Στην τελική ευθεία έχει μπει ο πανευρωπαϊκός προεκλογικός αγώνας των υποψηφίων των πολιτικών ομάδων για την προεδρία της Κομισιόν -μέσω των αποτελεσμάτων των ευρωεκλογών-, πλην όμως μια σκιά πλανάται πάνω από τις προσπάθειες των Ζαν Κλοντ Γιούνκερ (Συντηρητικοί), Μάρτιν Σουλτς (Σοσιαλδημοκράτες), Αλέξη Τσίπρα (Αριστερά), Γκι Φέρχοφστατ (Φιλελεύθεροι) και Σκα Κέλερ (Πράσινοι) να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των ψηφοφόρων. Η σκιά της «έλλειψης αυτοματισμού», όπως επιμένει η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, στη διαδικασία επιλογής του προέδρου της ευρωπαϊκής «κυβέρνησης» από τους ηγέτες των κρατών- μελών. «Φυσικά θα παίξουν ρόλο οι υποψήφιοι των πολιτικών ομάδων», λέει η Μέρκελ, αλλά υπενθυμίζει ότι η Συνθήκη της Λισσαβώνας προβλέπει απλώς ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο λαμβάνει υπόψη το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών.
Αυτό σημαίνει ότι οι 28 διατηρούν το δικαίωμά τους να επιλέξουν για πρόεδρο της Κομισιόν ένα πρόσωπο πέραν των 5 υποψηφίων, εν γνώσει τους βεβαίως ότι το πρόσωπο αυτό θα πρέπει να εκλεγεί από την πλειοψηφία της νέας Ευρωβουλής - ο μαγικός αριθμός είναι το 376, όσο και το 50% συν ένα του νέου σώματος.
Και μόνο η επίκληση αυτού του δικαιώματος κοροϊδεύει τον ψηφοφόρο.
«Εάν αγνοήσουν το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, θα ξεσπάσει θεσμική κρίση σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για την Ευρώπη και για την πορεία της», είπε ο Τσίπρας, ερωτηθείς στο Βερολίνο.
«Θα είναι επίθεση στην ευρωπαϊκή δημοκρατία», ήταν η αντίδραση του Σουλτς, ενώ και ο υποψήφιος της πολιτικής ομάδας της Μέρκελ, Γιούνκερ, που για την ώρα είναι πρώτος στις δημοσκοπήσεις, επιμένει ότι «πρέπει να γίνει σεβαστό το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών».
Μάλλον αδιάφορη για τις αντιδράσεις των υποψηφίων, η Μέρκελ λέει ότι η απόφαση των «28» για το ποιος θα είναι ο επόμενος πρόεδρος της Κομισιόν θα πάρει «αρκετές εβδομάδες», αρχής γενομένης από τις 27 Μαΐου, που θα συναντηθούν στις Βρυξέλλες. «Βεβαίως οι ηγέτες της Ε.Ε. θα κάνουν ό,τι μπορούν για να σεβαστούν την επιθυμία των ψηφοφόρων, αλλά υπάρχει μια λίστα δύσκολων ζητημάτων και πολλές κυβερνήσεις συνασπισμού στην Ε.Ε. πρέπει πρώτα να καταλήξουν στο εσωτερικό τους για το ποιον/ποια θα στηρίξουν».
Μια... καρυδιά αλλάζει το πολιτικό σκηνικό
Μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες δύο κόμματα κυριαρχούσαν στον προεκλογικό αγώνα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην Κροατία. Οι κυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες (SDP) και οι Χριστιανοδημοκράτες της αντιπολίτευσης (HDZ), με τους δεύτερους να προηγούνται με βραχεία κεφαλή (25% έναντι 23,7%), χάρη σ' ένα σκάνδαλο διαφθοράς που συγκλονίζει τους πρώτους.
Από τα τέλη Απριλίου, όμως, εμφανίστηκε ένας νέος παίκτης, ο οποίος εκτινάχθηκε από το πουθενά στο 11% - στις δημοσκοπήσεις, εννοείται. Πρόκειται για την «Καρυδιά» (OraH), κόμμα που εντάσσεται στην πολιτική οικογένεια των Πρασίνων. Το ίδρυσε η Μιρέλα Χόλι, πρώην υπουργός Περιβάλλοντος και μέλος του SDP, η οποία είναι το δεύτερο πιο δημοφιλές πολιτικό πρόσωπο στην Κροατία, με 63% των πολιτών να την θεωρούν αξιόπιστη, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.
Οι Εργατικοί έρχονται τέταρτοι στις δημοσκοπήσεις με 8,8% και με την ελπίδα να διατηρήσουν τον έναν ευρωβουλευτή που έχουν σήμερα, ενώ η κροατική ακροδεξιά «Συμμαχία για την Κροατία» ακολουθεί στην πέμπτη θέση με 6% και με πολύ μικρές πιθανότητες να εκλέξει ευρωβουλευτή.
Η πολιτική ανάγνωση της Eurovision
Η σύγκριση μπορεί να γίνει μόνο στη Γαλλία και τη Γερμανία, όπου οι τηλεμαχίες μεταξύ των δύο κυρίαρχων υποψηφίων προέδρων της Κομισιόν έγιναν σε μεγάλο κανάλι και σε ώρα υψηλής τηλεθέασης. Και είναι συντριπτική υπέρ του διαγωνισμού τραγουδιού της Eurovision, προχθές, τον οποίο παρακολούθησαν πέντε φορές περισσότεροι Γάλλοι και Γερμανοί τηλεθεατές απ' όσους είδαν τις τηλεμαχίες.
Πάντως, εν όψει ευρωεκλογών πλημμύρισαν τον ευρωπαϊκό Τύπο αναλύσεις για το... πολιτικό μήνυμα της νίκης της Αυστριακής Κοντσίτα Βουρστ, της τρανσέξουαλ με το μούσι. Η πιο τεκμηριωμένη ήταν του καθηγητή του Πανεπιστημίου του Ρίντινγκ Άλαν Ρένγουικ, που έθεσε το ερώτημα εάν η Ευρώπη είναι διχασμένη και στο θέμα της ανοχής έναντι της σεξουαλικής επιλογής και ιδιαιτερότητας. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας των τηλεθεατών δείχνει ότι τελικά ο ευρωπαϊκός Νότος, που θεωρείται πιο... παραδοσιακός, δείχνει την ίδια ανοχή με τις... απελευθερωμένες χώρες της Σκανδιναβίας. Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία έδωσαν 12 βαθμούς στην Κοντσίτα, ακριβώς όπως η Σουηδία, η Νορβηγία και η Φινλανδία. Αντίθετα, η καθολική Πολωνία δεν έδωσε ούτε ένα βαθμό. Βέβαια, υπάρχει πάντα η πιθανότητα στους Πολωνούς να μην άρεσε το τραγούδι.
Ο υπουργός Πολιτισμού της Αυστρίας, Τζόζεφ Οστεμάγιερ, πάλι, δήλωσε ότι η νίκη της Κοντσίτα στον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision «είναι μια νίκη της Ευρώπης για την ανεκτικότητα και τον σεβασμό».
Ποιος αμφισβητεί την ανεξαρτησία της ΕΚΤ;
Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, γίνεται έξαλλος όταν κάποιος αμφισβητεί την ανεξαρτησία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ή όταν Γαλλία και Ιταλία υπαινίσσονται ότι η ΕΚΤ πρέπει να παρέμβει για να ρίξει την ισοτιμία του ευρώ.
Τώρα, όμως, αμφισβητεί ευθέως την «ιερή» ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζιτών ο κυβερνητικός εταίρος του Χορστ Ζέχοφερ και πρόεδρος του αδελφού κόμματος των Χριστιανοκοινωνιστών. «Λόγω του αυξημένου οικονομικού και νομισματικού βάρους της, η Γερμανία χρειάζεται δικαίωμα βέτο στο διευθυντήριο της ΕΚΤ σε θεμελιώδη ζητήματα», δήλωσε χθες στην εφημερίδα Bild. Και με τη σειρά του προειδοποίησε τους κεντρικούς τραπεζίτες να μην κάνουν το «ιστορικό» λάθος να υποτιμήσουν τεχνητά το ευρώ.
Όντας σε μαχητική προεκλογική διάθεση, ο Ζέχοφερ κάλεσε την Κομισιόν «να μη νοθεύσει τα κριτήρια σταθερότητας του ευρώ», ενώ για να καθησυχάσει τους ψηφοφόρους του, που παραδοσιακά φοβούνται ότι οι Έλληνες τους τρώνε τα λεφτά, υποστήριξε ότι «στην παρούσα φάση δεν διακρίνω την αναγκαιότητα ενός τρίτου πακέτου για την Ελλάδα».
