Κάθε αριστερό κόμμα που υποτιμά τις πολιτικές και πολιτισμικές προϋποθέσεις της ηγεμονίας είναι καταδικασμένο να ενσωματωθεί, μαζί με τις έκθετες κοινωνικές-ταξικές συμμαχίες του, στον «κεντρώο» δημόσιο χώρο, ακόμα κι αν αυταπατάται ότι με μια λειτουργιστική θεώρηση αυτού του χώρου και με τη συγκινησιακή επίκληση των κοινωνικών δεινών θα επιταχύνει την εδραίωση της αριστερής διακυβέρνησης. Γνωρίζουμε πόσες διαστρωματώσεις ιδεολογικής και κατασταλτικής εξουσίας, κατανεμημένης με τους ρόλους, τους όρους και τις επικοινωνιακές λειτουργίες των εθνικών του αυτονόητων, συνέχουν ως μορφή και περιεχόμενο τον δημόσιο χώρο του συγκεκριμένου «Κέντρου». Το αριστερό κόμμα που παραμελεί τον δημόσιο χώρο της Αριστεράς για να εγγράψει στον «κεντρώο» δημόσιο χώρο εκλογικίστικους πειραματισμούς με ιδεολογικά ψιμύθια ένδοξων αναμνήσεων δεν οξύνει τις αντιφάσεις τού εν λόγω χώρου, αλλά παγιδεύεται από αυτές, συρρικνώνοντας τον πολιτικό ορίζοντα της Αριστεράς σε ετεροκαθοριζόμενη αμηχανία, ανίκανη να επιδράσει αποτελεσματικά στην οικονομική δομή, τις κοινωνικές σχέσεις, την πολιτική κατάσταση.
Ο ιδεολογικός και συμβολικός κόσμος του «κεντρώου» δημόσιου χώρου ενδέχεται να διηθεί σύμφυτες αντιλήψεις, ακόμα και αντιφατικά ή υπόρρητα, στο αριστερό κόμμα. Για παράδειγμα, προδιαθέσεις για εξειδικευμένους ρόλους, οι οποίοι πραγματώνουν άτυπα, αλλά ουσιαστικά, διάφορες μορφές εξαναγκασμού, οιονεί θεμελιωμένες σε ανέκδοτες μορφές συγκεντρωτισμού. Κι εδώ, γίνονται χρήσιμες οι πολυτέλειες της «κεντρώας» πολεμικής. Μπορεί κάποιος να υπερασπίζεται τον αντιδιαλεκτικό δογματισμό του πρακτικισμού, τις διαχειριστικές τεχνικές του προσωποπαγούς, τον ανέξοδο και αλαζονικό διδακτισμό που κλείνει πολιτικές συζητήσεις ουσίας προτού αρχίσουν, αλλά να αποκαλεί «σταλινικούς» αυτούς που δεν του αρέσουν. Μπορεί κάποιος άλλος να ασπάζεται την αναπαραγωγή της εξαρτημένης αφωνίας που ανάγει τη χρησιμοθηρία σε ιδεολογία, αλλά να χαρακτηρίζει «μοχθηρούς» εκείνους που δεν βλέπουν το μέλλον στην ακρισία ή στην ανέμελη λήθη. Η ρυθμιστική χρήση της ταμπέλας, σε υποκατάσταση ιδεολογικών συζητήσεων ή πολιτικών επιχειρημάτων υψηλού επιπέδου, υπήρξε πάντα μια εξωτερική, αντιδημοκρατική πρόσχωση στην Αριστερά, την οδηγούσε στο τέλμα, στο δράμα, στην ενσωμάτωση. Άλλωστε, ηθική της Αριστεράς είναι η οργανική σχέση ανάμεσα στον προγραμματικό λόγο του κοινωνικού μετασχηματισμού και στην υλοποίηση των πολιτικών και πολιτισμικών του παραμέτρων. Αυτό είναι το μοναδικό έδαφος του δικού της δημόσιου χώρου.
