Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
21.1°C25.3°C
3 BF 46%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.2°C24.2°C
2 BF 48%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
18.8°C21.0°C
3 BF 64%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
22 °C
19.3°C21.8°C
2 BF 68%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
25 °C
24.5°C24.5°C
3 BF 40%
Οι εκλογικοί νόμοι, η Δεξιά και η Ιστορία
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Οι εκλογικοί νόμοι, η Δεξιά και η Ιστορία

Η Βουλή των Ελλήνων υιοθέτησε την απλή αναλογική ως εκλογικό σύστημα. Με τον νόμο που ψήφισε η Βουλή καταργείται το μπόνους των πενήντα εδρών για το πρώτο κόμμα, αποκτούν δικαίωμα ψήφου οι 17ρηδες και ισχύει επιτέλους η απλή αναλογική. Ανεξάρτητα από το γεγονός ότι η πρόταση αυτή δεν συγκέντρωσε τις 200 ψήφους για πρώτη φορά στα κοινοβουλευτικά μας χρονικά, η Βουλή των Ελλήνων υιοθετεί την απλή αναλογική ως εκλογικό σύστημα. Ωστόσο, αυτή καθαυτή η ψήφισή της με 180 υπέρ από μόνη της αποτελεί μια μεγάλη νίκη των προοδευτικών δυνάμεων. Η επιχειρηματολογία της Δεξιάς απέναντι στην πρόταση της κυβέρνησης ήταν εξαιρετικά ανίσχυρη και τετριμμένη. Στηρίχτηκε απλά και μόνο στο σενάριο της ακυβερνησίας, το οποίο επικαλέστηκε ως σήμα κινδύνου. Η Δεξιά και ορισμένοι συμπαραστάτες της δεν δίστασαν να κατηγορήσουν την κυβέρνηση ότι λειτουργεί εκ του πονηρού, αφού ενδιαφέρεται μόνο για τα δικά της οφέλη. Όμως η ιστορία της Δεξιάς έχει λαμπρή παράδοση όσον αφορά τον εκλογικό νόμο και τη διαμόρφωση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας.

Θα μπορούσε ο ιστορικός να συγγράψει ολόκληρο τόμο για τη συμπεριφορά της Δεξιάς στα εκλογικά πράγματα. Θα ξεκινήσουμε από το 1952 -τότε που τον εκλογικό νόμο υπαγόρευε ο Αμερικανός πρέσβης Πιουριφόι. Με πλειοψηφικό σύστημα και με τη σφραγίδα των ΗΠΑ, η ΕΔΑ με το 10% των ψήφων δεν εκπροσωπήθηκε στη Βουλή. Αποκορύφωμα -για να μην ξεχνιόμαστε- αποτέλεσε η καλπονοθεία των εκλογών του 1956. Εφαρμόστηκε από τη Δεξιά (ΕΡΕ, Καραμανλής) το λεγόμενο τριφασικό σύστημα, δηλαδή σε όσες Περιφέρειες είχαν μέχρι τρεις έδρες εφαρμόστηκε το πλειοψηφικό. Σε όσες είχαν από 4 έως 10 εφαρμόστηκε το πλειοψηφικό με περιορισμένη εκπροσώπηση του δεύτερου κόμματος. Σε όσες είχαν πάνω από 10 έδρες, αυτές μοιράζονταν στα δύο πρώτα κόμματα. Αποτέλεσμα; Η ΕΡΕ του Καραμανλή με 1.594.112 ψήφους, αν και ήρθε δεύτερη, εξέλεξε 165 βουλευτές και αυτοδύναμη κυβέρνηση. Αντιθέτως, η Δημοκρατική Ένωση (Παπανδρέου, ΕΔΑ) με 1.620.007 ψήφους εξέλεξε μόλις 132. Το εκλογικό φιάσκο της ΕΡΕ ήταν προφανές.

Η συνέχεια βέβαια ήταν τραγική: Το 1958 η ΕΔΑ, παρά τις διώξεις εις βάρος του κόσμου της Αριστεράς, κατορθώνει να αναδειχθεί σε αξιωματική αντιπολίτευση με 79 έδρες και 25% των ψήφων. Αμέσως ενεργοποιούνται όλοι οι μηχανισμοί του συστήματος ώστε να παρεμποδιστεί η περαιτέρω ενίσχυση της Αριστεράς. Έτσι συγκροτείται το περιβόητο σχέδιο «Περικλής», σύμφωνα με το οποίο θα ασκηθεί ισχυρή πίεση στους ψηφοφόρους της Αριστεράς αλλά και του Κέντρου, ώστε η τελική εκλογική επιρροή της ΕΔΑ να περιοριστεί κάτω από το 20%. Ο Κων. Καραμανλής θεωρεί ότι κάτω του ποσοστού αυτού η ΕΔΑ θα καταστεί ακίνδυνη, δηλαδή δεν θα μπορεί να παίξει τον ρόλο του ρυθμιστή. Οι εκλογές του 1961 οδηγούν σε ένα όργιο βίας και νοθείας. Δύο νεολαίοι της ΕΔΑ, ο ένας την παραμονή και ο άλλος ανήμερα των εκλογών, δολοφονούνται. Το παρακράτος εμποδίζει ακόμα και υποψηφίους να προσεγγίσουν τις εκλογικές τους περιφέρειες. Καταγγέλονται περιπτώσεις όπου ψήφισαν πεθαμένοι και δέντρα.

Η συζήτηση στη Βουλή δημιούργησε διάφορα ερωτηματικά, τα οποία προσφέρονται για μια ουσιαστική συζήτηση στο πλαίσιο του επερχόμενου συνεδρίου. Για παράδειγμα, ποια είναι η Κεντροαριστερά στην Ελλάδα, ποια είναι τα κόμματα που την εκπροσωπούν -αν την εκπροσωπούν-, ποιος ο ρόλος τους στην πολιτική και ποια η στάση του ΣΥΡΙΖΑ απέναντί τους.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL