Με τα σύμβολα τα πάνε καλά οι διοργανωτές των συνόδων κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανέβασαν, λοιπόν, προχθές τους ηγέτες των κρατών - μελών σε μια φελούκα στο λιμάνι της Βαλέτα, έτσι, για να στείλουν το μήνυμα στους πολίτες, που παρακολουθούσαν τις ειδήσεις από τη σύνοδο στους δέκτες τους, ότι αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο να θαλασσοπνιγείς στη Μεσόγειο. Άλλωστε ο βασικός λόγος που συναντήθηκαν άτυπα στη Μάλτα ήταν να δουν τι θα κάνουν με το προσφυγικό, τώρα που οι “ροές” -όπως έχουμε καταντήσει να αποκαλούμε τους ανθρώπους- προς την Ευρώπη έχουν βασική αφετηρία τους τη Βόρειο Αφρική και πρωτίστως τη Λιβύη. Διαδρομή πολύ πιο επικίνδυνη από αυτή του Αιγαίου, όπως φάνηκε κι από τον ντροπιαστικό απολογισμό του 2016. Πέρασαν ζωντανοί περί τους 180.000 ανθρώπους και τουλάχιστον 4.500 έγιναν τροφή στα ψάρια.
Τι ήθελαν να συζητήσουν οι (πλέον) “27”; Το πώς θα κλείσουν τη θαλάσσια δίοδο, για να αποφευχθεί δεύτερη προσφυγική κρίση, ανάλογη του καλοκαιριού του 2015, καθώς η φετινή χρονιά είναι εκλογική σε πολλές χώρες και οι εικόνες της κρίσης ρίχνουν νερό στον μύλο της ξενοφοβικής Ακροδεξιάς, όπως ευθαρσώς παραδέχθηκε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. Κι επειδή οι αριθμοί δείχνουν ότι η συμφωνία με την Τουρκία για την ώρα λειτουργεί, προσπάθησαν να σκαρώσουν κάτι ανάλογο με τη Λιβύη, στα παράλια της οποίας στοιβάζονται εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες, σε συνθήκες που θυμίζουν στρατόπεδα συγκέντρωσης, περιμένοντας την ευκαιρία να περάσουν απέναντι, στην Ιταλία και τη Μάλτα. Βέβαια, τη Λιβύη ακριβώς κανονική χώρα δεν τη λες, με τον εμφύλιο να συνεχίζεται, ούτε διαθέτει έναν Ερντογάν που ελέγχει -συνήθως- τι γίνεται στο έδαφός της. Πάντως, η συμφωνία που προωθείται με αυτή τη Λιβύη προβλέπει “κέντρα καλωσορίσματος” για πρόσφυγες και μετανάστες, αρκεί να μείνουν στο αφρικανικό έδαφος και να μην ανέβουν στα σαπιοκάραβα των διακινητών με κατεύθυνση την Ευρώπη.
Αυτό που λείπει από τη συμφωνία είναι δύο βασικά στοιχεία - τα οποία θα αποδείκνυαν ότι η Ε.Ε. διαθέτει ακόμη “ευρωπαϊκές αξίες” και δεν μοιάζει όλο και περισσότερο με τον επιεικώς απαράδεκτο Ντόναλντ Τραμπ. Πρώτον, η μέριμνα ώστε να μπορούν να αιτηθούν πολιτικό άσυλο όσοι το δικαιούνται - και να μη μείνουν κλειδωμένοι στα “κέντρα καλωσορίσματος”. Και, δεύτερον, νόμιμοι δρόμοι ώστε να φτάνουν οι κυνηγημένοι στην Ε.Ε., χωρίς να θαλασσοπνιγούν. Χρόνια συζητούσαν οι “28” γι’ αυτό το τελευταίο, αλλά ακόμη τίποτε δεν έκαναν. Κι άντε μετά να δείχνουν με το δάχτυλο τον Αμερικανό πρόεδρο για το τείχος του Μεξικού.