Γι'αυτό, παραμένει επίκαιρη μια αναφορά του Παλμίρο Τολιάτι από το 1956: «να ξαναμάθουμε νά 'χουμε προσωπική πρωτοβουλία τόσο στη θεωρία όσο και στην πράξη. Να ξαναμάθουμε να επιζητούμε τη συζήτηση.[...] Να ξαναμάθουμε την ανεξαρτησία του χαρακτήρα και της κρίσης». Δηλαδή, όπως το έθεσε ο Άρης Αλεξάνδρου, να είμαστε στις αριστερές συλλογικότητες ύποπτοι σαν την αλήθεια. Εκείνη την αλήθεια που δεν εξιδανικεύει ηθικά κάθε σκοπό για να συνθηκολογήσει συνειδησιακά και με όλα τα μέσα, την αλήθεια που δεν εξωραΐζει υποπολιτικά τεχνάσματα με λούστρο αριστεροφανούς αδολεσχίας, την αλήθεια που αναστοχάζεται διαρκώς τις αντιθέσεις και τις δυνατότητες με κρίσιμα αιτιακά ερεθίσματα, σε σύγκρουση με την εκλεκτικιστική μονοφωνία των καθεστωτικών ΜΜΕ, σε αντίθεση με τους κοινωνικούς αρχαϊσμούς, τους ημιμορφωτικούς διοικητισμούς, τους νοητικούς μηχανισμούς των δεξιών συναινέσεων, μακριά από τους «διαμορφωτές κοινής γνώμης» με το πάντα επίκαιρο ιδιωτικό πανοπτικόν των δημοσίων τους σχέσεων, σε ρήξη με τη λογική που θέλει τον πειθήνιο αγνωστικισμό αντίδοτο της ομφαλοσκόπησης (και αντιστρόφως).
Με αυτόν τον τρόπο, ίσως ανακτήσουν οι έννοιες τα νοήματά τους, ώστε οι επιμέρους θέσεις και επιλογές να κατανοούνται με όρους αριστερής πολιτικής ανάλυσης, αντιπαράθεσης και δημιουργικής σύνθεσης, όχι σαν παιχνίδι εντυπώσεων από βάναυσα απλουστευτικές, ρυθμιστικές ταμπέλες. Κυρίως, όμως, με αυτόν τον τρόπο είναι πιθανότερο να συγκροτηθεί ο δημόσιος χώρος της Αριστεράς, μέσα από τον οποίο και μόνο μπορεί να σαρκωθεί η αριστερή διέξοδος και να υπάρξει αριστερή διακυβέρνηση ως βάσιμη προοπτική και όχι ως κλυδωνιζόμενο και αβάσιμο διάλειμμα: με τα λόγια του Άγγελου Ελεφάντη, δεν υπάρχει Αριστερά που «καταφέρνει και προοδεύει, ενώ οι αριστεροί χειμάζονται και απορούν». Κανένα πολιτικό εγχείρημα αριστερής σύνθεσης (και μάλιστα σε κρίσιμες και περίπλοκες συνθήκες) δεν είναι ανέφελο, δίχως τίμημα, δίχως δυσχέρειες. Αναλόγως με το βάθος και την ποιότητα της σύνθεσης θα διευρύνεται ή θα υποχωρεί ο πολιτικός ορίζοντας της Αριστεράς. Δηλαδή, είτε ο ριζοσπαστικός μετασχηματισμός και εκδημοκρατισμός θα βιώνεται ως ανάγκη πολύμορφης διεκδίκησης και πολιτικής συμμετοχής για τις καταπιεζόμενες τάξεις είτε εκείνες θα παρακολουθούν ακόμα μια εκλογική ανάθεση με διαφορετικούς βαθμούς εμπλοκής, σπρώχνοντας τα υπόλοιπα με ηττοπάθεια στο μυθικό και μακρινό τους μέλλον.
