Η προεκλογική περίοδος στη Γαλλία άρχισε για τα καλά. Οι δύο προκριματικές εκλογές, αυτή της Δεξιάς και εκείνη των Σοσιαλιστών και των συμμάχων τους, μόλις έληξαν και άρχισαν να παρουσιάζονται σοβαρότατα προβλήματα. Ο υποψήφιος της Δεξιάς, ο Φιγιόν, που μόλις θριάμβευσε στις προκριματικές, έχει προβλήματα με τη Δικαιοσύνη γιατί διόρισε τη γυναίκα του και τα παιδιά του σε καλοπληρωμένες (από τους Γάλλους φορολογούμενους) αργομισθίες και κινδυνεύει να αναγκαστεί σε παραίτηση.
Ο αριστερός υποψήφιος, ο Αμόν, που κέρδισε το χρίσμα των Σοσιαλιστών στις προκριματικές, παίρνοντας αριστερότερες από την κυβέρνηση θέσεις, αρχίζει να βάζει νερό στο κρασί του για να σταματήσει τη φυγή στελεχών και βουλευτών προς τον "τεχνοκράτη" Μακρόν (πρώην υπουργό οικονομικών του Ολάντ και πρωτεργάτη της σκληρής νεοφιλελεύθερης στροφής της κυβέρνησης), αλλά οι προτάσεις του παραμένουν ανατρεπτικές και για τα γαλλικά δεδομένα, και για τα ήθη και έθιμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Μακρόν έχει κάνει ένα κίνημα που θυμίζει το δικό μας Ποτάμι, αλλά με αρχηγό τεχνοκράτη αντί για τηλεπαρουσιαστή (είναι επίσης στέλεχος της τράπεζας του Ρότσιλντ). Ο Μακρόν έχει ένα κάποιο ρεύμα, αλλά και αυτός φαίνεται να έχει χρησιμοποιήσει τα δημόσια χρήματα για προσωπικούς στόχους όσο ήταν υπουργός. Έτσι, μπορεί το ρεύμα προς αυτόν να ανατραπεί, ιδίως όταν θα αναγκαστεί να δώσει στη δημοσιότητα το πρόγραμμά του.
Στην Αριστερά, βασικός υποψήφιος (και με την υποστήριξη των κομμουνιστών) είναι ο Μελανσόν, που θέτει ως βασικά θέματα της πολιτικής του εκστρατείας το ζήτημα της αλλαγής των κανόνων λειτουργίας της Ευρώπης, την άρνηση των νεοφιλελεύθερων συμφωνιών τύπου TTIP και CETA, την εγκατάλειψη της πολιτικής λιτότητας, την αναγκαιότητα στροφής προς τις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας και την αλλαγή του Συντάγματος.
Στην εθνικιστική Ακροδεξιά, η Μαρίν Λεπέν επωφελείται τόσο από την αηδία των ψηφοφόρων για τα φαινόμενα διαφθοράς, όσο και από την τυραννική συμπεριφορά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπέρ των συμφερόντων του μεγάλου -κυρίως γερμανικού- κεφαλαίου και από τον απολίτικο και ρατσιστικό φόβο προς τους μουσουλμάνους. Αλλά και αυτή κινδυνεύει να έχει τραβήγματα για αργομισθίες στην Ευρωβουλή.
Με αυτές τις υποθέσεις διαφθοράς και με τη συχνή μεταστροφή των πολιτικών, που, ενώ υπόσχονται ένα πράγμα, κάνουν συχνά το ακριβώς αντίθετο, επεκτείνεται η καχυποψία των πολιτών στον τρόπο που λειτουργούν το πολιτικό σύστημα και οι θεσμοί.
Στην Αριστερά, ο μόνος που απαντά σ' αυτό το πρόβλημα με ριζοσπαστικές προτάσεις είναι ο Μελανσόν. Σε μεγάλη προεκλογική συγκέντρωση στη Λιόν, με δέκα χιλιάδες κόσμο στην τεράστια αίθουσα και μεγάλο ενθουσιασμό, ο Μελανσόν έθεσε θέμα περάσματος στην έκτη Γαλλική Δημοκρατία, μια δημοκρατία που δεν θα έχει στοιχεία "αιρετής μοναρχίας", όπως το γαλλικό προεδροκεντρικό σύστημα.
