Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.2°C26.3°C
2 BF 36%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.3°C26.0°C
3 BF 36%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.4°C24.8°C
2 BF 52%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
22.9°C24.0°C
2 BF 38%
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / Ο Σταύρος και οι λέξεις
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ / Ο Σταύρος και οι λέξεις

ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΗ ΜΑΥΡΙΔΗ*

Ο Σταύρος αγάπησε πολύ τους ανθρώπους και τις λέξεις -και τον αγάπησαν και αυτοί/αυτές. Μέσα από τον χείμαρρό τους, ένα σημαντικός στοχασμός, μια πραγματική πολιτική μέσα από τις έννοιες, τους ανθρώπους και τα πολιτικά δρώμενα, αλλά και ένα διαρκές παίγνιο, μια αυτοαναίρεση της σοβαρότητας και του καθωσπρεπισμού των επαγγελματιών της ακαδημαϊκής ζωής και της πολιτικής. Λέξεις πολλές και πλήθος οι εκφορές τους στη ζωή του, στο κείμενο και στον λόγο του, δίκαιες και μερικές φορές, άδικες, πάντα όμως εύστοχες και πάντοτε κοφτερές, όπως πρέπει να είναι ο αριστερός λόγος, γλυκές (αλλά όχι γλυκερές, γιατί δεν ήταν φτιασιδωμένες, επιτηδευμένες), παιχνιδιάρες, ευφυείς, πειρακτικές (και αριστοφανικά βωμολοχικές), αλλά και αυτοσαρκαστικές, άρα αναστοχαστικές και ανατρεπτικές -γιατί ο Σταύρος είχε το χάρισμα της αμεσότητας και της σχέσης με τους άλλους, προσηνής και καταδεκτικός, ευγενής αλλά χωρίς καθωσπρεπισμούς, πλησίαζε άμεσα και χωρίς επιτήδευση το κοινό του, τους φοιτητές του, τους συντρόφους και τους φίλους του, χιλιάδες εκ των οποίων τηρούσε σχολαστικά το αρχείο τους μέσα στο μυαλό του.

Πληθωρικός, ενίοτε και υπερβολικός, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής του, όπως λένε οι αγγλοσάξονες, μια προσωπικότητα «larger than life» (μεγαλύτερη κι απ'τη ζωή), γεμάτος ζωή και με όλες τις αντιφάσεις κάποιου που βιώνει καθημερινά τη διαλεκτική, των λόγων και των έργων, της αγάπης και της αντιπάθειας, του σοβαρού και του αστείου, του οράματος και της πραγματικότητας. Όλοι/όλες εμείς χρόνια τώρα θεωρούσαμε ότι ο Σταύρος Κωνσταντακόπουλος θα ήταν πάντα εκεί, πάντα πρόθυμος να αναλάβει «αυτό» και περισσότερο από αυτό που του αντιστοιχούσε στην κοινή προσπάθεια· θα ήταν πάντα παρών στην αριστερή πολιτική και στον λόγο της, όπως εδώ και σαράντα χρόνια, από μια εσωτερική ανάγκη και από μια ευχαρίστηση, από ένα γούστο και από ένα χρέος και υπήρξε ένας καθημερινός κόμβος πληροφοριών, απόψεων, παραπόνων, συζητήσεων στην Αριστερά σε μια κατάσταση που για πολλούς θα φαινόταν χαοτική· κι όμως ο Σταύρος μπορούσε να τη χειρισθεί γιατί του άρεσε. Χαλκέντερος, ένας ακούραστος εργάτης του πολιτικού λόγου αλλά και της δράσης, με τεράστια όρεξη για ανάγνωση και ομιλία, για συζήτηση, για συναίνεση και για αντιδικία σε ατελείωτες συνελεύσεις και συναντήσεις, πολύ αγαπητός από τους φοιτητές, τους φίλους και τους συντρόφους του στους οποίους και ο ίδιος έδειχνε πληθωρικά την αγάπη του με τη δική του ιδιαίτερη μανιέρα.

Ένας διανοούμενος που τίμησε αυτό το όνομα -όχι απλώς ένας γραφιάς, ένας τεχνοκράτης ή ένας κομματικός γραφειοκράτης- και με τη στάση ζωής του μας έβαλε να στοχαστούμε επάνω στον ρόλο, στο χρέος, στην ανάληψη ευθύνης, στην κριτική και την πρακτική, στην εγγενώς ασταθή θέση του αριστερού «οργανικού» διανοούμενου, στη παλαιωνυμία του όρου και στα νέα του καθήκοντα, που ακροβατούσε πάντοτε ανάμεσα στο κριτικό πρόταγμα της Αριστεράς και τη συντεταγμένη συστράτευση σε έναν κοινό σκοπό. Δάσκαλος εμπνευσμένος, όχι ως μοναδική φωνή της αλήθειας αλλά ως κάποιος που φώτιζε διαστάσεις του πολιτικού και της πολιτικής, αποκάλυπτε το λανθάνον πίσω από το φανερό, το γελοίο πίσω από το σοβαρό, αλλά και μπορούσε να φτιάξει αριστερή πολιτική «ερασιτεχνικά» -με την καλύτερη σημασία του όρου- και όχι ως επαγγελματίας πολιτικός. Γιατί ταυτόχρονα, παρά το εξωστρεφές προσωπείο του, ο Σταύρος ήταν ένας διανοούμενος σεμνός και ευαίσθητος, αφοσιωμένος στη γνώση, στις ιδέες, στο πανεπιστήμιο και τους φοιτητές του, που ποτέ δεν επεδίωξε να εξαργυρώσει τη στράτευσή του στην Αριστερά με αξιώματα, χρήματα ή προσωπική προβολή όπως άλλοι -ήταν και παρέμεινε μέχρι το τέλος πρωτίστως πανεπιστημιακός Δάσκαλος και αυτό τον όριζε γιατί το είχε επιλέξει. Στον λόγο, στις πράξεις και στις σχέσεις του, δοκίμαζε διαρκώς τα όρια του δίκαιου και του άδικου, του σωστού και του λάθους, ακροβατούσε ανάμεσα στην αγάπη για πολλούς και την απέχθεια για άλλους, έδειχνε ότι εν τέλει το δίκαιο δεν είναι κατ' ανάγκην το αμερόληπτο (όπως στον φιλελευθερισμό), αλλά αντίθετα το να παίρνεις θέση και να ξέρεις να την υπερασπίζεσαι σθεναρά, χωρίς όμως να την υποστασιοποιείς δογματικά, στον βαθμό που ο ίδιος την υπέσκαπτε διαρκώς με τον αυτοστοχασμό και το καυστικό του χιούμορ -αυτή ήταν η Αριστερά του Σταύρου μας και η παρακαταθήκη του.

Καλό ταξίδι, σύντροφε και φίλε Σταύρο -για ό,τι σήμαινες για όλους εμάς και για τον καθένα/καθεμία ξεχωριστά που είχαμε την τύχη να σε συναντήσουμε...

* Ο Ηρακλής Μαυρίδης διδάσκει κοινωνική φιλοσοφία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL