Live τώρα    
22°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
22 °C
20.2°C23.5°C
2 BF 43%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
20 °C
16.6°C22.9°C
2 BF 45%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
17.1°C21.5°C
2 BF 64%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.2°C21.1°C
1 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
17.9°C17.9°C
0 BF 59%
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / Πόλεμος και πρόσφυγες
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / Πόλεμος και πρόσφυγες

Όταν πριν από λίγες ημέρες επισκέφτηκα το Πολεμικό Μουσείο και στη συνέχεια την έκθεση “Altrove 1915 - 1918” στην Gorizia (Γκορίτσια) της βορειοανατολικής Ιταλίας, μια πόλη στα σύνορα Ιταλίας - Σλοβενίας, κοντά στην Αυστρία, συνειδητοποίησα για ποιον λόγο οι κάτοικοι της περιοχής αυτής είναι τόσο ευαισθητοποιημένοι στο προσφυγικό ζήτημα. Η περιφέρεια Friuli - Venezia Giulia (Φρίουλι - Ιουλιανή Βενετία) αποτελούσε πάντα το μήλον της έριδος μεταξύ Ιταλίας και Αυστρίας και ως έναν βαθμό, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και της Σλοβενίας.

Στο μουσείο, αλλά και στην έκθεση των 1.500 τ.μ. εκτίθενται κάθε λογής ντοκουμέντα και παρουσιάζονται, με ρεαλιστικό τρόπο, σκηνές από τα ανεξίτηλα σημάδια και τη φρίκη που άφησε στην περιοχή ο A' Παγκόσμιος Πόλεμος. Μετά τους ανελέητους βομβαρδισμούς της πολύπαθης Gorizia και τις πολύνεκρες μάχες, άλλοι από τους κατοίκους των οικισμών κατά μήκος του ποταμού Isonzo, που τότε ανήκαν στην αυτοκρατορία των Αψβούργων, εγκατέλειψαν εθελουσίως τα σπίτια τους κι άλλοι εκδιώχθηκαν. Έτσι βρέθηκαν ξεσπιτωμένοι χιλιάδες άμαχοι κάτοικοι, που αποσύρθηκαν είτε στο εσωτερικό της Αυστροουγγαρίας είτε σε διάφορες περιοχές της Ιταλίας. Ακολούθησαν ώς έναν βαθμό αυτονόητες διαδρομές, καθώς άλλοι ήταν φιλικά προσκείμενοι στην Ιταλία κι άλλοι στην Αυστρία.

Με όσα βλέπει κανείς στο μουσείο αντιλαμβάνεται τη φρίκη του πολέμου, προβληματίζεται και νοερά βάζει στη θέση των προσφύγων τον εαυτό του, τους δικούς του ανθρώπους και προπάντων τα παιδιά του, όλα τα παιδιά του κόσμου. Γιατί άλλο είναι να μεταφέρει ένας πολεμικός ανταποκριτής τηλεοπτικού σταθμού τα όσα συμβαίνουν στις σημερινές εμπόλεμες περιοχές κι άλλο να βλέπεις από κοντά τις συνέπειες ή να «ζεις», μέσα από τα αντικείμενα, τα διάφορα έντυπα και τις φωτορεαλιστικές αναπαραστάσεις επεισοδίων, την ατμόσφαιρα ενός οδυνηρού και άδικου πολέμου.

Στην έκθεση της Gorizia, που ξεκίνησε στις 29 Νοεμβρίου 2016 και θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι τις 26 Φεβρουαρίου 2017, ιχνηλατούνται οι ιστορίες των 20.000 προσφύγων, ανάμεσά τους και πολλά παιδιά, που πέρασαν τα χρόνια του πολέμου στο στρατόπεδο προσφύγων Wagna, στα νότια του Γκρατς, πρωτεύουσας του ομόσπονδου κρατιδίου Στυρία (Styria) της Αυστρίας. Οι αφηγήσεις που διασώθηκαν, οι φωτογραφίες, τα έντυπα, οι κατάλογοι, τα στατιστικά στοιχεία και τα προσωπικά δεδομένα ζωντανεύουν τις μνήμες μιας κρίσιμης εποχής.

Ο άμαχος πληθυσμός και κυρίως χιλιάδες γυναικόπαιδα βρέθηκαν στη δίνη του «μεγάλου πολέμου», όπως συνηθίζεται να αποκαλείται. Οι επισκέπτες τόσο του μουσείου, όσο και της έκθεσης στην Gorizia διδάσκονται και διαπαιδαγωγούνται με όσα βλέπουν. Ιδιαίτερα οι νεότεροι, που δεν έζησαν ανάλογες δύσκολες καταστάσεις, γίνονται κοινωνοί του ιστορικού παρελθόντος της περιοχής όπου ζουν ή επισκέπτονται, κι έτσι «ζωντανεύουν» μέσα τους τραγικά γεγονότα, που τους κάνουν περισσότερο ευαίσθητους για αντίστοιχες σημερινές καταστάσεις. Προβληματίζονται απ’ όσα συμβαίνουν σε διάφορες περιοχές του πλανήτη και συνειδητοποιούν καλά τις διαχρονικές αλήθειες για τους πολέμους, τις αιτίες που τους προκαλούν και τις ανάγκες κοινωνικής αλληλεγγύης προς όσους ωθούνται στην προσφυγιά. Αξίζουν συγχαρητήρια στους οργανωτές αυτής της έκθεσης και στην απολύτως κατατοπιστική ενημέρωση των επισκεπτών για το προσφυγικό ζήτημα!

Αναρωτιέμαι αν και πότε θα δούμε τέτοιες εκδηλώσεις και δραστηριότητες ενημέρωσης και στη χώρα μας. Δεν είναι άλλωστε και λίγες οι πικρές μνήμες από τις κάθε λογής προσφυγιές, ασχέτως αν αυτές ήταν καταχωνιασμένες στην ψυχή όσων έζησαν τέτοιες καταστάσεις ή ακόμη κι αν, σε ορισμένες ιστορικές περιόδους, απαγορευόταν έστω και η αναφορά τους.

Γιάννης Κύρκου Αικατερινάρης είναι αρχιτέκτων, πρώην πρόεδρος του ΤΕΕ Κεντρικής Μακεδονίας

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL