Του Νεοκλή Συλικιώτη*
Το δικαίωμα στη στέγαση είναι αναφαίρετο ανθρώπινο δικαίωμα. Με την επιβολή όμως των νεοφιλελεύθερων πολιτικών της σκληρής λιτότητας, το δικαίωμα αυτό, όπως και το δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή ζωή, απειλούνται επικίνδυνα και τείνουν να επικρατήσουν ως εμπορικά καταναλωτικά αγαθά.
Στην Κύπρο, ως αποτέλεσμα του ξηλώματος του κοινωνικού κράτος, των τροποποιήσεων των σχετικών δικλείδων ασφαλείας στα διάφορα νομοθετήματα, του κουρέματος των μικροοφελητών και της κοινωνικοποίησης των ζημιών των τραπεζών, η οικογενειακή στέγη αλλά και η μικρή επιχείρηση μετατρέπονται σε αντικείμενο εκμετάλλευσης από τραπεζίτες και ιδιώτες επενδυτές.
Ως ΑΚΕΛ προτάξαμε πως ο νόμος των εκποιήσεων πρέπει να προστατεύει την πρώτη κατοικία και να βάζει φραγμούς στην αυθαιρεσία των τραπεζών για να προστατεύονται οι μικροοφειλέτες που υποφέρουν από τις υπερχρεώσεις. Επίσης, τονίσαμε πως πρέπει να προστατεύονται οι μικρές επιχειρήσεις. Όμως η κυβέρνηση και η πλειονότητα των κομμάτων κράτησαν διαφορετική στάση.
Έπειτα, δώσαμε μάχη για να μην ψηφιστεί το πλαίσιο αφερεγγυότητας, το οποίο όχι μόνο δεν προστατεύει τους δανειολήπτες, αλλά τους αφήνει εντελώς απογυμνωμένους στο έλεος των πιστωτών τους, καθώς δίνει στις τράπεζες ακόμη πιο ισχυρά όπλα. Δυστυχώς, όμως, εγκρίθηκε και αυτό με την ψήφο της πλειονότητας των κομμάτων και τις ευλογίες της κυβέρνησης.
Η μέγγενη των εκποιήσεων επικρέμεται σήμερα πάνω από χιλιάδες οικογένειες και βιοπαλαιστές της Κύπρου. Οι επιπτώσεις θα είναι αλυσιδωτές. Οι μικροοφειλέτες θα ξεσπιτωθούν και θα χάσουν την επαγγελματική τους στέγη. Επίσης ελλοχεύει ο κίνδυνος να ξεπουληθεί ο εθνικός μας πλούτος σε μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα και σε επενδυτικά ταμεία γύπες.
Τα όσα συμβαίνουν στην Κύπρο δεν αποτελούν καινούργιο φαινόμενο αλλά εφαρμογή γνωστών συνταγών που εφαρμόστηκαν ήδη στην Ευρώπη με καταστροφικά αποτελέσματα.
Στην Ισπανία, από το 2006 μέχρι σήμερα, έγιναν πάνω από 400.000 εκποιήσεις πρώτης κατοικίας. Μάλιστα, ο κόσμος που έχασε το σπίτι του συνεχίζει να πληρώνει, καθώς η εκποίηση δεν συνεπάγεται ακύρωση του δανείου. Ωστόσο, ο λαός παλεύει διεκδικώντας ό,τι του ανήκει και υπάρχει ένα ισχυρό κίνημα ενάντια στις εκποιήσεις που στηρίζει και συμβουλεύει όσους έχουν ανάγκη. Ένας από τους κύριους τους στόχους είναι η αξιοποίηση των ακατοίκητων κτηρίων προς όφελος των αστέγων.
Στην Ιρλανδία μονάχα τους 3 πρώτους μήνες του 2016, μόνο στο Δουβλίνο, 292 οικογένειες μεταξύ αυτών 600 παιδιά, έμειναν άστεγοι, ενώ από πέρσι τον Φεβρουάριο μέχρι φέτος το ποσοστό των άστεγων στο Δουβλίνο αυξήθηκε κατά 112%. Αποτέλεσμα και στην Ιρλανδία να έχει αναπτυχθεί οργανωμένη πάλη ενάντια στις εκποιήσεις. Τα αριστερά κόμματα και τα προοδευτικά κινήματα ασκούν συνεχώς πιέσεις ώστε να σταματήσουν οι εκποιήσεις πρώτης κατοικίας, να μειωθούν οι τόκοι και να "παγώνουν" τα δάνεια όταν υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες, όπως ανεργία.
Στην Πορτογαλία με τους αγώνες των αριστερών κομμάτων διασφαλίστηκε πλέον νομικά το δικαίωμα προστασίας της πρώτης κατοικίας. Συνεχίζουν όμως να παλεύουν, ώστε να ενισχυθούν τα δικαιώματα των μικροοφειλετών στις διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες.
Το θέμα των εκποιήσεων έχει απασχολήσει ιδιαίτερα την ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς, η οποία στηρίζει και με κάθε τρόπο ενισχύει τον αγώνα των λαών. Όσον αφορά την Κύπρο, ως ΑΚΕΛ μαζί με την ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς ασκήσαμε πιέσεις προς κάθε κατεύθυνση στην Ε.Ε. Στόχος μας ήταν να μην επιτραπεί η εφαρμογή μιας κοινωνικά άδικης ρύθμισης για τις εκποιήσεις, αλλά να υπάρχει δίχτυ προστασίας. Και θα συνεχίσουμε τον αγώνα μέχρι να προστατευτούν οι ευάλωτες οικογένειες και οι εκποιήσεις να στοχεύουν στους μεγαλοοφειλέτες, όλους αυτούς που τόσα χρόνια πλούτιζαν εις βάρος του λαού.
Στον αγώνα αυτό πρέπει να είμαστε όλοι παρόντες. Να οργανωθούμε. Να αγωνιστούμε ώστε η νέα Βουλή μετά τον Μάιο να δώσει πίσω όσα πήρε από τους κατόχους της κύριας κατοικίας. Να μην επιτρέψουμε να καταστούν οι εξώσεις και οι αυτοκτονίες καθημερινά φαινόμενα. Αλλά να διασφαλίσουμε ότι ο κάθε άνθρωπος θα έχει την ασφάλεια της οικογενειακής του στέγης. Και ότι ο βιοπαλαιστής δεν θα δει να κλείνει η επιχείρησή του, που τόσα χρόνια έχτιζε με αίμα και ιδρώτα.
(Αποσπάσματα από ομιλία σε εκδήλωση του κινήματος ενάντια στις εκποιήσεις στη Λεμεσό)
* Ο Νεοκλής Συλικιώτης είναι ευρωβουλετής και μέλος του Πολιτικού Γραφείου ΑΚΕΛ
