Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
15.1°C19.8°C
3 BF 56%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Σποραδικές νεφώσεις
16 °C
14.7°C17.0°C
1 BF 75%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C17.1°C
3 BF 66%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.8°C17.5°C
1 BF 58%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
14 °C
13.9°C16.9°C
0 BF 62%
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / Παιδεία, σχεδιασμός και πρόσωπα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / Παιδεία, σχεδιασμός και πρόσωπα

ΤΟΥ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΥ ΚΑΛΑΒΑΣΗ*

Φαίνεται πως η άνυδρη πολιτική σκέψη και ο πνευματικός επαρχιωτισμός που χαρακτήριζε τα πρόσωπα «όλων των εκδοχών του παλιού», με την κουτοπόνηρη ρητορεία και τις παρα-θεσμικές πρακτικές, απειλεί να διαποτίσει σε ανησυχητικό βαθμό το σύνολο του πολιτικού μας συστήματος.

Παρεμποδίζει με αυτόν τον τρόπο τη διαμόρφωση μιας σύγχρονης και αποτελεσματικής πολιτικής παιδείας, αναγκαίας για τη συνοχή και τη συμπόρευση της κοινωνίας με τις προσπάθειες που καταβάλλει η κυβέρνηση -και ορισμένες συνιστώσες απ' όλο το πολιτικό φάσμα- να κατανοήσουν και να τιθασεύσουν την πολυπλοκότητα των εσωτερικών και διεθνών προβλημάτων, καθώς και των διασυνδέσεών τους.

Η πολλαπλή εκλογική νίκη της Αριστεράς, που αφενός επέτυχε την αποδοχή της παρουσίας και την ισότιμη συμμετοχή της νέας κυβέρνησης στην επίσημη ευρωπαϊκή και διεθνή σκηνή, αφετέρου ανέτρεψε την αίσθηση εθνικής αδυναμίας και αναπότρεπτης κοινωνικής υποταγής.

Φαίνεται εντούτοις να μην κατάφερε να επηρεάσει τις ρίζες της πολιτικής κακοδαιμονίας: την αβαθή πολιτική σκέψη, την επιδειξιομανία, τη φιλαργυρία, το μείγμα προχειρότητας και αναλγησίας στις πρακτικές του πολιτικού προσωπικού. Φαίνεται να μην απέτρεψε την αναπαραγωγή ενός προσωπικού που αδυνατεί να κατανοήσει την πολύπλοκη πραγματικότητα και που είναι καχύποπτο κι επιθετικό προς όσους κατανοούν και δρουν στην πολυπλοκότητα.

Η αλλαγή ηγεσιών στην Ν.Δ. και στο ΠΑΣΟΚ, η εκλογική περιθωριοποίηση της ΛΑΕ, η καθήλωση του Ποταμιού, η είσοδος του κόμματος Λεβέντη στην Βουλή και η επίσημη απόρριψη της Χ.Α. από το πολιτικό και μιντιακό σκηνικό δείχνουν ταυτόχρονα την ευθραυστότητα αλλά και την ανθεκτικότητα του συντηρητισμού που διαπότιζε επί χρόνια το πολιτικό μας σύστημα.

Η εύκολη, δήθεν προσωπική άποψη επί παντός του επιστητού, η μανιώδης αυτοδικαίωση, η αδυναμία μακρόπνοης συνεργασίας, η πρακτική της αποχώρησης ή της αποπομπής στην πρώτη δυσκολία, η βιαστική παραποίηση της αντίθετης άποψης, η προσωπική διαπόμπευση του αντιπάλου ή πρώην συνεργάτη, η καθημερινή εκτόξευση κατηγοριών δειλίας ή προδοσίας συνεχίζουν να κυριαρχούν.

Τα βλέπουμε, τα διαβάζουμε, τα ακούμε, τα παρακολουθούμε να εκτυλίσσονται, αλλά δυστυχώς και να ενισχύονται από σημαντικές φωνές που συμπαρατάχθηκαν ή συμμετέχουν ακόμη στην προσπάθεια της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς.

Πληθαίνουν τα δείγματα πως αυτή η κυριαρχία του φθηνού, του κούφιου και του ανεπαρκούς δεν περιορίζεται στο συντηρητικό στρατόπεδο «όλων των εκδοχών του παλιού», αλλά καταφέρνει να διαποτίζει πρόσωπα, επιλογές και πρακτικές του νέου.

Διεισδύοντας σε εκφράσεις και συμπεριφορές πολιτικών και δημοσιογραφικών κύκλων που πρωταγωνίστησαν ή πρωταγωνιστούν στην τεράστια προσπάθεια για την έξοδο από τον φαύλο κύκλο της ανθρωπιστικής κρίσης, προκαλεί την αποθάρρυνση σημαντικών ανθρώπων και την απόσυρση τεκμηριωμένων απόψεων και καινοτόμων συλλογικών πρακτικών από τη δημόσια σφαίρα.

Είναι θέμα παιδείας, λένε πολλοί. Η παιδεία μας είναι ίσως ο πιο αδύνατος κρίκος στην αλυσίδα που συνδέει την κεντρική πολιτική σκηνή με την καθημερινότητα του κάθε πολίτη. Η ισχύς όμως μιας αλυσίδας είναι όση η αντοχή του πιο αδύνατου κρίκου της.

Είναι κρίσιμο να αντιληφθούμε έγκαιρα και να ανακόψουμε αυτή την επικίνδυνη αναστροφή της πολιτικής ζωής. Να αντιληφθούμε και τον ευαίσθητο ρόλο της παιδείας. Τα πρόσωπα και οι συλλογικότητες πρέπει να αλληλεπιδρούν, να μην αλληλοεξουδετερώνονται. Να καλλιεργούν την επικοινωνία αντί την αμοιβαία καχυποψία, τη μελέτη και την ανταλλαγή απόψεων αντί για τη διαπόμπευση, την αναζήτηση της υπευθυνότητας αντί του παραγοντισμού, το χτίσιμο της εμπιστοσύνης με την επιστημονική κοινότητα αντί για την εξαίρεσή της στο πεδίο του σχεδιασμού. Ενός σχεδιασμού σοβαρού και ευέλικτου, φιλόδοξου και υπεύθυνου, που τόσο έχει λείψει από την ελληνική και ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Περιττεύουν τα μεγάλα σχήματα χωρίς συνοχή και τα μικρά περιβάλλοντα χωρίς έλεγχο.

Ο εκπαιδευτικός σχεδιασμός μπορεί να μεγεθύνει την καθημερινότητα προσδίδοντάς της μορφή, περιεχόμενο και προοπτική, να χωράει και να εντάσσει την ποικιλία, να μην τη μικραίνει περιορίζοντάς την μέσα σε κλειστές ομάδες, να μην ανέχεται κουτοπόνηρες πρακτικές και κούφιες λεκτικές ατάκες.

* Ο Φραγκίσκος Καλαβάσης είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL