Μια μελέτη που οδηγεί σε πρόταση πρέπει να δοκιμαστεί έστω και σε προσομοίωση στις συνθήκες της πραγματικής οικονομίας, όπως είναι σήμερα, για να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητά της. Και όταν λέμε της πραγματικής οικονομίας, οφείλουμε να λάβουμε υπόψιν το παγκόσμιο περιβάλλον και τις συνθήκες του διεθνούς εμπορίου. Η αποβιομηχάνιση, με αφορμή την κατάρρευση της εσωτερικής ζήτησης, δεν μπορεί να αποτραπεί, αν τα παραγόμενα προϊόντα δεν είναι ανταγωνιστικά στις διεθνείς αγορές. Όταν μάλιστα στον βιομηχανικό τομέα δεν υπάρχουν κλάδοι με προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας και κανείς δεν σχεδιάζει νέες καινοτόμες επενδύσεις, τα λουκέτα είναι αναπόφευκτα. Το παράδειγμα του Ντιτρόιτ είναι χαρακτηριστικό των οικονομικών και παραγωγικών εξελίξεων, των συνεπειών της παγκοσμιοποίησης και μάλιστα σε μια χώρα πλούσια από κάθε άποψη.
ΠΡΕΠΕΙ να δοθούν ανταγωνιστικά κίνητρα (φορολογικά, ενεργειακά κ.λπ.) σε ιδιωτικές επιχειρήσεις για να καταφέρουν να αντέξουν στην κρίση που βιώνουμε; Κάποιοι λένε ένα ξερό όχι, χωρίς να υπολογίζουν τον αριθμό των εργαζομένων στις επιχειρήσεις αυτές. Αλλά ας υποθέσουμε πως αυτοί που λένε τόσο εύκολα το όχι γίνονται υπουργοί και κρατικοποιούν την ελληνική βιομηχανία. Πώς και πού θα πουληθούν -για παράδειγμα- τα βιομηχανικά προϊόντα που προορίζονται για την οικοδομή, όταν δεν υπάρχουν χρήματα, εσωτερική ζήτηση για αγορές κατοικιών; Πριν λύσουμε λοιπόν το θέμα της αύξησης της αγοραστικής δύναμης, πρέπει να κρατήσουμε όρθιες τις επιχειρήσεις, κυρίως με την ενίσχυση των εξαγωγών τους, που θα φέρνουν στον τόπο το πολύτιμο συνάλλαγμα, αν μάλιστα είμαστε εκτός ευρώ. Για να γίνει αυτό, εκτός της τιμής στην οποία πρέπει να πουλάνε αυτές οι κρατικές επιχειρήσεις τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τους, πρέπει να βρουν τους εμπορικούς εταίρους και τους διεθνείς μηχανισμούς διανομής του παγκόσμιου εμπορίου.
ΦΥΣΙΚΑ όλα αυτά και πολλά άλλα πρέπει να είναι προϋπολογισμένα και προετοιμασμένα. Αν δεν έχεις τις πρώτες ύλες, πρέπει να ξέρεις πού θα τις βρεις και με τι χρήματα θα τις πληρώσεις. Χρειάζεσαι σαΐνια στην εξωτερική οικονομική πολιτική για να βρουν αγορές ικανές να απορροφήσουν τις εξαγωγές σου. Στο διεθνές εμπόριο και τις οικονομικές σχέσεις δεν υπάρχουν φιλίες. Υπάρχουν τα συμφέροντα του δώσε - πάρε. Κάποιοι γοητεύονται με πετυχημένα παραδείγματα αυτοδιαχείρισης στην Αργεντινή. Οι πολιτικοί συσχετισμοί και ο χαρακτήρας της οικονομίας στη Λατινική Αμερική αφήνουν πράγματι περιθώρια αναζήτησης αγορών. Αν όμως τα παραγόμενα από τέτοιες μονάδες προϊόντα δεν είναι διαρκώς ανταγωνιστικά σε τιμή και ποιότητα, η παραγωγή σου δεν θα αντέξει για πολύ.
Η ΤΕΧΝΗ και η ικανότητα να παράγεις πλούτο είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, ανεξάρτητα από την μορφή ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής. Αν δεν έχεις την ικανότητα να βρεις λύσεις από πρωτοπόρες κοινωνικές και παραγωγικές δυνάμεις, δεν θα μπορέσεις να κάνεις διανομή πλεονασμάτων και θα συνθλιβείς από την καλπάζουσα φτώχεια και τον υψηλό πληθωρισμό. Αυτοί που αγνοούν την πραγματικότητα και αδιαφορούν για τους τεράστιους κινδύνους και τις ευθύνες απέναντι στον ελληνικό λαό το κάνουν από την... ασφαλή θέση της ισόβιας αντιπολίτευσης, καθώς ξέρουν πως όλες αυτές οι ανιστόρητες ανοησίες που ξεφουρνίζουν δεν πρόκειται να δοκιμαστούν ποτέ στην πράξη.
ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ που μας πέρασε, καθόμουν στο καφενείο της Βουλής και χωρίς να το θέλω άκουσα τον βουλευτή του ΚΚΕ Θανάση Παφίλη να λέει στην παρέα του, στο διπλανό τραπέζι, πως το θέμα της τεράστιας ανεργίας στη χώρα μπορεί να λυθεί μόνο στον σοσιαλισμό. Οι συνομιλητές του, δυστυχώς, δεν των ρώτησαν πώς θα γίνει αυτό, τι θα παράγουν αυτοί οι 1.500.000 άνθρωποι που σήμερα δεν έχουν δουλειά, με τι χρήματα θα πληρώνονται και ποια θα είναι η συναλλακτική αξία των χρημάτων που θα λαμβάνουν. Με την ευκαιρία αυτή, θυμήθηκα ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Βαλεντίν Φάλιν, επικεφαλής του τμήματος Διεθνών Σχέσεων του ΚΚΣΕ και πρώην πρέσβη της ΕΣΣΔ στη Δυτική Γερμανία, με τίτλο "Συγκρούσεις στο Κρεμλίνο", όπου σε επιστολή του (1988) στον Γκορμπατσόφ αναφέρει πως σήμερα στη χώρα υπάρχουν 43 εκατομμύρια φτωχοί (!) και 40 εκατομμύρια αχρείαστες (αντιπαραγωγικές) θέσεις εργασίας (!), ενώ μετά από 60 χρόνια λειτουργίας τα Κολχόζ και τα Σοφχόζ δεν είναι σε θέση να θρέψουν τη χώρα. Ήταν όμως πολύ αργά για τόσο γιγάντιες μεταρρυθμίσεις.
ΠΟΛΛΕΣ από αυτές τις αλλαγές - τομές τις είχε εισηγηθεί ο Νικίτα Χρουστσόφ, όπως αποκάλυψε στο ουκρανικό περιοδικό "Μπουλβάρ Γκορντόνα" ο γιος του Σεργκέι, καθηγητής σε αμερικανικό πανεπιστήμιο. Στο 22ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ ο Νικίτα Χρουστσόφ έκανε δύο τολμηρότατες προτάσεις. Πρώτο, την ψήφιση νέου Συντάγματος, όπου σε όλα τα κρατικά όργανα δεν θα επιτρέπονται πάνω από δύο πενταετείς θητείες, ενώ για κάθε θέση θα πρέπει υποχρεωτικά να υπάρχουν τουλάχιστον δύο υποψήφιοι. Επίσης ο έλεγχος της κυβέρνησης να γίνεται από τη Βουλή και όχι από το κόμμα. Δεύτερο, στο πλαίσιο ανάπτυξης της παραγωγικότητας και τις αποκέντρωσης της οικονομίας, πρότεινε τον θεσμό της αυτοδιαχείρισης των εργοστασίων με πενταετή συμβόλαια στα διευθυντικά στελέχη. Τότε ίσως ήταν νωρίς. Αλλά και μόνον η πρώτη πρόταση αρκούσε και περίσσευε για να καθαιρεθεί από την κομματική γραφειοκρατία το 1964.
ΛΥΠΑΜΑΙ που γράφω τόσο συχνά για αυτονόητα και απαντημένα από τη ζωή ζητήματα. Όταν όμως, ειδικά σήμερα, που οι ανιστόρητες και δογματικές απόψεις υπονομεύουν την πατριωτική ανάγκη να πρωταγωνιστήσει και να λυτρώσει τους Έλληνες η νέα μεγάλη Αριστερά του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού, δεν μπορώ να κάνω ότι δεν βλέπω, δεν ακούω και δεν ανησυχώ.
