Πέρασαν πολλές δεκαετίες από τότε που οι Παλαιότουρκοι επέλεγαν να μείνουν στη Θράκη και στην Ελλάδα κι όχι να πάνε στη Βουλγαρία ούτε να συγκινηθούν από τον νέο πατέρα της νέας Τουρκίας τον Κεμάλ Ατατούρκ. Έτσι οι Τούρκοι έμειναν στις πόλεις και στις πεδιάδες της Ροδόπης και της Ξάνθης και οι Πομάκοι επέλεξαν τα βουνά. Η μαντίλα που φορούσε η γιαγιά ή η πιο νέα γυναίκα ήταν μια μαντίλα που θα τη φορούσε και η γιαγιά σε ένα ορεινό χωριό της Ηπείρου και δεν κουβαλούσε καμία φόρτιση νέου τύπου. Ήταν ένα κομμάτι μιας ήσυχης παράδοσης, με τα καλά της και τα κακά της, Οι ντόπιοι Έλληνες για χρόνια έλεγαν τους Τούρκους Τούρκους, χωρίς καμία ενοχή. Στην Κομοτηνή υπήρχε για χρόνια η ταμπέλα με τον τίτλο "Τουρκική Νεολαία Κομοτηνής" και κανείς σε επίπεδο πραγματικής ζωής δεν έδινε ιδιαίτερη σημασία. Για το επίσημο κράτος ανάλογα τη συγκυρία οι Τούρκοι κάποτε ήταν Τούρκοι, άλλες φορές μουσουλμάνοι, ακόμη και Μωαμεθανοί. Υπήρχαν οι στιγμές της έντασης των οποίων όμως η αιτία βρισκόταν πολλά ναυτικά μίλια μακριά, στην Κύπρο. Τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Τουρκία οι μειονότητες καρδιοχτυπούσαν για το πώς πάνε τα πράγματα στην Κύπρο, γιατί ήξεραν ότι θα είχε αντίκτυπο και σε αυτές. Όπως και συνέβη. Αλλά όταν στις αρχές της δεκαετίας του 1980 ο Ραούφ Ντενκτάς ανακήρυξε την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου, τα πράγματα άλλαξαν και στη Θράκη. Η ταμπέλα της Τουρκικής Νεολαίας Κομοτηνής κατέβηκε, απαγορεύτηκε σε κάθε σύλλογο να φέρει τον τίτλο “τουρκικός”, και στα τέλη της δεκαετίας του 1990 έγιναν τα γεγονότα της Κομοτηνής. Η μειονότητα ζητούσε πια επίμονα την εθνοτική της ονομασία και διεκδικούσε το δικαίωμα του ατομικού και του συλλογικού αυτοπροσδιορισμού. Αλλά το ελληνικό κράτος προσπάθησε με κάθε τρόπο να περιφρουρήσει τον θρησκευτικό της χαρακτήρα και να αποκρούσει κάθε ίχνος του "κεμαλικού κινδύνου". Έκλεινε τα μάτια σε χρήματα που έρχονταν για τζαμιά ή για άλλες θρησκευτικές πάντα υποθέσεις της μειονότητας και γινόταν κέρβερος κάθε φορά που διαισθανόταν ότι οι "τρισκατάρατες λέξεις" -τουρκικός, τουρκική- έκαναν την εμφάνισή τους. Πολλοί πολίτες της μειονότητας έχαναν την ελληνική ιθαγένεια σε παλιότερα χρόνια για λόγους ασήμαντους, όπως π.χ. ένα ταξίδι στην Τουρκία.