Αυτό που τον διαφοροποιεί από όσους υπόσχονται συνταγματικές αλλαγές στη Γαλλία και σε άλλες χώρες είναι ότι δεν εισηγείται αυτές να προταθούν από την κυβέρνηση ή από μια επιτροπή "σοφών", αλλά από μια συντακτική εθνοσυνέλευση που θα αποτελείται από πολίτες οι οποίοι ποτέ δεν έχουν γίνει βουλευτές και θα εκλεγούν με μόνο στόχο και έργο τη συγγραφή προτάσεων για το Σύνταγμα της μελλοντικής έκτης Γαλλικής Δημοκρατίας (κάτι ανάλογο έγινε στην Ισλανδία για τη συγγραφή του νέου Συντάγματος μετά την εξέγερση των πολιτών για την κρίση των τραπεζών και τη διαφθορά που βγήκε στη φόρα).
Δεν έρχεται να προτείνει “από πάνω” τις συνταγματικές αλλαγές, αλλά εμπιστεύεται την πρωτοβουλία των πολιτών για καλυτέρευση των θεσμών. Βέβαια, έχει προτάσεις να κάνει, αλλά αυτές θα πρέπει να περάσουν από το φίλτρο αυτής της συντακτικής εθνοσυνέλευσης και έπειτα από δημοψήφισμα που τελικά θα επικυρώσει το νέο Σύνταγμα. Βασικές προτάσεις του στη λειτουργία των θεσμών είναι τα δημοψηφίσματα λαϊκής πρωτοβουλίας και η ανακλητότητα από τον λαό όλων των εκλεγμένων βουλευτών, δημάρχων κ.λπ. ή ακόμα και του προέδρου.
Τα περισσότερα συστημικά ΜΜΕ υποστηρίζουν τον Φιγιόν ή τον Μακρόν, αλλά, μετά τα νέα σκάνδαλα, θα δυσκολευτούν να επιβάλουν τους εκλεκτούς του συστήματος. Οι δημοσκοπήσεις μέχρι τώρα έπεσαν όλες έξω, αλλάζουν ημέρα με την ημέρα και δεν μπορεί πια κανείς να πει με βεβαιότητα σήμερα ποιοι θα είναι στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών τον Μάιο.
Όλοι πίστευαν ότι οι αναπόφευκτοι πρωταγωνιστές του δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών θα ήταν η Μαρίν Λεπέν και ο Φιγιόν, αλλά μετά τα νέα σκάνδαλα όλα είναι δυνατά. Δεν είναι σήμερα πια τόσο απίθανο στον δεύτερο γύρο να είναι ο Αμόν ή ο Μελανσόν, ούτε τελικά να επικρατήσει αριστερός υποψήφιος. Μια τέτοια ενδεχόμενη νίκη θα άλλαζε τελείως τα δεδομένα του συσχετισμού δυνάμεων στην Ευρώπη και οι κυβέρνηση της "πρώτης φοράς Αριστερά" δεν θα είχε τότε καμία δικαιολογία για να μην καταγγείλει τις συμφωνίες που υπέγραψε με το μαχαίρι στον λαιμό, να μην εγκαταλείψει το Μνημόνιο, να μην απαιτήσει σαν δικαίωμα την απομείωση του χρέους, να μην ανατρέψει τις αποφάσεις για ιδιωτικοποιήσεις βασικών στοιχείων της περιουσίας του ελληνικού λαού.
Όπως και με την περίπτωση της Βρετανίας, οι εκλογές σε κάθε μεγάλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενδέχεται να έχουν μεγάλη σημασία για τη μοίρα όλων των λαών της Ευρώπης.
Δημήτρης Σκαρπαλέζος, διδάσκει Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Παρίσι
