Η απόφαση της Παγκόσμιας Πορείας Γυναικών να αρχίσει εφέτος την πορεία που διοργανώνει κάθε πέντε χρόνια, ως παγκόσμια εκστρατεία για τη διεκδίκηση των γυναικείων δικαιωμάτων, από τις κουρδικές περιοχές της Τουρκίας αποδείχθηκε ιδιαίτερα πετυχημένη. Πρόκειται για περιοχή που συνορεύει με το αυτόνομο Κουρδιστάν της συριακής επικράτειας, του οποίου οι πολεμίστριες του YPJ και οι πολεμιστές του YPG, έχοντας μόλις αποκρούσει την επίθεση των ISIS στο θρυλικό πλέον Κομπάνι, συνεχίζουν να εκκαθαρίζουν ένα-ένα τα χωριά της περιοχής τους από το φονταμελιστικό εφιάλτη. Και ήταν ιδιαίτερα πετυχημένη επιλογή διότι πρόκειται για περιοχές στις οποίες η συμμετοχή των γυναικών στον δημόσιο βίο, βαθιά ριζωμένη από την εποχή του ΡΚΚ, εκφράζεται θεσμικά στις αυτόνομες περιοχές με το 50-50 σε κάθε σώμα και τη διπλή παρουσία γυναίκας και άντρα σε κάθε αξίωμα, και το σχήμα αυτό έχει υιοθετηθεί και από το ΗDP -το αριστερό κουρδικό κόμμα, που θεωρεί τον ΣΥΡΙΖΑ αδελφό κόμμα- για κάθε θεσμό που αυτό ελέγχει στην τουρκική πλευρά.
Η συμμετοχή των γυναικών εκφράζεται επίσης κοινωνικά με την αφάνταστα ενεργητική παρουσία τους σε κάθε δημόσια εκδήλωση. Έτσι, η υποδοχή μας, των Ελληνίδων και των άλλων ακτιβιστριών στις 5/3 από τη συνδημάρχισσα της Μαρντίν ήταν αναμενόμενη, αυτό όμως που αντικρίσαμε το επόμενο πρωί στο μεγαλόπρεπο πολιτιστικό κέντρο της Νουσαϊντίν με το τεράστιο προαύλιο ξεπερνούσε κάθε φαντασία: Το ατελείωτο πολύχρωμο πλήθος γυναικών που φορούσαν από παραδοσιακές στολές μέχρι τζην, με ή χωρίς μαντήλα, τραγουδούσαν και χόρευαν κάτω από το βλέμμα κλασικών φεμινιστριών και αριστερών διανοούμενων, όπως η Σιμόν ντε Μποβουάρ και η Κλάρα Τσέτκιν, αλλά και μαρτύρων του αγώνα, νεότατων κοριτσιών και αγοριών, ήταν κάτι που δεν είχαμε ξαναδεί.
Γυναίκες και έφηβοι μάς φωτογράφιζαν, προσπαθούσαν με λίγα αγγλικά να μας πουν πόσο σημαντική θεωρούσαν τη διεθνή συμμετοχή στις εκδηλώσεις και πόσο εκτιμούσαν την αλληλεγγύη του ελληνικού λαού, που γνώριζαν πως είχε εκφραστεί μέχρι τότε. Μας χάριζαν μαντήλες και αναμνηστικά, ενώ δημοσιογράφοι ζητούσαν δηλώσεις για κάθε θέμα. Οι ενδιαφέρουσες συζητήσεις για τη βία, την οικολογία και τη "γυναιολογία" (μια εκδοχή του φεμινισμού κατά τις διοργανώτριες), παρακολουθούνταν από ένα ζωηρό ακροατήριο. Όμως αυτό που ξεσήκωσε ενθουσιασμό ήταν η παρέμβαση ένστολων πολεμιστριών στη σχετική θεματική, που αφού συμμετείχαν και σε ένα χορευτικό, εύλογα εξαφανίστηκαν.
Εξίσου ζωηρή και πολύχρωμη ήταν και η διαδήλωση της επόμενης μέρας, 7/3, παράλληλα στο συρματόπλεγμα που όριζε τη νεκρή ζώνη, ορατή από την άλλη μεριά των συνόρων, όπου πορευόταν παράλληλα μια αντίστοιχη διαδήλωση.