Ένα ταγκό θανάτου Φετουλλάχ Γκιουλέν και Ταγίπ Ερντογάν
Η σχέση τους γνωστή, ο εξόριστος της Πενσυλβάνια ήταν ο μέντορας του Τούρκου προέδρου αλλά και άλλων ηγετικών στελεχών του ΑΚP. Ήταν τα χρόνια που ο Ερντογάν μιλούσε για την ισλαμοδημοκρατία της ανοχής, και ο μέντοράς του μιλούσε για το ήπιο Ισλάμ της ανοχής και του διαλόγου. Ήταν τα χρόνια που στη Θράκη πολλοί πολίτες της μειονότητας αισθάνονταν κοντά στον Φετουλάχ Γκιουλέν. Ο ίδιος, έχοντας κοντά 2.000 σχολεία σε όλο τον κόσμο, θέλησε να κάνει και σχολείο στη Θράκη. Είχε ζητήσει άδεια αλλά δεν του δόθηκε, έτσι αρκέστηκε να λειτουργεί κάποια φροντιστήρια, ενώ η νέα εξουσία της Άγκυρας προωθούσε τα Κουράν Κουρσούμ, τα μαθήματα του Κορανίου στα παιδιά της μειονότητας. Έτσι οι πολίτες της μειονότητας μάθαιναν και κάποιες νέες γιορτές, όπως τη γιορτή της Άμωμης Σύλληψης του Μωάμεθ, και τα κορίτσια της μειονότητας μάθαιναν τη νέα μόδα στη μαντίλα και στα χρώματα. Αυτή που πρότεινε τη νέα μόδα δεν ήταν άλλη από την Εμινέ Ερντογάν, τη σύζυγο του τότε πρωθυπουργού. Το μειονοτικό γυμνάσιο-λύκειο της Κομοτηνής, προπύργιο του "κοσμικού κράτους", ένιωσε στο πετσί του τι σημαίνει νέα εξουσία και είδε για πρώτη φορά στην ιστορία του μαντιλοφορούσες μαθήτριες στην αυλή του. Οι αντιδράσεις ήταν έντονες, αλλά σήμερα η πλειονότητα των μαθητριών φορά μαντίλα αλά Εμινέ.
Η Ντόρα Μπακογιάννη προικοδοτούσε τη μειονότητα με 240 ιεροδιδασκάλους και στον Εχίνο της Ξάνθης, με αφορμή τα γυρίσματα ενός ελληνικού δημοφιλούς σίριαλ, οι ηθοποιοί γνώριζαν από πρώτο χέρι τι σημαίνει προσβολή των ηθών. Νεαροί στην πλειονότητά τους μειονοτικοί θεώρησαν ότι θίγεται η πίστη τους και τα γυρίσματα έληξαν άδοξα. Τα συνθήματα που φώναζαν τότε οι νεαροί δεν είχαν ξανακουστεί στη Θράκη. Έρχονταν από πολύ μακριά, από τα τέλη της δεκαετίας του ‘60 και του ‘70, από τα πανεπιστήμια της Πόλης. Ήταν τα συνθήματα που φώναζαν οι ισλαμιστές εναντίον της Αριστεράς στις συγκρούσεις εκείνης της εποχής στην Τουρκία. Η μαντίλα πια δεν ήταν η ήσυχη παράδοση αλλά η απόδειξη της νέας ταυτότητας που ήθελε να επιβάλει ο Ερντογάν στη μειονότητα. Το ελληνικό κράτος και οι υπηρεσίες του ανησυχούσαν ακόμη για τον κεμαλισμό.
Αλλά, όπως ό,τι αρχίζει ωραίο τελειώνει με πόνο, έτσι και η σχέση του Ερντογάν με τον Γκιουλέν έσπασε με πάταγο και ο πάταγος αυτός έφτασε μέχρι τη Θράκη. Πριν από λίγο καιρό ένα νέο παιδί ήθελε να ταξιδέψει στην Τουρκία. Στα σύνορα, ο Τούρκος τελωνειακός τού είπε ότι δεν μπορεί να μπει στη χώρα γιατί είναι στη λίστα. Του είπε ότι μπορεί να περάσει μόνο με τους γονείς του. Εκείνο επικοινώνησε με τους δικούς τους και ο πατέρας του είπε να επιστρέψει πίσω. Οι πληροφορίες μας λένε ότι υπάρχει μια πίεση σε ανθρώπους που φαίνεται να ήταν της επιρροής του εξόριστου της Πενσυλβάνιας.
