προκειμένου να τους συνετίσει και να τους κάνει "συνειδητοποιημένους πολίτες".
Εδώ παρατηρούμε την αποθέωση της ακροδεξιάς νεοφιλελεύθερης σκέψης, που μπροστά στο κέρδος δεν σταματά με τίποτα, ανεξάρτητα εάν αυτό μπορεί να κοστίσει ακόμα και ανθρώπινες ζωές. Συνειδητοποιημένοι επιβάτες όμως, με λιτότητα, ανεργία, ανασφάλεια και μαζική φτωχοποίηση δεν μπορούν να υπάρξουν, γιατί αυτές είναι οι γενεσιουργές αιτίες που γεννούν σύγχρονους Όλιβερ Τουίστ στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Γεννεσιουργές αιτίες που επιμελώς κρύβει η μνημονιακή κυβέρνηση, που, αν συνδυαστούν με την αθλιότητα που επικρατεί στα αστικά μέσα μεταφοράς, αλλά και την έλλειψη ενός αξιόπιστου και σοβαρού ελεγκτικού μηχανισμού, δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ, που έχει επιπτώσεις όχι μόνο για τους εξαθλιωμένους και φτωχοποιημένους επιβάτες, αλλά και για τους εργαζόμενους στα ΜΜΜ. Η ελεγκτική διαδικασία στα ΜΜΜ πρέπει να αλλάξει ριζικά και να ασκείται από μόνιμο προσωπικό, κατάλληλα εκπαιδευμένο και επιμορφωμένο, που να είναι σε θέση όχι απλώς να ασκεί ελεγκτικό έργο, αλλά να λαμβάνει υπόψη του όλες εκείνες τις κοινωνικές παραμέτρους σε σχέση με την μετακίνηση των επιβατών. Επίσης μέσα από τη δημιουργία ενός νέου και αξιόπιστου ελεγκτικού μηχανισμού πρέπει να καθιερωθούν μια σειρά κοινωνικών κριτηρίων για τις ευαίσθητες ομάδες των πολιτών (άνεργοι, άποροι, άστεγοι), που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την ελεγκτική διαδικασία, έτσι ώστε και το ελεγκτικό έργο να ασκείται ομαλά και χωρίς προβλήματα, αλλά και οι επιβάτες που αδυνατούν να πληρώσουν εισιτήριο να μην πηδούν από τα παράθυρα. Επιπλέον, επιβάτες και συνδικάτα στα ΜΜΜ πρέπει άμεσα να βρούν κοινό βηματισμό και να πιέσουν αγωνιστικά προς την παραπάνω κατεύθυνση, έτσι ώστε να δημιουργηθούν εκείνες οι προυποθέσεις ώστε η ελεγκτική διαδικασία στα ΜΜΜ να ασκείται με τέτοιο τρόπο που να ανταποκρίνεται στις κοινωνικές ανάγκες των επιβατών.
* Ο Νικόλαος Λαμπρόπουλος είναι συντονιστής του Τμήματος Μεταφορών και Δικτύων του ΣΥΡΙΖΑ
