Εβδομάδα Δράσης για τον Αφοπλισμό έχει οριστεί από τον ΟΗΕ η εβδομάδα που αρχίζει στις 24 Οκτωβρίου. Παλαιότερα, στο πλαίσιο της εβδομάδας αυτής γίνονταν πολλές εκδηλώσεις διεθνώς και στην Ελλάδα. Δυστυχώς σήμερα στη χώρα μας «δεν κουνιέται φύλλο». Και αναρωτιέται κανείς γιατί συμβαίνει αυτό. Μήπως επειδή το θέμα «δεν πουλάει» στα ΜΜΕ; Μήπως επειδή στην κοινή γνώμη κυριαρχεί η πεποίθηση ότι ο αφοπλισμός δεν είναι εφικτός;
Ωστόσο, ακόμα και στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου είχαν επιτευχθεί σημαντικές διεθνείς συμφωνίες για τον έλεγχο των πυρηνικών εξοπλισμών (όπως αυτή για τη μη διασπορά των πυρηνικών όπλων - NPT, που υπεγράφη το 1968). Ακόμα πιο σημαντική ήταν η αμερικανοσοβιετική συμφωνία INF του 1987, για την απόσυρση από την Ευρώπη και καταστροφή ολόκληρης κατηγορίας πυρηνικών όπλων, των πυραύλων μέσου βεληνεκούς. Θα μπορούσα να αναφέρω και άλλες συμφωνίες, όπως για τη μείωση των συμβατικών δυνάμεων στην Ευρώπη, για την οποία είχαν πρωτοστατήσει οι χώρες της Ευρώπης που ήταν εκτός των στρατιωτικών συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας.
Πολλές περιοχές της Γης έχουν άμεση ανάγκη από διαδικασίες αποπυρηνικοποίησης και αποστρατιωτικοποίησης. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τη γειτονική μας Μέση Ανατολή, που αποτελεί ίσως την πλέον στρατιωτικοποιημένη παγκοσμίως. Άλλωστε, στην περιοχή αυτή παίζεται «χοντρό πόκερ» τα τελευταία χρόνια, στην πλάτη του λαού της Συρίας, που κατά εκατομμύρια ξεριζώνεται από τις εστίες του. Επιπλέον, η Μέση Ανατολή κινδυνεύει να γίνει νέα Χιροσίμα, αν πέραν του Ισραήλ αποκτήσουν πυρηνικά όπλα φιλόδοξες περιφερειακές δυνάμεις, όπως η Σ. Αραβία και η Τουρκία. Γι’ αυτό το παγκόσμιο αντιπυρηνικό κίνημα έχει ανάμεσα στους κύριους στόχους του τη μετατροπή της Μέσης Ανατολής σε ζώνη ελεύθερη από πυρηνικά και άλλα όπλα μαζικής καταστροφής, στόχο τον οποίο θέλουμε να υποστηρίξει ενεργητικά και με θέρμη η σημερινή κυβέρνηση της Ελλάδας, όχι μόνο διότι κορμός της είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και διότι εταίρος στην κυβέρνηση είναι το κόμμα των Οικολόγων Πράσινων.
Επισημαίνω ότι ο ΟΗΕ ασχολείται συστηματικά με τον αφοπλισμό, πρωτίστως τον πυρηνικό, αλλά και τον συμβατικό, έχοντας οργανώσει και ειδικές παγκόσμιες διασκέψεις για το μεγάλο αυτό θέμα. Από τους κόλπους του ίδιου οργανισμού έχουν προκύψει σημαντικές προτάσεις για τα οφέλη από ενδεχόμενη δραστική μείωση των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών, που δυστυχώς σήμερα έχουν υπερβεί τα επίπεδα του Ψυχρού Πολέμου και αναλογούν κατά μέσο όρο σε περίπου πέντε δισεκατομμύρια δολάρια ημερησίως. Αυτό σημαίνει ότι η ανθρωπότητα θυσιάζει ημερησίως στον «Μινώταυρο» των στρατιωτικών δαπανών, πολύ περισσότερους πόρους από τον ετήσιο προϋπολογισμό του ίδιου του ΟΗΕ.
Οι προηγούμενες κυβερνήσεις της Ελλάδας ελάχιστα ασχολούνταν με το τι αποφασίζει και τι κάνει ο ΟΗΕ, ενώ κρατούσαν στο σκοτάδι την ελληνική κοινή γνώμη για τη στάση της χώρας μας σε σημαντικές αποφάσεις της Γ.Σ. του παγκόσμιου οργανισμού. Από τη σημερινή κυβέρνηση, τα κινήματα ειρήνης και αφοπλισμού έχουν πολύ μεγαλύτερες απαιτήσεις, ζητώντας ενεργότερη διεθνή παρουσία της Ελλάδας υπέρ της ειρήνης και του διεθνούς αφοπλισμού. Υπενθυμίζω ότι σε δύσκολους καιρούς, όταν ο Ψυχρός Πόλεμος ήταν σε έξαρση, η κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου είχε αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες για τον πυρηνικό αφοπλισμό, διά τού ίδιου του τότε πρωθυπουργού.
Θα μπορούσα να αναφέρω πολλά παραδείγματα για το τι έπρεπε ή μπορούσε να είχε κάνει η σημερινή Ελλάδα στον τομέα του αφοπλισμού. Οι συναγωνιστές μου στο διεθνές κίνημα ειρήνης και ειδικότερα στο τιμημένο με Νόμπελ Διεθνές Γραφείο Ειρήνης (του οποίου μέλος είναι το ελληνικό Παρατηρητήριο Διεθνών Οργανισμών και Παγκοσμιοποίησης) με ρωτούν, για παράδειγμα, τι στάση θα τηρήσει η Ελλάδα την ερχόμενη εβδομάδα στον ΟΗΕ, ενώπιον του οποίου έχει τεθεί ψήφισμα με τίτλο «Taking forward multilateral nuclear disarmament negotiations», που σημαίνει «Προώθηση πολυμερών διαπραγματεύσεων για τον πυρηνικό αφοπλισμό». Σημειώνω ότι την πρωτοβουλία για το ψήφισμα έχουν αναλάβει η Αυστρία, η Βραζιλία, η Ιρλανδία, το Μεξικό, η Νιγηρία και η Ν. Αφρική. Παρόμοιο ψήφισμα στην περσινή Γ.Σ. του ΟΗΕ είχε καταψηφιστεί από την Ελλάδα, φέτος το παγκόσμιο φιλειρηνικό κίνημα θα ήθελε βελτίωση αυτής της θέσης, τουλάχιστον προς την αποχή. Επισημαίνω ότι δύο από τις χώρες που προτείνουν το ψήφισμα, η Αυστρία και η Ιρλανδία, είναι πλήρη μέλη της ΕΕ.
Πάνος Τριγάζης, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και συντονιστής του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων και Θεμάτων Ειρήνης του ΣΥΡΙΖΑ
