ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Η παράδοση αναφέρει ότι ο θόρυβος των πανιών ενός ανεμόμυλου κοντά στο παλάτι στο Πότσδαμ ενοχλούσε τον Πρώσο βασιλιά Φρειδερίκο ΙΙ. Πρότεινε λοιπόν στον μυλωνά να του αγοράσει τον μύλο. Όταν αυτός αρνήθηκε τον απείλησε ότι ασκώντας τη βασιλική ισχύ του θα μπορούσε να του τον πάρει χωρίς να πληρώσει ούτε μια δεκάρα. Ο μυλωνάς τότε απάντησε ότι ο βασιλιάς θα μπορούσε να πραγματοποιήσει την απειλή με επιτυχία μόνον αν δεν υπήρχε το Ανώτατο Δικαστήριο στο Βερολίνο. Η φράση «Υπάρχουν ακόμα δικαστές στο Βερολίνο» ("Es gibt noch Richter in Berlin") χρησιμοποιείται ώς τις μέρες μας για να θυμίζει ότι η αυθαιρεσία της εξουσίας μπορεί να ελεγχθεί.
Ας έρθουμε στα δικά μας. Πριν λίγες μέρες ευρωβουλευτής της Ν.Δ. αναρωτήθηκε: «με βάση το Σύνταγμα [...] θα διαχειριστούμε το ολοκληρωτικό οικονομικό αδιέξοδο;». Δεδομένου ότι η διαχείριση των οικονομικών υποθέσεων υπάγεται στη σαμαρο-βενιζελική κυβέρνηση, συνάγεται ότι το υφιστάμενο Σύνταγμα δεν βολεύει, δεν εξυπηρετεί, δεν διευκολύνει και βέβαια δεν συμφέρει ούτε το κόμμα, ούτε συμβιβάζεται με τα συμφέροντα που εκπροσωπούνται από την εκτελεστική εξουσία. Οι πρόσφατες αναγνωριστικές βολές και κρούσεις για αναθεώρηση του Συντάγματος κάτι τέτοιο υποδηλώνουν. Όπως ήδη είχα αναφέρει στο «Συνταγματικές εκτροπές και (αντι)συνταγματικές προτροπές», Κυριακάτικη Αυγή (Ενθέματα), 21/7/2013, το Ευρωπαϊκό Τμήμα Οικονομικής Ανάλυσης της JPMorgan (28/5/2013) στη μελέτη του «The Euro area adjustment: about halfway there» («Η προσαρμογή της Ευρωζώνης: σχεδόν στα μισά του δρόμου») είχε ανενδοίαστα και χωρίς περιστροφές προβάλλει την εξής θέση: «Τα πολιτικά συστήματα στην περιφέρεια διαμορφώθηκαν ως επακόλουθα της δικτατορίας και προσδιορίστηκαν από αυτή την εμπειρία. Τα Συντάγματα τείνουν να αναδεικνύουν ισχυρή σοσιαλιστική επίδραση, αντανακλώντας την πολιτική δύναμη των αριστερών κομμάτων μετά την ήττα του φασισμού. Τα πολιτικά συστήματα στην περιφέρεια εμφανίζουν πολλά από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: αδύναμη εκτελεστική εξουσία, αδύναμη κεντρική εξουσία σε σύγκριση με τις περιφέρειες, συνταγματική προστασία των εργατικών δικαιωμάτων, οικοδόμηση συναινετικών συστημάτων που υποθάλπουν την πολιτική πατρωνία και, τέλος, το δικαίωμα της διαμαρτυρίας αν ανεπιθύμητες αλλαγές στοχεύουν στο status quo. Τα μειονεκτήματα αυτής της πολιτικής ιστορικής κληρονομιάς αποκαλύφθηκαν στη διάρκεια της κρίσης. Χώρες της περιφέρειας αποδείχτηκαν μόνον μερικά ικανές να επιτύχουν τον σχεδιασμό δημοσιονομικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων, με τις κυβερνήσεις να περιορίζονται από τα Συντάγματα (Πορτογαλία), από τις ισχυρές περιφέρειες (Ισπανία) και την άνοδο λαϊκίστικων κομμάτων (Ιταλία και Ελλάδα)» (σελ. 12).
Στο ίδιο κλίμα, ο υπουργός Οικονομικών στις 21/7/14 είχε προχωρήσει στην εξής εξωφρενική δήλωση με την αφορμή δικαστικών αποφάσεων που "ασκούσαν πιέσεις" στα δημόσια οικονομικά: «Έχει λόγο η Δικαιοσύνη για το τι είναι δίκαιο και τι είναι άδικο, αλλά δεν μπορεί να κάνει δημοσιονομική πολιτική». Με άλλα λόγια, δεν επιτρέπεται στη Δικαιοσύνη να αποφαίνεται υπέρ ενός προσφεύγοντος και κατά μιας πράξης της εκτελεστικής εξουσίας που άπτεται της δημοσιονομικής πολιτικής. Επίσης, ο ίδιος ευρωβουλευτής της Ν.Δ. είχε δουλοπρεπέστατα παρατηρήσει: «Τους έχουμε τρελάνει στο παραμύθι, δεν έχουμε εφαρμόσει αυτά που έχουμε υπογράψει. Ας υπογράφαμε λιγότερα, αλλά αυτά που υπογράψαμε, πρέπει να τα εφαρμόζουμε... νομίζετε ότι έτσι λειτουργούν οι Ευρωπαίοι;».
Από όσα προηγήθηκαν αβίαστα προκύπτει η διαπίστωση ότι υπάρχει εντυπωσιακή αντιστοιχία μεταξύ του επεισοδίου του μέσου του 18ου αιώνα ανάμεσα στον βασιλιά και τον μυλωνά και της μνημονιακής ερμηνείας των συμβαινόντων στη χώρα μας σχεδόν τριακόσια χρόνια αργότερα. Ενώ ο μυλωνάς για να δικαιωθεί δήλωνε ότι θα προσφύγει στους υποτιθέμενους αδέκαστους και ακέραιους δικαστές του Βερολίνου, ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. εγκαλεί την κυβέρνηση του κόμματός του ότι δεν ακολουθεί όσο πιστά επιβάλλεται τα κελεύσματα του Βερολίνου υπονοώντας βέβαια ότι στο Βερολίνο κατοικοεδρεύουν οι ορθές αρχές και συνταγές που απαιτείται να εφαρμοστούν. Επιπλέον, ο Νόμος, η Δικαιοσύνη και το Σύνταγμα προβάλλουν, κατά καιρούς, προσκόμματα. Εξ ου και η βάναυση και ατιμώρητη παραβίαση και απροκάλυπτη απαξίωσή τους, με μύριους όσους τρόπους, στην πρόσφατη περίοδο ως και η επαπειλούμενη συνταγματική αναθεώρηση. Δεν απομένει λοιπόν στους σύγχρονους Έλληνες «μυλωνάδες» παρά να αποφασίσουν το γρηγορότερο το πώς οι ίδιοι θα ορίσουν τις τύχες τους. Έτσι κι αλλιώς ο μύλος του Πότσδαμ έχει πάψει από παλιά να αλέθει. Είναι καιρός λοιπόν να προσπαθήσουμε να γίνει το ίδιο και με τις μυλόπετρες του Βερολίνου.
