του Νίκου Στουπή*
Με ομόφωνη την αποδοχή πως ο πρωτογενής τομέας αποτελεί κινητήριο μοχλό της λεγόμενης παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας, όπως ισχυρίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ, έχει αξία -αντιμετωπίζοντάς τον από οικονομική και κοινωνική σκοπιά- να ανοίξουμε την κουβέντα και να συμφωνήσουμε πάνω στις βασικές αρχές στις οποίες θα πρέπει να εδράζεται το σημερινό προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ που αναφέρεται σε αυτόν.
Ο πρωτογενής τομέας, προφανώς από την οικονομική σκοπιά, δεν μπορεί παρά να αντιμετωπίζεται με οικονομικούς όρους:
- Αν βλέπεις τη γεωργική παραγωγή, όχι μόνο αφ' εαυτή ως προϊόν, αλλά και ως ισοδύναμο χρηματοοικονομικό μέγεθος.
- Αν θέλεις τέτοιο και τόσο ακαθάριστο γεωργικό προϊόν, ώστε, προστιθέμενο στο ΑΕΠ, να δημιουργείς πρωτογενή πλεονάσματα προσθετικά των μνημονιακών δεσμεύσεων για κάλυψη όχι μόνο των δανειακών αναγκών και υποχρεώσεων, αλλά για να προωθήσεις κοινωνικές και αναδιανεμητικές πολιτικές προς όφελος των ασθενέστερων.
τότε, στις σημερινές συνθήκες και στο δεδομένο οικονομικό σύστημα, θα αντιμετωπίσεις τον Πρωτογενή Τομέα με όρους «Επιχειρηματικότητας»:
Θα χρειαστείς «businnes plan» (εθνικό - περιφερειακό - τοπικό - εξατομικευμένο) για να ξέρεις «πού πατάς και πού βαδίζεις». Θα ασχοληθείς με ποιον θεσμικό φορέα θα «επιχειρήσεις». Πού και σε ποιους τομείς και κλάδους βρίσκεται η «επιχειρηματική ευκαιρία», ώστε να ρίξεις το βάρος να την αναπτύξεις. Ποιες είναι οι «επενδύσεις» που θα κάνεις, πού και πώς θα βρεις τους «πόρους» και τα «χρηματοδοτικά εργαλεία» να τις υποστηρίξεις. Ποιο είναι το «ρίσκο» που αναλαμβάνεις και πώς το αντιμετωπίζεις. Πώς θα δυναμώσεις την «ανταγωνιστικότητά» σου στην παγκόσμια ανεξέλεγκτη «αγορά». Θα αναγκαστείς να μιλήσεις για τους όρους: «απαιτήσεις καταναλωτή», «εμπορία», «εξαγωγές», «μάρκετινγκ», «μάνατζμεντ», «σχεδιασμός και εφαρμογή καινοτομίας», «γνώση και κατάρτιση επιχειρηματία (αγρότη)». Θα στοχεύσεις τελικά το «κέρδος» ως επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.
Πού διαφέρουμε από τους πολιτικούς μας αντιπάλους;
Πού βρίσκεται το διακριτό αριστερό μας στίγμα όσον αφορά την οικονομική θεώρηση;
1. Η αξία του γεωργικού προϊόντος αντιμετωπίζεται με πραγματικούς υλικούς όρους, έχοντας συγκεκριμένη προδιαγεγραμμένη χρηστικότητα και όχι με άυλους χρηματιστηριακούς όρους εμπορευματικότητας.
2. Προσδίδουμε κοινωνική διάσταση στο γεωργικό προϊόν, εντάσσοντάς το στο σχέδιο διατροφικής επάρκειας του πληθυσμού με όρους ισότιμης πρόσβασης όλων σε όλα τα τρόφιμα.
3. Βασικό μέλημα της πολιτικής μας είναι ο έλεγχος της διείσδυσης και η αποτροπή του μονοπωλιακού κεφαλαίου να κυριαρχήσει, να λεηλατήσει και μακροπρόθεσμα να καταστρέψει τις παραγωγικές δυνάμεις του αγροτικού τομέα.
4. Αποδεχόμενοι τη συνύπαρξη και των τριών τομέων της οικονομίας (δημόσιος - συνεταιριστικός - ιδιωτικός) και τους κανόνες του ευρωπαϊκού πλαισίου, εμφανώς υποστηρίζουμε και προνομιακά ενισχύουμε τους δύο πρώτους, που αποτελούν τον κοινωνικό - συλλογικό τομέα της σε όλη τη σφαίρα της αγροτικής παραγωγής
5. Στον τρόπο διαχείρισης των εθνικών, ευρωπαϊκών και μοχλούμενων ιδιωτικών πόρων με σχέδιο, διαφάνεια, ορθολογισμό, εξοικονόμηση και βελτιστοποίηση του παραγωγικού τους αποτελέσματος.
6. Στην κοινωνική αντιμετώπιση του ενεργού υποκειμένου (αγρότη), που δρα σε έναν τομέα «εντάσεως εργασίας», ως παραγωγού του προϊόντος, ταυτισμένου με συγκεκριμένο «χώρο» και «τρόπο», και όχι ως αποξενωμένου παραγωγικού συντελεστή από αυτό. Με δικαίωμα διεκδίκησης του μεγαλύτερου ποσοστού κέρδους και υπεραξίας που προκύπτει από όλο το κύκλωμα της παραγωγικής διαδικασίας.
Με μια τέτοια λογική ανάπτυξης της πολιτικής σου στον πρωτογενή τομέα, όχι μόνο δεν ενσωματώνεσαι συστημικά, αλλά ωφελείσαι βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα τόσο οικονομικά, όσο και κυρίως πολιτικά από τη σκοπιά κερδίσματος και δεσίματος του μικροαστικού στρώματος των αγροτών σε βαθύτερες μεταρρυθμίσεις που θα οδηγούν στον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας, μέσω των συγκρούσεων με τις βασικές αντιθέσεις που δημιουργεί το σημερινό νεοφιλελεύθερο μοντέλο ανάπτυξης της γεωργίας.
[Στο αυριανό δεύτερο σημείωμα, αναφορά στην κοινωνική διάσταση του πρωτογενή τομέα].
__________
*Ο Νίκος Στουπής είναι γεωπόνος, προέδρος του ΕΛΓΑ
