Της Τζώρτζιας Ρασβίτσου*
Κάτι, αλήθεια, ανθίζει σε τούτον τον τόπο. Γυναίκες με σακούλες μαζεύουν απ' τα σπίτια τους ό,τι τους περισσεύει και βγαίνουν γρήγορα στους δρόμους, στις πλατείες, στις παραλίες, στα λιμάνια. Ένα κύμα αλληλεγγύης, αλλά και άμιλλας μαζί σκεπάζει τη χώρα απ' τα νησιά έως τον Πειραιά, τα Τρίκαλα, την Κοζάνη, την Ειδομένη. Ένα κύμα που δεν γνωρίζει πολιτική, που δεν ακολουθεί εντολές, αλλά φούσκωσε αυθόρμητα μπροστά σε μια ανάγκη.
Ένας πολιτικός, σηκώνοντας τα χέρια, θα έλεγε: «Αλλαγή!». Ένας χαρτογιακάς σαν κι εμένα θα σου πει ένα παραμύθι:
«Όταν θεοί και άνθρωποι συναντήθηκαν σ' έναν κοινό τόπο, αφού αφουγκράστηκαν ο ένας τις αδυναμίες του άλλου, αποφάσισαν να τις εκμεταλλευτούν, και, κάπως έτσι, προέκυψε η πολιτική. Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο, κάποιοι επινόησαν αξίες για να δικαιολογήσουν αδυναμίες τους και να προστατευτούν, ενώ κάποιοι άλλοι για να δικαιολογήσουν τη δύναμή τους και να την προστατέψουν. Θελκτικά μυαλά άστραψαν σκορπίζοντας ελπίδα, οδηγώντας το ανθρώπινο γένος σε μεγάλες περιπέτειες.
Και η φύση του ανθρώπου σιγοντάρει διπρόσωπα το παιχνίδι ελευθερίας - δύναμης: Απ' τη μια, καταδικάζοντας σε αποτυχία καθετί που της αντιστέκεται, όπως τα απολυταρχικά καθεστώτα, αφού αντιστρατεύονται τη φυσική ανάγκη του ανθρώπου για ελευθερία, και από την άλλη, ενθαρρύνοντας την επίσης φυσική ανάγκη του ανθρώπου για αναζήτηση και επιβολή της δύναμής του.
Η ανάγκη των ανθρώπων για ελευθερία και δύναμη, ως φυσική δύναμη εξαναγκασμού, κάνει τον τροχό να γυρίζει ανά τους αιώνες, με εναλλαγές καταπίεσης και ελευθερίας, πολέμων και ειρήνης και, κυλώντας, να χαράζει τα σημάδια του στο χώμα.
Έτσι στροβιλίζονται μπροστά σου χορεύοντας μαζί, η Γαλλική Επανάσταση με την αιματοβαμμένη Αλγερία, η Οκτωβριανή Επανάσταση με τα γκούλαγκ, η 4η Ιουλίου με τη Χιροσίμα... Αμέτρητα τα ζευγάρια, όπως αμέτρητος ο πόνος και τα όνειρα. Ιδεολογίες, κινήματα, επαναστάσεις, καθεστώτα υιοθετήθηκαν, δοκιμάστηκαν, κάποια απέτυχαν, κάποια ξεπεράστηκαν από τις ανάγκες ή τις αδυναμίες της εποχής.
Σήμερα, θεωρείς ότι κόλλησες. Δεν ξέρεις πια τι περιμένεις. Μεγάλους ηγέτες; Μεσσίες; Αστραφτερά μυαλά που θα γεννήσουν κάτι νέο για να τ' ακολουθήσεις; Λες ότι ίσως η οικονομία έγινε η θρησκεία του Μεσαίωνα, φέροντας συνάμα φόβο, ανασφάλεια και πνευματική πενία. Όμως είναι λάθος. Ο τροχός συνεχίζει να γυρίζει, ακόμα και χωρίς τον Τζον, τον Κάρολο, τον Φρίντριχ, τον Νικολό, τον Μπαρούχ, τον Ζαν-Πολ...
Σε σχέση με τους παλιότερους, έχεις ένα πολύ σημαντικό προνόμιο: πάτημα στα αξιακά τους κεκτημένα, που είναι στη διακριτική σου ευχέρεια αν θα τα υπερασπιστείς ή αν θα ανεχτείς τις αδηφάγες αγορές σε ρόλο ιεροεξεταστή να καταπίνουν έναν ολόκληρο αξιακό πολιτισμό.
Και μέσα σε όλα αυτά, εμφανίζεται απρόσμενα μπροστά σου ένα υπόδειγμα ανάληψης δράσης και ενεργού παρέμβασης όχι μόνο για το συμφέρον ενός κλάδου (όπως αυτό που κάνει τον γύρο της «κολοκυθιάς» απ' τα Τέμπη στο Σύνταγμα κι απ' το Σύνταγμα στο λιμάνι κ.ο.κ.), αλλά για το κοινό καλό. Και δεν είναι ουτοπία, συμβαίνει τώρα! Είναι αυτό που κάνουν, αυτή τη στιγμή, οι ανά τη χώρα αλληλέγγυοι: Ανέλαβαν ως κοινωνία αυθόρμητα έναν ρόλο, όπως και όσο μπορεί ο καθένας και δεν είναι μόνο αλληλέγγυοι στους πρόσφυγες / μετανάστες, αλλά και στην ίδια τους τη χώρα».
Μήπως αυτή είναι η απάντηση στην προβληματική μας εποχή; Ο καθένας (απαγκιστρωμένος από την εμμονή στο προσωπικό συμφέρον, χωρίς γραμμές και εντολές) να συμβάλει με τα όπλα του στην επίλυση των προβλημάτων του συνόλου: άλλος με το στυλό και τη γραβάτα, άλλος με το τρακτέρ, άλλος με το στηθοσκόπιο, με ό,τι έχει ο καθένας κι όσο μπορεί, ως πολίτης.
Έτσι μπορεί να ξημερώσει...
* Η Τζώρτζια Ρασβίτσου είναι συμβολαιογράφος στη Λέσβο
