ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΣΧΙΖΑ
Σε επερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ στην ελληνική Βουλή στις 10.10.2014, με θέμα τις «Διατλαντικές Συμφωνίες» ΤΤΙΡ κ.λπ., γινόταν αναφορά στο όνομα του Κάρελ Ντε Χουχτ, απερχόμενου Επιτρόπου Εμπορίου της Ε.Ε. και επικεφαλής των διαπραγματευτών με τις ΗΠΑ και τις άλλες χώρες. Ο Χουχτ δήλωνε το 2007 ότι η Συνθήκη της Λισσαβώνας ήταν επιτυχημένη, «επειδή ήταν δυσανάγνωστη και ασαφής»! Αυτή η μάλλον εκ παραδρομής ομολογία ισοδυναμούσε με ιδεολογικό αυτογκόλ εις βάρος των δυνάμεων που διαχειρίζονταν τα μεγάλα ευρωπαϊκά θέματα: Δυνάμεων που επιδίδονταν στη χρησιμοποίηση κειμένων τύπου ασφαλιστικών συμβολαίων, με «ψιλά γράμματα», με ρυθμίσεις δυσπρόσιτες για το ευρύτερο μορφωμένο κοινό, με ορολογίες συνηθέστατα βαρύγδουπες και κατανοητές μόνο από παράγοντες των εταιρειών ή σπασίκλες των κινημάτων...
Το 1980, μια ομάδα στην οποία πρωτοστατούσε ο Ζακ Ντελόρ προσδιόριζε ως βαμπίρ του «σύγχρονου κόσμου» την πολυπλοκότητα και την ταχύτητα. Και τα δυο αυτά στοιχεία εμπεριείχαν τον χρόνο: Τον χρόνο που απαιτείται για την πρόσληψη κάποιων νοημάτων και τον χρόνο για την εφαρμογή τους.
Όμως οι συντελεστές των συμφωνιών ΤΤΙΡ υιοθέτησαν τη θεωρία «ο χρόνος είναι χρήμα» και αποφάσισαν να μην καταβάλουν οποιοδήποτε κόστος για συναινέσεις. Τηρουμένων των ιστορικών αναλογιών, οι ίδιοι επανέφεραν στο οικονομικό προσκήνιο αυτό που εφάρμοσαν οι στρατηγοί του Χίτλερ και περιέπεσε ακόμη και στο στόμα του Θεόδωρου Πάγκαλου, δηλαδή τον «κεραυνοβόλο πόλεμο» (blietzkrig). Οι εν κρυπτώ διαπραγματεύσεις επί μια τριετία (μετά την «καψούρα» του ναυαγίου των διαπραγματεύσεων του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου) κατέληξαν σε έναν όγκο θεσμίσεων που θα απαιτούσε χρόνια για να «προσληφθεί» κριτικά από την κοινωνία των πολιτών: Όπως τα Μνημόνια των εκατοντάδων σελίδων που «πήγαιναν αδιάβαστα» προς κοινοβουλευτική διεκπεραίωση, όπως η ίδια η Συνθήκη του Μάαστριχτ των 42.000 λέξεων που ομολογημένα εγκρίθηκε από το ελληνικό Κοινοβούλιο ύστερα από απλό ξεφύλλισμα...
Οι συμφωνίες ΤΤΙΡ, CΕΤΑ κ.λπ. δημιουργούν καταστάσεις προβληματικές για την «εθνική ανεξαρτησία» των κρατών - αλλά και για την ίδια την ανεξαρτησία της Ε.Ε., όπως τονίζει ο Ρώσος αναλυτής Γιούρι Γκρομύκο. Η πρωτοκαθεδρία των εταιρικών κερδών έναντι των εγχώριων εθνικών ρυθμίσεων σε ποικίλα θέματα δημιουργεί σοβαρά ζητήματα ποιότητας ζωής. Η αγωγή της καπνοβιομηχανίας Phillip Morris εναντίον της Ουρουγουάης, που έθεσε σε εφαρμογή αποτελεσματικούς αντικαπνιστικούς νόμους, αποτελεί ακραία περίπτωση προβολής της νομικής υπεροχής της κερδοφορίας έναντι διατάξεων προστασίας της δημόσιας υγείας.
Αυτή η άρρητη αλλά σαφής επανιεράρχηση των κανόνων δικαίου είναι ακόμη πιο προφανής με την αμφισβήτηση της «αρχής της προφύλαξης», που αποτελεί βάση του ευρωπαϊκού καθεστώτος προστασίας καταναλωτών και περιβάλλοντος. Η συγκεκριμένη αρχή αντιστρέφει την αρχή του ποινικού Δικαίου με βάση την οποία η αθωότητα υφίσταται μέχρι αποδείξεως της ενοχής, επιτρέποντας την εκτόπιση προϊόντων και διαδικασιών διαχείρισης περιβάλλοντος απλώς και μόνο αν υπάρχει σοβαρή πιθανότητα βλάβης... Με τις ρυθμίσεις του ΤΤΙΡ κ.λπ. εξουδετερώνεται η ασφαλέστερη ευρωπαϊκή διαχείριση προς όφελος ενός τρόπου, που αποθέτει στον απλό καταναλωτή το έργο της αγωγής εναντίον πανίσχυρων εταιρειών.
Οι διατλαντικές συμφωνίες στρέφονται εναντίον των θεσμίσεων «Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης», που αφορούν προϊόντα διακριτά λόγω γεωγραφικής προέλευσης, εδεσματολογικής αξίας και ποιοτικής υπεροχής. Όπως επισήμανε σε περυσινή ερώτησή του ο βουλευτής Δ. Ανδρουλάκης, 175 (!) μέλη του Αμερικανικού Κογκρέσου απαίτησαν σθεναρή αντιμετώπιση των ευρωπαϊκών αντιρρήσεων για αυστηρά γεωγραφικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά σε προϊόντα όπως το τυρί, το κρέας κ.λπ.
Με δεδομένο ότι η παραγωγική ανασυγκρότηση χωρών όπως η Ελλάδα, βασίζεται σε κάποια ποιοτικά προϊόντα διακριτά και επομένως ανεπίδεκτα σύγκρισης και ανταγωνισμού, οι διατλαντικές συμφωνίες εξαερώνουν ένα σοβαρό συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας και προσβάλλουν ποιότητες συνδεδεμένες με την πολιτιστική φυσιογνωμία πολλών περιοχών.
Οι συμφωνίες ΤΤΙΡ ουσιαστικά προωθούν την αποδόμηση των εθνικών σχηματισμών ως «ξενιστών» του καπιταλισμού. Ταυτόχρονα όμως, αποδομούν τη δημοκρατία, μεταβαπτίζοντας σε νεωτερισμούς τα σιωπηλά πραξικοπήματα της παγκοσμιοποιημένης γραφειοκρατίας.
