Στον τομέα της Δημόσιας Περιουσίας και Εθνικών Κληροδοτημάτων του υπουργείου Οικονομικών περιλαμβάνονται:
* Η αποκάλυψη, προστασία, ανάδειξη και αξιοποίηση των δημοσίων και ανταλλαξίμων κτημάτων.
* Η χάραξη, προστασία, ανάδειξη και αξιοποίηση του αιγιαλού και της παραλίας όλης της χώρας.
* Η προστασία των ποταμών και λιμνών από παράνομες αμμοληψίες.
* Η εποπτεία της αξιοποίησης των ακινήτων ιδιοκτησίας ιδρυμάτων και κληροδοτημάτων.
* Οι στεγάσεις των δημοσίων υπηρεσιών σε δημόσια και ιδιωτικά ακίνητα.
* Ο καθορισμός των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων.
Πρόκειται δηλαδή για τομέα κατ' εξοχήν παραγωγικό, η ανάδειξη και αξιοποίηση του οποίου μπορεί να συμβάλει στην πολυπόθητη ανάπτυξη της χώρας και στην ανάκαμψη της οικονομίας της. Τομέα που με τον Ν. 3965/18-5-2011 αναβαθμίσθηκε από Γενική Διεύθυνση σε Γενική Γραμματεία, χωρίς όμως η νομοθετική αυτή αναβάθμιση να υλοποιηθεί και να ολοκληρωθεί με την απαραίτητη αναδιάρθρωση και την ενίσχυση σε ανθρώπινο δυναμικό των αντίστοιχων υπηρεσιών του κέντρου και της Περιφέρειας.
Όσον αφορά το Προεδρικό Διάταγμα με το καινούργιο οργανωτικό σχήμα του Τομέα της Δημόσιας Περιουσίας, βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο Συμβούλιο της Επικρατείας κομμένο και ραμμένο στο πνεύμα της εποχής και στις μνημονιακές επιταγές. Αντί να ενισχύονται οι περιφερειακές κτηματικές υπηρεσίες που στην περιοχή τους είναι τα προβλήματα των καταπατήσεων και των αυθαιρεσιών, πολλές από αυτές καταργούνται ή υποβαθμίζονται σοβαρά, με τη σκοπιμότητα να μην υπάρχει καμία απολύτως προστασία της πολύπαθης δημόσιας περιουσίας και τα αρπακτικά της δημόσιας γης να οργιάζουν ανενόχλητα.
Το εν λόγω Προεδρικό Διάταγμα δημιουργεί αυτοτελή Διεύθυνση παρά τον γενικό γραμματέα με σκοπό την «αξιοποίηση» της περιουσίας του δημοσίου σαν να μην έφθανε το ΤΑΙΠΕΔ και οι «εξαιρετικές» επιδόσεις του. Διαλύει στην ουσία τη μία από τις τρεις διευθύνσεις της δημόσιας περιουσίας, συρρικνώνει τις άλλες δύο και δημιουργεί όλες τις προϋποθέσεις εξαφάνισης της ουσίας του αντικειμένου που είναι η προστασία και ανάδειξη της δημόσιας περιουσίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η προστασία των αιγιαλών του Βορείου και Νοτίου Αιγαίου που ανατίθεται στην Κτηματική Υπηρεσία... Πειραιά. Πώς θα προστατευθούν οι αιγιαλοί όλων των νησιών του Βορείου και Νοτίου Αιγαίου από τον Πειραιά με λιγότερους υπαλλήλους και χωρίς κανένα μέσο δεν ενδιαφέρει φυσικά τους αρμόδιους μνημονιακούς, αφού ο στόχος είναι πλέον φανερός. Να καταργηθεί και η παραμικρή προστασία της δημόσιας περιουσίας, καθώς και η δυνατότητα αποκάλυψης και καταγραφής της που υπήρχε μέχρι σήμερα.
Να σημειώσουμε εδώ ότι με την κατάργηση ή την υποβάθμιση πολλών κτηματικών υπηρεσιών όλης της χώρας, στέλνεται σημαντικός αριθμός εξειδικευμένων υπαλλήλων πρώτης γραμμής στην ανεργία.
Το σοβαρότερο όμως είναι ότι ετοιμάζεται η εισβολή της περίφημης «ιδιωτικής πρωτοβουλίας» στον χώρο όχι μόνο των υπηρεσιών της δημόσιας περιουσίας αλλά και των εφοριών. Σχέδιο παλαιότερο που οι εγκέφαλοι της μνημονιακής κυβέρνησης ετοιμάζονται, βρίσκοντας την κατάλληλη στιγμή, να εφαρμόσουν.
Σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, ίσως για να προηγηθεί η δημιουργία των κατάλληλων δομών εγκατάλειψης των αιγιαλών της Αττικής πριν από την ψήφιση του επίμαχου νομοσχεδίου, αλλά και για να μπούνε οι πολυάριθμες στεγάσεις του δημοσίου τομέα της Αττικής στον αυτόματο πιλότο, στις αδιαφανείς διαδικασίες και στις απευθείας μισθώσεις, εκδόθηκε ξαφνικά η ΑΔΑ ΒΙΙΟΗ-ΖΜΔ/ΦΕΚ Β 1289 Αριθμ. Πρωτ. Δ6Α 1070505 ΕΞ 2014/7 Μαΐου 2014 Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης που συγχωνεύει τις τέσσερις κτηματικές υπηρεσίες του νομού Αττικής σε μία, ορίζοντας ως ημερομηνία έναρξης της λειτουργίας της την 16.6.2014.
Αυτό το οργανωτικό σχήμα σημαίνει ότι η υπηρεσία αυτή θα έχει στην αρμοδιότητα της μεταξύ άλλων:
* Την αποκάλυψη, καταγραφή και προστασία χιλιάδων δημοσίων κτημάτων.
* Την προστασία, ανάδειξη και αξιοποίηση του αιγιαλού και της παραλίας σε μήκος περίπου 1.100 χιλιομέτρων (όλες οι ακτές του λεκανοπεδίου μαζί με τα νησιά του Αργοσαρωνικού).
* Περί τις 500 υποθέσεις στεγάσεων δημοσίων υπηρεσιών σε ιδιωτικά και δημόσια κτήρια.
* Εκατοντάδες υποθέσεις αναγκαστικών απαλλοτριώσεων.
* Δικαστική υποστήριξη των δικαιωμάτων του Δημοσίου σε τεράστιο πλήθος υποθέσεων και υποστήριξη των δικαιωμάτων αυτών σε όλες τις περιοχές του νομού που εξελίσσονται αυτή τη στιγμή διαδικασίες του εθνικού κτηματολογίου.
* Την εποπτεία της αξιοποίησης των ακινήτων ιδιοκτησίας ιδρυμάτων και κληροδοτημάτων.
Αυτή η μία και μόνη νέα κτηματική υπηρεσία που δημιουργείται καλείται να αντιμετωπίσει το έργο των τεσσάρων κτηματικών υπηρεσιών της Αττικής που καταργούνται, με 40 υπαλλήλους και μόνο σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, τη στιγμή που οι οργανικές θέσεις των τεσσάρων κτηματικών υπηρεσιών που καταργούνται ήταν υπερτριπλάσιες.
Η προσπάθεια μηχανοργάνωσης της δημόσιας περιουσίας μετά από μακρόχρονη προετοιμασία βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε πολύ κρίσιμο στάδιο. Ο ανάδοχος του έργου της μηχανοργάνωσης (εταιρεία Q and R) έχει ήδη εγκατασταθεί στις κεντρικές υπηρεσίες του υπουργείου. Προ ολίγων εβδομάδων δημιουργήθηκαν οι θέσεις εργασίας (καλωδιώσεις κ.λπ. που προέβλεπε το έργο) στα τέσσερα πολυώροφα κτήρια που στεγάζουν τις έως τώρα υφιστάμενες κτηματικές υπηρεσίες της Αττικής. Δηλαδή την Κτηματική Υπηρεσία Αθηνών, την Κτηματική Υπηρεσία Πειραιά, την Κτηματική Υπηρεσία Ανατολικής Αττικής και την Κτηματική Υπηρεσία Δυτικής Αττικής. Το κόστος αυτών των εγκαταστάσεων με βάση τις προβλεπόμενες θέσεις εργασίας στις τέσσερις ως άνω υπηρεσίες είναι της τάξης των 22.000 ευρώ περίπου, χρήματα του ελληνικού λαού και του ΕΣΠΑ, τα οποία πετάγονται στο καλάθι των αχρήστων.
