Ο Αντενάουερ, μεσούσης της κρίσης στο Σουέζ, είχε πει από το Παρίσι: "Η Γαλλία και η Αγγλία δεν θα γίνουν ποτέ δυνάμεις που να μπορούν να συγκριθούν με τις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ένωση. Το ίδιο και η Γερμανία. Μόνο ένας τρόπος τούς απομένει να παίξουν ρόλο στον κόσμο. Και αυτός είναι να ενωθούν για να δημιουργήσουν την Ευρώπη... Δεν έχουμε καιρό για χάσιμο: Η Ευρώπη θα είναι η εκδίκησή σας...".
Υπό αυτή την έννοια, αυτή η δήλωση ήταν η ληξιαρχική πράξη γέννησης της σημερινής Ε.Ε. Αυτός και ο Ντε Γκολ, βασισμένοι στα κοινά συμφέροντα, ξεκίνησαν την προσπάθεια να "εκδικηθούν". Χρειάστηκε πάνω από μισός αιώνας για να γίνει το όραμά τους πραγματικότητα. Η οικονομική κρίση απαίτησε μόλις έξι χρόνια για να αποδομήσει την έννοια "κοινά" και να αναβαθμίσει την έννοια "συμφέροντα". Οι επίγονοί τους κατάφεραν να τραντάξουν το οικοδόμημα που έχτισαν οι δύο αυτοί πολιτικοί και σήμερα υπάρχουν τουλάχιστον δέκα σημεία που αποτελούν σημεία τριβής των "εταίρων". Οι διαφορές που υπάρχουν και αναδύθηκαν από την κρίση, αλλά και από τη στρεβλή αίσθηση του "ηγέτη" που διαμορφώθηκε από το 2010 μέχρι σήμερα, έχουν οδηγήσει πολλούς να μιλούν ανοιχτά πλέον για τη διάσπασή του.
Το Brexit, το προσφυγικό, οι εκλογικές αναμετρήσεις που έχουν προγραμματιστεί τουλάχιστον σε δέκα μέλη της Ένωσης για την επόμενη διετία, οι ευρωσκεπτικιστές και οι λαϊκιστές, η λιτότητα, οι διεθνείς εμπορικές συμφωνίες, η τρομοκρατία και η ασφάλεια, οι "Βόρειοι" και οι "Νότιοι", οι κυρώσεις στη Ρωσία, αλλά και οι σχέσεις με τις ΗΠΑ και την Κίνα αποτελούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ. Το χειρότερο απ' όλα είναι ότι όλα αυτά τα "συστατικά" αναμειγνύονται, αλληλοεπηρεάζονται και αλληλοϋποστηρίζονται και όλα δείχνουν ότι σύντομα μπορεί να έχουν ανεξέλεγκτες επιπτώσεις για το μέλλον της κοινής προσπάθειας για την οποία μίλησε ο Γερμανός πολιτικός.
Για παράδειγμα, οι "Νότιοι", που υφίστανται τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, καλούνται να σηκώσουν το κύριο βάρος του προσφυγικού. Οι ίδιοι που αναζητούν τρόπους για να αντιμετωπίσουν το "σύμφωνο σταθερότητας" καλούνται ταυτόχρονα να πληρώσουν για το δημοσιονομικό κόστος, για το προσφυγικό, αλλά και να μετρήσουν απώλειες από τις οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία. Από την άλλη πλευρά, πολλοί από τους "Βόρειους" υπέρμαχους της λιτότητας αντιμετωπίζουν με περισσή επιφυλακτικότητα τους Ρώσους γείτονές τους και επιμένουν στη σκληρή γραμμή στο προσφυγικό. Και κάπου εκεί έρχονται οι διαπραγματεύσεις για τη βρετανική έξοδο, η οποία ανατρέπει πολλά από τα διπλωματικά "status" που ίσχυαν, δημιουργεί νέες συμμαχίες εντός της Ε.Ε. και υποθάλπει διεκδικήσεις.
Η Βρετανίδα πρωθυπουργός δεν το έχει κρύψει, άλλωστε, ότι αυτές οι νέες συμμαχίες εντάσσονται στις προτεραιότητές της, όπως και ο διάλογος με τον πρόεδρο Πούτιν. Αν σε όλα αυτά προσθέσει κάποιος τις εκλογές στη Γερμανία και τη Γαλλία, όπου ο τρόμος των ευρωσκεπτικιστών κάθε μέρα που περνά θα γίνεται πιο οξύς, τότε δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να διαπιστώσει ότι η "πολιτική των συμβιβασμών", στην οποία στηρίχθηκε τις προηγούμενες δεκαετίες η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση, οδεύει προς τη δύση της. Αυτό ισχύει διότι πλέον οι συμβιβασμοί έχουν γίνει για κάποιους τόσο επώδυνοι και τόσο κοστοβόροι, που πολύ δύσκολα θα τους αποδεχτούν και ακόμα δυσκολότερα θα μπορέσουν να τους εξηγήσουν στο εκλογικό τους κοινό.
Δηλαδή, βρισκόμαστε μπροστά στο απόλυτο αλαλούμ, το οποίο ένα απλό «ατύχημα» μπορεί να το μετατρέψει σε τραγωδία ενεργοποιώντας τη δυναμική των κανόνων του Μέρφι. Όλα αυτά, φυσικά, θα μπορούσαν να αναδεικνύουν και την αδυναμία της Γερμανίας να φανεί αντάξια των απαιτήσεων του ηγετικού της ρόλου. Αυτό φάνηκε στους χειρισμούς της στην υπόθεση της διαχείρισης της κρίσης χρέους, στο θέμα της νομισματικής πολιτικής, ακόμα και στις κόντρες του Ντράγκι με τους Γερμανούς πρωθιερείς της «νομισματικής ορθοδοξίας». Ακόμα και στην υπόθεση του προσφυγικού, αντί να παραδεχτεί το τεράστιο δημογραφικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει και τον ρόλο που μπορεί να έχουν οι πρόσφυγες στην επίλυσή τους, προσπάθησε να προβάλλει ανθρωπιστικά επιχειρήματα. Αποτέλεσμα; Μύλος...
