Του Γιάννη Σχίζα
Ο ωραιότερος πίνακας χρειάζεται το ανάλογο κάδρο για να αναδειχθεί. Το ωραιότερο μνημείο χρειάζεται ένα πλαίσιο για την προβολή του.
Η Ακρόπολη έχει την Πλάκα ως πλαίσιο, έτσι ώστε να δηλώνει στον επισκέπτη τη διαφορετικότητα και την ιστορικότητά της. Η προστασία της Ακρόπολης είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την προστασία της Πλάκας, με τη διαχείριση των χρήσεων και της μορφολογίας της. Η Πλάκα, χωρίς το πλακιώτικο ύφος, είναι ανύπαρκτη.
Πριν από μερικά χρόνια, είχαμε αγωνιστεί για να αποτρέψουμε τη μετατροπή της Πλάκας σε συμβατικό «ταβερνοχώρο», με greek bouzouκi και moussaka. Τότε ο υποφαινόμενος είχε δεχθεί τηλεφώνημα, ύστερα από άρθρο του στην "Αυγή", από εκπρόσωπο των, υποτίθεται, 3.000 εργαζομένων, ο οποίος ισχυριζόταν πως καταδικάζονται σε ανεργία λόγω των περιορισμών στις χρήσεις γης. Και τότε, αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, ίσχυαν τα ίδια όπως σήμερα: εάν υπάρχουν λεφτά για αναψυχή, εάν υπάρχουν χώροι κατάλληλοι, θα υπάρχουν θέσεις εργασίας. Κάποιοι, όμως, διέθεταν χώρους σε λάθος θέση, δηλαδή στη συνοικία των θεών, και ήλπιζαν να τους «αξιοποιήσουν» για το προσωπικό τους κέρδος. Έστω και θυσιάζοντας ένα δημόσιο και διαχρονικό αγαθό.
Η διαχείριση των χρήσεων γης έχει προφανώς στοιχεία μαγειρικής - το πολύ και το καθόλου κάνει το φαγητό αφάγωτο! Η υπερχορήγηση δραστηριοτήτων αναψυχής απειλεί με υποβάθμιση και τελικά έξωση τις χρήσεις κατοικίας. Απειλεί με θορύβους και φωταψίες μια περιοχή που, χωρίς να είναι «ησυχαστήριο», αντενδείκνυται για καταστάσεις ξένες με τη μνημειακότητα και τις πολιτιστικές της λειτουργίες. Στην Πλάκα, η κατοικία, η αναψυχή, ο πολιτισμός, που εκπροσωπείται από ποικίλα ιδρύματα, πρέπει να ικανοποιούν έναν πλουραλισμό με εσωτερική αρμονία και συνοχή.
Παρ' όλα αυτά η εξουσία συνεχίζει να προτιμά τη σφαγή της χήνας από την εσαεί είσπραξη των χρυσών αυγών της... Μετά την αποτυχημένη προσπάθεια το 2008 και του (από)Ρυθμιστικού Σχεδίου το 2013, το ΥΠΕΚΑ ασχολείται με τη σύνταξη Νομοσχεδίου («Πράξεις εισφοράς για τις ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις») επιχειρώντας να εισαγάγει επικίνδυνες τροποποιήσεις, για κάποιων ελαχίστων τα συμφέροντα...
Σε ανακοίνωσή της, η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού λέει:
«Οι συντάκτες του νομοσχεδίου ακροβατούν, προσπαθώντας με διάφορες πολιτισμικές και κοινωνικές σάλτσες να καμουφλάρουν τον τελικό τους στόχο. Είναι πράγματι να απορεί κανείς με τη σπουδή και την προσπάθεια! Σαν να μην καταλαβαίνουν ότι η κατοικία είναι η πλέον ευαίσθητη χρήση σε μια γειτονιά και εάν υποβαθμισθεί στην καθημερινότητά της, θα φύγει και αυτό που σήμερα είναι ωραίο θα χαλάσει, όπως έγινε και στο παρελθόν. Και η πόλη θα χάσει την εικόνα της και την ιστορία της».
Το αθηναϊκό κέντρο δεν χρειάζεται ένα ακόμη χάλι και η πολεοδομική ιστορία ένα ακόμη μνημόσυνο. Επιτέλους, να μια ευκαιρία να νικηθεί η περίσσεια κουταμάρας και μυωπικής κερδοσκοπίας.