Όταν οι αρμόδιοι συνειδητοποίησαν την ευθύνη που συνεπάγεται η εγκατάλειψη κτηρίων αμέσως μετά την καλωδίωσή τους, κατέφυγαν στην εξής «εξαιρετική» λύση: Τα κτήρια να μην εγκαταλειφθούν, αλλά να παραμείνουν μισθωμένα και να χρησιμοποιηθούν για τη στέγαση των αρχείων των υπό διάλυση υπηρεσιών (βλέπε πίνακα):
Σημειώνουμε ότι αντίστοιχο κτήριο που χρησιμοποιείται για αρχείο είναι αυτό που έχει μισθωθεί για τη στέγαση των Γενικών Αρχείων του Κράτους επί της οδού Κωνσταντινουπόλεως, εμβαδού 1.200 τ.μ., και μισθώνεται με 2,75 ευρώ/τ.μ., ενώ η αντίστοιχη τιμή μίσθωσης των ανωτέρω κτηρίων είναι από 8 έως 18 ευρώ/τ.μ. και η ζημιά του Δημοσίου περί τις 34.000 ευρώ ανά μήνα. Η μηνιαία αυτή ζημιά θα συνεχιστεί για πολλούς μήνες ή και χρόνια, αφού η μίσθωση των ανωτέρω κτηρίων κρίνεται απαραίτητη, ώστε το έργο της μηχανοργάνωσης να μην ακυρωθεί και αναγκαστεί το υπουργείο να πληρώσει πολλαπλάσια χρήματα στο ΕΣΠΑ και στις ανάδοχες εταιρείες.
Στη συνέχεια κυκλοφόρησε η πληροφορία ότι η νεοσύστατη υπηρεσία (πλην των αρχείων της που θα στεγάζονται στα τέσσερα παραπάνω κτήρια) θα στεγαστεί σε δύο ορόφους του κτηρίου της εταιρείας ΣΥΡΕΙΟΣ επί των οδών Πειραιώς και Κολωνού στην Αθήνα, που ήδη μισθώνει από δεκαετίες το υπουργείο Οικονομικών. Με τη μόνη διαφορά ότι η μισθωτική σύμβαση Δημοσίου και εταιρείας για το εν λόγω κτίριο έχει λήξει.
Έτσι αποφασίστηκε να ετοιμαστεί φωτογραφική διακήρυξη που να αναζητά κτήριο στην περιοχή του αναφερομένου δύο ορόφων, εμβαδού 1.000 τ.μ. έκαστος, ώστε στη συνέχεια με απευθείας διαδικασίες και συμπληρωματικές μισθώσεις να αναμισθωθεί ολόκληρο το εν λόγω κτήριο.
Το αλλαλούμ αυτό θα μεταφερθεί με γεωμετρική πρόοδο και στις υπόλοιπες πενήντα κτηματικές υπηρεσίες της χώρας που θα καλούνται ταυτόχρονα με τις καθημερινά πιεστικές υποχρεώσεις τους (κτηματολόγια, παραστάσεις υπέρ του Δημοσίου σε δικαστήρια, αυτοψίες και μετρήσεις σε καταπατήσεις δημοσίων κτημάτων, αιγιαλού κ.λπ.) να αντιμετωπίσουν τόσο τη μηχανοργάνωση όσο και τη μεταφορά των αρμοδιοτήτων τους σε υπηρεσίες που θα απέχουν συχνά πολλά χιλιόμετρα από τις περιοχές τής μέχρι τώρα αρμοδιότητάς τους.