Ένας δήμαρχος, μια άδεια και χωρίς αλκοόλ
Ο Δήμος Αρριανών είναι ένας καθαρά μειονοτικός δήμος. Εκεί στις τελευταίες εκλογές το "Ποτάμι" συγκέντρωσε το ψηλότερο ποσοστό του και ήταν ο μοναδικός δήμος της Ροδόπης που ο ΣΥΡΙΖΑ ερχόταν δεύτερος. Ο Ιλχάν Αχμέτ έβγαινε βουλευτής με το Ποτάμι. Το είχε καταφέρει ακόμη μια φορά με τη Νέα Δημοκρατία το μακρινό 2004. Μετά τη Νέα Δημοκρατία πήγε στο κόμμα της κυρίας Μπακογιάννη, μετά στη ΔΗΜ.ΑΡ., ύστερα στο Ποτάμι και σήμερα στη ΔΗΣΥ. Αλλά όλες αυτές οι μεταμορφώσεις δεν έχουν σημασία. Ο πυρήνας των ψηφοφόρων του από τα βουνά της Ροδόπης αναγνωρίζει σε αυτόν ότι είναι χατζής. Ο ίδιος δεν έκρυψε αυτή του την ταυτότητα και το "πολιτικό επιχείρημα" εναντίον των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ ήταν ότι δεν ορκίστηκαν στο Κοράνι αλλά έδωσαν πολιτικό όρκο. Ο Ιλχάν Αχμέτ προσπαθεί σήμερα να πάρει και από τις δύο δεξαμενές, τόσο εκείνες των γκιουλενιστών όσο και εκείνες των ερντογανικών. Φαίνεται ότι το ίδιο κάνει και ο δήμαρχος Αρριανών, αλλιώς δεν εξηγείται το γεγονός ότι σφυρίζει αδιάφορα όταν στα μαγαζιά της πόλης του κάποιοι δεν σερβίρουν αλκοόλ. Στον δήμο οι οπαδοί του Γκιουλέν φαίνεται ότι είναι περισσότεροι από εκείνους του Ερντογάν. Είναι πιο οργανωμένοι και λειτουργούν σαν σέκτα. Δηλαδή, αλληλοϋποστηρίζονται. Όπως μας λένε κάτοικοι της περιοχής, οι γκιουλενικοί ψωνίζουν μόνο από τα μαγαζιά των ομοϊδεατών τους. Οι άλλοι βέβαια είναι το κράτος. Οι αλεβίτες της περιοχής συμπιέζονται και από τους δυο, δεδομένου ότι είναι υπερβολικά φιλελεύθεροι για εκείνους.
Το στοίχημα της Αριστεράς
Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ καλείται σήμερα να διαχειριστεί όλη αυτήν την κατάσταση και να υπερασπισθεί τις αξίες της και τις αρχές της Αριστεράς. Επί σειρά ετών υπερασπίστηκε τον κοσμικό χαρακτήρα της μειονότητας, αντιτάχθηκε στους εθνικισμούς, στα μυστικά κονδύλια του ΥΠΕΞ, στις πρακτικές της ΕΥΠ, αλλά και στις παρεμβάσεις του προξενείου. Υπερασπίστηκε τα μειονοτικά δικαιώματα και αντιτάχθηκε στην ισλαμοποίηση. Απέναντί της είναι οι σκελετοί στην ντουλάπα και τα φαντάσματα που έχουν δύναμη στην περιοχή. Μπροστά της είναι δύο δρόμοι. Ο ένας είναι γεμάτος με αγκάθια και σπασμένα κρύσταλλα αλλά οδηγεί στη δημοκρατία για τη μειονότητα και την περιοχή. Ο άλλος δρόμος είναι αυτός του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. που έκλεισε τα μάτια στα προβλήματα, εξόρισε τον ορθό λόγο από την περιοχή της Θράκης και οδήγησε στα σημερινά αδιέξοδα. Από το ποιον δρόμο θα διαλέξει η ίδια, θα κριθεί κιόλας. Και οι απαιτήσεις είναι υψηλές.
