Του Κώστα Φ. Μαραγιάννη*
Είναι μέσα στην πολιτική τακτική και στρατηγική των αστικών κομμάτων, σε περιόδους κρίσης και εφαρμογής βάρβαρων και αντιλαϊκών μέτρων, να εφαρμόζουν διάφορες πολιτικές πρακτικές, με τις οποίες προσπαθούν να δημιουργήσουν στον κόσμο ελπίδες ότι, με τις θυσίες και την υπομονή, θα έρθει μια μέρα που τα πράγματα θα είναι καλύτερα και θα βελτιωθεί η οικονομική και κοινωνική τους θέση. Με την πολιτική αυτή προσπαθούν να κρατήσουν τους πολίτες σε πολιτική αναμονή, ώστε να κερδίσουν χρόνο μένοντας περισσότερο στην εξουσία και, παράλληλα, να οργανώσουν διάφορες πολιτικές κινήσεις και πρωτοβουλίες με την αγαστή συνεργασία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, ώστε να εγκλωβίσουν τον λαό σε πολιτικές επιλογές που δήθεν εκφράζουν το καινούργιο και δημιουργούν σταθερότητα στη χώρα (βλέπε τις κατευθυνόμενες πρωτοβουλίες για την Κεντροδεξιά, την Κεντροαριστερά και τα διάφορα «ποτάμια» που κατασκευάζει το κατεστημένο για να παρεμποδίσει αριστερές και προοδευτικές επιλογές των πολιτών).
Η συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ - Ν.Δ., με πρωταγωνιστή τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, θα καταγραφεί στην παγκόσμια πολιτική ιστορία, ως ένα ιδιάζον πολιτικό φαινόμενο, αφού παραμένει στο τιμόνι της διακυβέρνησης της χώρας, πουλώντας απλόχερα ένα «εμπόριο ελπίδας», που το εκφράζουν εκατοντάδες υποσχέσεις ανάκαμψης, που ποτέ δεν έρχονται, αλλά όλοι προσδοκούν και τις υπενθυμίζουν καθημερινά τα ελεγχόμενα μέσα ενημέρωσης. Η ελπίδα αυτή, βέβαια, έχει μεγάλη διάρκεια, γιατί είναι επενδυμένη με τον αντίστοιχο φόβο ότι, αν δεν υποβληθεί ο λαός σε θυσίες και αντισταθεί ή αρνηθεί όλα αυτά που του υπαγορεύουν, θα τα χάσει όλα, δεν θα έχει καν αυτόν τον μικρό μισθό, την εξανεμισμένη σύνταξη και ενδεχομένως δεν θα υπάρχουν χρήματα στις τράπεζες, φάρμακα στα φαρμακεία και τρόφιμα στα σούπερ μάρκετ.
Με το "ναι" στο Μνημόνιο για να μη χρεοκοπήσει η χώρα, ο Σαμαράς μπόρεσε εύκολα να πουλήσει ελπίδα στους πολίτες: έρχεται ανάκαμψη, έρχεται πρωτογενές πλεόνασμα που θα ενισχύσει τους οικονομικά αδύνατους, έρχονται επενδύσεις, δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας, η ύφεση τελειώνει, βγαίνουμε από το Μνημόνιο, βγαίνουμε στις αγορές κ.λπ., είναι οι πιο συνηθισμένες φράσεις που επαναλαμβάνονται όταν είναι να παρθούν νέα μέτρα ή όταν οι πολίτες διαμαρτύρονται για τα βάρβαρα και αντιλαϊκά μέτρα. Μάλιστα, για να έχει ο λόγος του και κάποια δόση πειστικότητας, προσδιορίζει και χρονικό ορίζοντα, συνήθως 3-4 μηνών, ώστε να κερδίσει χρόνο και να εφεύρει κάτι καινούργιο για το επόμενο διάστημα Δίνοντας, δηλαδή, χρονικό ορίζοντα στην ελπίδα, κρατάει πολλούς πολίτες στην αναμονή και την πολιτική ομηρεία ότι κάτι καλύτερο θα έρθει, που όμως δεν έρχεται. Παράλληλα, όλο και κάτι θα προκύψει, είτε ως πραγματικό γεγονός είτε ως «προϊόν» εκφοβισμού (βλέπε την «κρίση» που δημιουργήθηκε στις τράπεζες με την υποτιθέμενη πρόθεση του πρωθυπουργό να βγούμε από το Μνημόνιο νωρίτερα από όσο είχαν αποφασίσει οι δανειστές), ώστε να δημιουργηθεί φόβος στους πολίτες και να μην εξανεμιστεί η ελπίδα του ερχομού των καλύτερων ημερών, προειδοποιώντας τους για το τι τους περιμένει αν έρθει κάποια άλλη κυβέρνηση στην εξουσία και εν προκειμένω ο ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτό το «εμπόριο της ελπίδας» είναι πολύ καλά οργανωμένο, αποβλέπει στη χειραγώγηση του λαού και κυριολεκτικά στην καθήλωσή του και την αδρανοποίησή του. Και αυτός ο στόχος έχει επιτευχθεί ώς ένα βαθμό, αφού οι αντιδράσεις και οι κινητοποιήσεις του κόσμου δεν έχουν αυτή τη δυναμική που θα είχαν σε άλλες εποχές, αν είχαν συμβεί στη χώρα μας όλα αυτά που συμβαίνουν με τα Μνημόνια και τα επαχθή μέτρα, που οδηγούν τον λαό στη φτώχεια και την εξαθλίωση.
Το παρατεταμένο και επαναλαμβανόμενο «εμπόριο της ελπίδας» είναι ίσως η σοβαρότερη αιτία που κρατά τη συγκυβέρνηση στην εξουσία. Σε μια χώρα που πλήττεται από την ανεργία και οι νέοι ξενιτεύονται, πραγματικά δεν μπορεί να δοθεί άλλη εξήγηση για τη μη οριστική πολιτική εγκατάλειψη και καταδίκη του κυρίαρχου κόμματος της συγκυβέρνησης. Το «εμπόριο της ελπίδας» είναι επιστημονικά και επικοινωνιακά μελετημένο και δίνεται σε δόσεις και σε κάθε κοινωνική ομάδα, ώστε να την εγκλωβίζει και ταυτόχρονα να την κρατάει σε μια αναμονή βελτίωσης. Για παράδειγμα, ο φτωχός και εξαθλιωμένος πολίτης που δεν έχει «τα προς το ζην» περιμένει το κοινωνικό μέρισμα ή τον κοινωνικό μισθό που θα έρθει, αφού πρώτα καθοριστούν τα κριτήρια... Ο άνεργος νέος, τις θέσεις της κοινωφελούς εργασίας που ανακοινώθηκαν το καλοκαίρι, θα προκηρύσσονταν τον Σεπτέμβριο και στα μέσα του Δεκέμβρη ακόμα περιμένει... Ταυτόχρονα, όμως, θα είναι, κατά τη γνώμη μου, η κύρια αιτία που θα οδηγήσει τον Σαμαρά και τη συγκυβέρνηση στην πτώση.
Το πρόβλημα για τον κ. Σαμαρά θα είναι η δραματική διάψευσή του στο εμπόριο ελπίδας που πρωταγωνίστησε και πρωταγωνιστεί. Γιατί ανάπτυξη δεν υπάρχει. Η ουσιαστική βελτίωση της πραγματικής οικονομίας δεν έρχεται και οι πολίτες κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους από τους πλειστηριασμούς. Το δημόσιο χρέος μεγαλώνει. Επενδύσεις δεν γίνονται. Αντίθετα, κλείνουν κι άλλες επιχειρήσεις. Η λιτότητα δεν τερματίστηκε στα τέλη του 2013, όπως έλεγε, ούτε θα τερματιστεί στα τέλη του 2014, αρχές του 2015 κ.ο.κ.
Είναι ζήτημα χρόνου ο κ. Σαμαράς να χαθεί μέσα στην αναξιοπιστία του. Δηλαδή, μέσα στις ψεύτικες ελπίδες που μοίρασε και μοιράζει καθημερινά. Και, όπως λέει και ο λαός μας, τα ψέματα έχουν κοντά ποδάρια. Οι ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις των τελευταίων ημερών και η επίσπευση της προεδρικής εκλογής επιβεβαιώνουν του λόγου του αληθές. Ότι, δηλαδή, ο πολιτικός χρόνος της κυβέρνησης τελειώνει και σύρεται σε εκλογές, αφού, πλέον, είναι απίθανη η εξασφάλιση των 180 ψήφων για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας.
Το μόνο όπλο που έχει στα χέρια της η συγκυβέρνηση είναι να σπείρει τον φόβο και πάλι στους πολίτες για τα «δεινά» που θα έρθουν με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι ευθύνες τις οποίες επωμίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ, τις επόμενες εβδομάδες, είναι ιστορικές. Θα πρέπει να σημάνει συναγερμό για τη μεγάλη ευκαιρία που παρουσιάζεται για ένα πλειοψηφικό ρεύμα που θα αναδείξει στην εξουσία μια κυβέρνηση της Αριστεράς. Έχει χρέος να ξεκινήσει πανστρατιά ενημέρωσης του ελληνικού λαού με δυναμική την παρουσία του στην κοινωνία, σε κάθε γειτονιά και σε κάθε χώρο εργασίας και κοινωνικής δράσης, προβάλλοντας τις δικές του προγραμματικές θέσεις και δεσμεύσεις για την επόμενη μέρα. Η Αριστερά επιβάλλεται να ενημερώσει τον λαό, όχι τόσο γι' αυτά που υφίστανται και τα νέα μέτρα που θα έρθουν, γιατί ο καθένας τα γνωρίζει, αλλά για τη δική της εναλλακτική πρόταση εξόδου από την κρίση. Η Αριστερά οφείλει να αποδομήσει το μνημονιακό εμπόριο ελπίδας, που θα συνεχιστεί και κατά την προεκλογική περίοδο, επενδυμένο με φόβο και εκβιασμό, και να πείσει τον λαό ότι δεν υπάρχει καμιά ελπίδα για ανάκαμψη και ανάπτυξη με αυτές τις πολιτικές που εφαρμόζονται.
* Ο Κώστας Φ. Μαραγιάννης είναι φιλόλογος, δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Θέρμου Αιτωλοακαρνανίας και πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου
E-mail: [email protected]