Πέρα από τα παραπάνω, θα πρέπει ναι υπογραμμιστεί ότι η παραμικρή ανατάραξη της υφιστάμενης κατάστασης κατά τη διάρκεια της μηχανοργάνωσης του τομέα θέτει σε κίνδυνο το έργο και δημιουργεί προϋποθέσεις αστοχίας του, ενώ παράλληλα δίνεται κάθε δικαίωμα στον ανάδοχο να επιρρίψει αυτή την υπαιτιότητα σε βάρος του Δημοσίου. Παράλληλα, ενώ έχει προγραμματιστεί η εκπαίδευση και επιμόρφωση των υπαλλήλων του τομέα, αυτοί κινδυνεύουν ή να μην προλάβουν καν να εκπαιδευτούν ή, ακόμα χειρότερα, να προλάβουν και μετά από πολύχρονη και άκρως εξειδικευμένη εμπειρία να βρεθούν στον δρόμο δίπλα στις καθαρίστριες του ίδιου υπουργείου.
Συμπερασματικά, ο τομέας της Δημόσιας Περιουσίας και Εθνικών Κληροδοτημάτων του υπουργείου Οικονομικών δεν έπρεπε σε καμία περίπτωση να βρίσκεται μεταξύ των υπηρεσιών εκείνων που πρέπει να συρρικνωθούν ή και να καταργηθούν ως μη απαραίτητες. Αντίθετα μάλιστα πρόκειται για τον τομέα εκείνον που πρέπει να αναβαθμισθεί. Οι εργαζόμενοι στον Τομέα της Δημόσιας Περιουσίας του υπουργείου Οικονομικών θεωρούν απαραίτητη σήμερα τη ριζική αλλαγή πολιτικής στο μεγάλο αυτό θέμα που αφορά όλους μας.
Ζητούν πραγματική προστασία, ανάδειξη και αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας σε όφελος της χώρας και όχι των κάθε λογής αρπακτικών που κρύβονται πίσω από το ψευδώνυμο «επενδυτές».
Ζητούν πραγματική προστασία, ανάδειξη και ελεύθερη πρόσβαση στους αιγιαλούς όλης της χώρας. Να προστατευθεί η φήμη της Ελλάδας ως μεσογειακού προορισμού μοναδικού φυσικού κάλλους και βιοποικιλότητας που διατηρεί την αυθεντικότητά της και δεν έχει υποστεί τις μη αναστρέψιμες καταστροφές αντίστοιχων προορισμών στην Ισπανία και την Ιταλία. Να ματαιωθεί η ψήφιση του σχεδίου νόμου για τον αιγιαλό και την παραλία που ετοίμασε και προωθεί η κυβέρνηση και θα οδηγήσει σε ανυπολόγιστες και μη αναστρέψιμες καταστροφές τις παραλίες της χώρας.
Ζητούν ακύρωση του Προεδρικού Διατάγματος που διαλύει την υπάρχουσα δομή των υπηρεσιών της δημόσιας περιουσίας του υπουργείου Οικονομικών και οδηγεί στην πλήρη και ολοσχερή εγκατάλειψη του μοναδικού δημόσιου πλούτου που διαθέτουμε.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, είναι επιβεβλημένη όχι μόνο η διατήρηση της σημερινής δομής του Τομέα της Δημόσιας Περιουσίας, αλλά και η αναβάθμισή του με την επιτυχή ολοκλήρωση της μηχανοργάνωσής του, τη συμπλήρωση των κενών οργανικών θέσεων του ανθρώπινου δυναμικού σε όλες τις κτηματικές υπηρεσίες της χώρας και τη θεσμική θωράκισή του με το νομικό εκείνο πλαίσιο που θα τον αντιμετωπίζει σαν αυτό που πραγματικά πρέπει να είναι:
Το εθνικό θησαυροφυλάκιο των ακινήτων αξιών της χώρας και η σταθερή παρακαταθήκη των επερχόμενων γενεών.
* Ο Νίκος Κ. Ματζάκος είναι αρχιτέκτων - τοπογράφος μηχανικός ΕΜΠ, τ. διευθυντής στη Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας του υπουργείου Οικονομικών