Αμέσως μετά αναχωρήσαμε για το Σουρούτς, η Αλεξάνδρα Μακρή και η Μαρίνα Καλλέργη από το Μωβ, η Βούλα Τάκη, η Άννα Κωτούλα και η Γεωργία Σωτηρίου από τον Χώρο Αλληλεγγύης Γυναικών Θεσσαλονίκης, η Μαρίνα Μάντζιου από την EΡΤ Open και η Μαρίνα Μεϊντάνη από την ΕφΣυν και η υπογράφουσα, μαζί με μια γερμανική ομάδα, που φιλοδοξούσε να φτιάξει μια υγειονομική δομή στην εμπόλεμη περιοχή και περίμενε την ειδική έγκριση από την Άγκυρα, ώστε να περάσει τα σύνορα. Το Σουρούτς είναι η κοντινότερη πόλη στο Κομπάνι, αυτή που δέχτηκε το κύμα των προσφύγων, από τους οποίους ακόμα φιλοξενεί αρκετές χιλιάδες σε καταυλισμούς διάσπαρτους παντού, αφιερωμένους σε ηρωικούς νεκρούς του αγώνα, και οι οποίοι δεν τολμούν να επιστρέψουν στις περιοχές τους, ακόμη κι αν οι ISIS έχουν εκδιωχθεί από αυτές, γιατί υπάρχουν παντού νάρκες και βλήματα που δεν έχουν εκραγεί και είναι πρακτικά αδύνατον να εκκαθαριστούν χωρίς διεθνή βοήθεια.
Πώς να περιγράψεις το θέαμα των παιδιών που βλέποντάς μας το επόμενο πρωί, 8 του Μάρτη, να βαδίζουμε προς την είσοδο του καταυλισμού, παραταγμένα πίσω από το συρματόπλεγμα τραγουδούσαν τον ύμνο του Κομπάνι, μια αφήγηση της ιστορίας σύγχρονη με τα γεγονότα, φτιαγμένη από αυτούς και αυτές που την έζησαν, όπως τα δικά μας δημοτικά τραγούδια; Πώς να περιγράψεις τις ακατάβλητες γυναίκες, που έχοντας χάσει νοικοκυριό, ίσως και ανθρώπους στις μάχες, διατηρούν "σπίτι γυναικών" στον καταυλισμό, προσπαθώντας να αλληλομορφωθούν και να εκφρασθούν μέσα από τον πολιτισμό, τις λιγοστές ώρες που δεν μαγειρεύουν και δεν μπουγαδιάζουν;
Η συνδημάρχισσα που μας υποδέχτηκε, πασίγνωστη σε όσες και όσους συμμετείχαν σε αποστολές αλληλεγγύης από την Ελλάδα, έφυγε σύντομα για να πάει στη διαδήλωση για τη μέρα της γυναίκας και παρέμεινε ο συνδήμαρχος για να μεταφράσει τους σύντομους χαιρετισμούς που απευθύναμε προς τις και τους πρόσφυγες, και να μας συνοδεύσει στη συνέχεια στο τελευταίο συνοριακό χωριό. Εκεί όπου τα λίγα πλίνθινα σπίτια στέγασαν τους πρώτους πρόσφυγες, εκεί όπου όλοι οι κάτοικοι συγκεντρωμένοι περιφρουρούσαν, τις μέρες και τις νύχτες που πολιορκούνταν το Κομπάνι, τη γραμμή των συνόρων για να αποτρέψουν την εισβολή των ISIS, γεγονός που τους εξασφάλισε την ανοχή του καθεστώτος Ερντογάν και τη δυνατότητα να πηγαινοέρχονται από τις δυο μεριές των συνόρων. Ένα από τα πλίνθινα σπίτια έχει μετατραπεί σε μουσείο με φωτογραφίες νεκρών ηρωίδων και ηρώων του αγώνα, που συνεχίζεται δημιουργώντας στους ζωντανούς μια αξιοσημείωτη εξοικείωση με τον θάνατο: Όταν, μεσημέρι πια, το λεωφορείο μας ξεκίνησε για το Ντιγιαρμπακίρ, πέσαμε επάνω σε μια ζωηρή διαδήλωση όπου οι άντρες, σχετικά περισσότεροι από τις γυναίκες, μας άνοιγαν το δρόμο να περάσουμε και μας έκαναν το σήμα της νίκης. Λογικά η διαδήλωση για την Ημέρα της Γυναίκας, εκτός του ότι θα αποτελούνταν κυρίως από γυναίκες, έπρεπε να είχε τελειώσει, γι' αυτό κι εμείς ρωτήσαμε τι συμβαίνει. Μας πληροφόρησαν ότι "έφεραν δυο σκοτωμένους από την άλλη πλευρά και τώρα τους πηγαίνουν στις μανάδες τους". Όταν αργότερα ρωτήσαμε τον οδηγό του λεωφορείου για ένα σπάσιμο στο παρμπρίζ, παραδέχτηκε ότι ήταν από σφαίρα...
Αφροδίτη Σταμπουλή
Βουλεύτρια Σερρών ΣΥΡΙΖΑ
