Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
22.0°C25.2°C
3 BF 51%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.8°C25.4°C
2 BF 41%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.9°C21.6°C
4 BF 55%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
21 °C
20.4°C20.8°C
2 BF 68%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
23.9°C24.0°C
0 BF 33%
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / Μέση Ανατολή και διεθνείς συμμαχίες
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / Μέση Ανατολή και διεθνείς συμμαχίες

Η εκλογή Τραμπ και το σφίξιμο του κλοιού γύρω από τα προπύργια του ISIS και των άλλων τζιχαντιστών, παρά την αναμφισβήτητη μαχητικότητά τους, αναζωπυρώνει τελευταία τις συζητήσεις για την επόμενη μέρα στη σπαρασσόμενη Μέση Ανατολή, για την περίοδο δηλαδή που θα ακολουθήσει την κατάργηση κάθε κρατικής υπόστασης ή εδαφικής κατάληψης εκ μέρους τους στον συγκεκριμένο χώρο.

Ένα κύριο ερώτημα αφορά τις πιθανολογούμενες αλλαγές στις συμμαχικές σχέσεις μεταξύ των κρατών της περιοχής και των υπερδυνάμεων, που στηρίζονται στην ύπαρξη κοινών θεμελιωδών συμφερόντων. Οι διεθνείς συμμαχίες, αν και στερούνται των θεσμοθετημένων υποχρεώσεων συμπαράστασης που επιβάλλουν τα στρατιωτικά σύμφωνα και οργανισμοί (π.χ. ΝΑΤΟ) και παρ' όλο που οι κόντρες στο εσωτερικό τους δεν είναι σπάνιες, καθορίζουν τις πολιτικές εξελίξεις.

Στον χώρο της Μέσης Ανατολής επικρατεί η διεθνής συμμαχία ΗΠΑ, Τουρκίας, Ισραήλ, Σαουδικής Αραβίας. Κρατά από το 1948 που ιδρύθηκε το Ισραήλ. Κατ' αρχήν οι ΗΠΑ και η Τουρκία είναι μέλη του ΝΑΤΟ και οι όποιες διαφωνίες μεταξύ τους ποτέ μέχρι σήμερα δεν πλησίασαν στα όρια της ρήξης. Οι ΗΠΑ στάθηκαν στρατιωτικά και εξοπλιστικά πάντα στο πλευρό του Ισραήλ, παρά τις επιμέρους επιφυλάξεις ή διαφωνίες τους, όπως η πρόσφατη για τα πυρηνικά του Ιράν. Με τη Σαουδική Αραβία τους ενώνει το πετρέλαιο σε τέτοιον βαθμό, ώστε το πόρισμα για τους δίδυμους πύργους ακόμη δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα.

Η Τουρκία έχει άριστες σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία, ενώ και με το Ισραήλ, παρά το πολύνεκρο επεισόδιο με τους ακτιβιστές, αλλά και τις κατά καιρούς προκλητικές δηλώσεις του Ερντογάν, οι σχέσεις τους αποκαθίστανται σταδιακά. Η Σαουδική Αραβία, τέλος, παρ' ότι είναι ιδρυτικό μέλος του Αραβικού Συνδέσμου και δεν έχει διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ, ποτέ δεν ήταν απόλυτα εχθρική μαζί του.

Το αντίπαλο δέος στον χώρο αυτόν είναι η συμμαχία Ρωσίας, Ιράν, Συρίας, Παλαιστινίων. Η Ρωσία, ως δεύτερη υπερδύναμη, αγκάλιασε πάντα τον αραβικό εθνικισμό, ο οποίος, ανεξάρτητα από τον τρόπο έκφρασής του (Νασερισμός, Μπααθισμός, καθεστώτα Μπουμεντιέν, Καντάφι), στάθηκε πάντα απέναντι στο Ισραήλ και στο πλευρό των Παλαιστινίων. Η Συρία έχει εδαφικές διαφορές με Τουρκία και Ισραήλ.

Ιδιαίτερη όμως αναφορά πρέπει να γίνει στις δύο πολυπληθέστερες και ιστορικότερες ίσως χώρες της Μέσης Ανατολής, την Αίγυπτο και το Ιράν. Η Αίγυπτος, που ήταν ο θανάσιμος εχθρός του Ισραήλ, μετά τη συμφωνία στο Καμπ Ντέιβιντ το 1978, με την οποία της επιστράφηκε η χερσόνησος του Σινά που είχε απολέσει στον ταπεινωτικό για τους Άραβες Πόλεμο των Έξι Ημερών του 1967, έχει σήμερα διπλωματικές σχέσεις μαζί του και φροντίζει να κρατά ισορροπίες.

Αντιδιαμετρική ήταν η πορεία του Ιράν. Μέχρι το 1979 στο Ιράν επικρατούσε μια φιλοδυτική μοναρχία και η χώρα ανήκε σταθερά στο φιλοαμερικανικό μπλοκ. Με την ισλαμική επανάσταση του 1979 ήρθαν τα πάνω-κάτω. Η χώρα σήκωσε το ισλαμικό λάβαρο όσο δεν το είχε σηκώσει κανείς στη σύγχρονη εποχή, στράφηκε με μανία κατά των ΗΠΑ, αμφισβήτησε τον δυτικό πολιτισμό, τέθηκε ολόθερμα στο πλευρό των Παλαιστινίων και της Συρίας, αν και δεν ανήκει στο αραβικό έθνος, έγινε ο μεγάλος εφιάλτης του Ισραήλ όταν εκδήλωσε τις πυρηνικές της φιλοδοξίες και εντάχθηκε αποφασιστικά στο δεύτερο στρατόπεδο.

Έπρεπε να φουντώσουν οι φωτιές που άναψαν οι τζιχαντιστές για να γλυκάνει η εικόνα του Ιράν στον δυτικό κόσμο, αφού είναι ο πιο αμείλικτος εχθρός τους. Σήμερα ηγείται όλων των σιιτών και είναι ο μεγάλος αντίπαλος των Σαουδαράβων.

Τι θα γίνει την επόμενη μέρα; Οι υπερδυνάμεις θα υπάρχουν και θα συνεχίσουν να ανταγωνίζονται. Το Ισραήλ και οι Σαουδάραβες θα είναι πάντα με τους Αμερικανούς και άρα οι Παλαιστίνιοι, αλλά και το Ιράν, όσο επικρατεί το σιιτικό καθεστώς, με τους Ρώσους. Η Αίγυπτος φαίνεται αποφασισμένη να κρατά τις αποστάσεις της, ακόμη και με αλλαγή καθεστώτος.

Οι όποιες μεταβολές έγιναν μέχρι σήμερα στις διεθνείς συμμαχίες είχαν εδαφικές ή θρησκευτικές ρίζες και το πιθανότερο είναι ότι το ίδιο θα συμβεί και στο μέλλον. Γι’ αυτό δύο χώρες είναι οι πιο απρόβλεπτες: η Συρία, όπου, παρά την επικείμενη πτώση του Χαλεπίου, ο δρόμος για τον Άσαντ δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Και η Τουρκία, που είναι στρεσαρισμένη, μπερδεμένη και ψάχνεται.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL