Του Ανδρέα Ξανθού*
Πριν από λίγες μέρες κάναμε με τον σ. Νίκο Φίλη μια κοινή δήλωση για τις προϋποθέσεις του υγειονομικά ασφαλούς ανοίγματος των σχολείων. Η κριτική προς τους κυβερνητικούς χειρισμούς δεν αφορά την προφανώς αναγκαία επανέναρξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας, αλλά τους όρους και τις προδιαγραφές με τις οποίες θα γίνει.
Οι λεπτομερείς και εφαρμόσιμες προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ (περισσότεροι εκπαιδευτικοί, επιπλέον αίθουσες, αυξημένα τεστ για δασκάλους - καθηγητές και ευπαθείς ομάδες μαθητών, δωρεάν διάθεση μασκών, συνθήκες υγιεινής κ.λπ.) θέτουν πιο αυστηρά υγειονομικά στάνταρ για τη λειτουργία των σχολείων και περιλαμβάνουν πρόνοιες «αραίωσης» του μαθητικού πληθυσμού, οι οποίες είναι συμβατές με τη γενικότερη τάση τήρησης αποστάσεων στις υπόλοιπες οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες αυτήν την περίοδο.
Η διεθνής συζήτηση για τον ρόλο των σχολείων στη διασπορά του SARS-CoV-2 φαίνεται να καταλήγει, πάντα χωρίς βεβαιότητες, ότι ο κίνδυνος δεν είναι αμελητέος. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC), τα παιδιά όταν έχουν συμπτώματα διασπείρουν τον ιό, ενώ είναι άγνωστο πόσο μεταδοτικά είναι τα ασυμπτωματικά παιδιά.
Σε κάθε περίπτωση, το ECDC τονίζει ότι αν ληφθούν στοχευμένα μέτρα (χρήση μάσκας, υγιεινή των χεριών, αύξηση της φυσικής απόστασης, εξαερισμός των αιθουσών κ.λπ.), τα σχολεία δεν είναι πιο επικίνδυνα για τη διασπορά του ιού σε σχέση με άλλους πολυσύχναστους χώρους. Βεβαίως, πρέπει πάντα να συνεκτιμώνται ο μορφωτικός και ψυχοκοινωνικός ρόλος του σχολείου, η συμβολή του στην άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, οι σοβαρές παρενέργειες από την παρατεταμένη αναστολή της λειτουργίας του.
Με άλλα λόγια, το άνοιγμα των σχολείων, όπως και η ασφαλής λειτουργία κρίσιμων τομέων της οικονομίας, όπως ο τουρισμός, αποτελεί δύσκολη εξίσωση. Οφείλουμε όμως να συμφωνήσουμε ότι σε κάθε πρόβλημα, σε κάθε ερώτημα που αφορά την πανδημία και τις επιπτώσεις της, η απάντηση είναι «δημόσια Υγεία».
Είναι η προτεραιότητα στα μέτρα πρόληψης, αγωγής υγείας και αποτροπής μιας σοβαρής και αδιαμφισβήτητης υγειονομικής απειλής που δοκιμάζει με πρωτόγνωρο τρόπο όλο τον κόσμο. Και όχι οι διαρκείς ταλαντεύσεις και παλινωδίες στο όνομα του πολιτικού κόστους από την εφαρμογή των επιστημονικών οδηγιών. Όσο υποχωρεί η δημόσια Υγεία στο «μείγμα» πολιτικής, όσο η πανδημία είναι ανεξέλεγκτη, τόσο θα βαθαίνει η συνολική κρίση ανεξάρτητα αν θα υπάρχει lockdown ή όχι.
Το στοίχημα λοιπόν και στον χώρο της εκπαίδευσης θα κριθεί στην πράξη, στο χαμηλό επίπεδο, στην καθημερινότητα κάθε σχολείου, στο πώς θα εφαρμοστούν με συνέπεια οι συστάσεις των ειδικών.
Γι’ αυτό και έχει πολύ μεγάλη σημασία η πρόταση που καταθέσαμε για συντονιστικό όργανο Παιδείας - Υγείας ανά δήμο, σε αμφίδρομη επικοινωνία με ΕΟΔΥ - Πολιτική Προστασία για την αξιόπιστη παρακολούθηση των υγειονομικών εξελίξεων σε τοπικό επίπεδο και τη στοχευμένη -και όχι οριζόντια- παρέμβαση αν χρειαστεί.
Και φυσικά, να ξεκαθαρίσουμε για άλλη μια φορά ότι δεν επενδύουμε στη διαχειριστική αποτυχία και την καταστροφή, αλλά στη συλλογική προσπάθεια να αναχαιτίσουμε την πανδημία. Είναι εθνική υπόθεση ένα νέο σχέδιο ολιστικής αντιμετώπισης της κρίσης.
Με ενισχυμένη επιδημιολογική επιτήρηση, εντατικοποίηση των ελέγχων, διαφάνεια, υπεύθυνη ενημέρωση, δημοκρατική νομιμοποίηση των αποφάσεων, ιδιαίτερα όταν αφορούν τοπικές κοινωνίες, έγκαιρη προετοιμασία του ΕΣΥ και των Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας, με έμφαση όχι μόνο στο νοσοκομείο αλλά και στις δομές ΠΦΥ, τις Κινητές Μονάδες Υγείας, στην κοινοτική και κατ’ οίκον φροντίδα. Και, τέλος, με σοβαρά αντισταθμιστικά μέτρα στήριξης των περιοχών, των κλάδων, των επαγγελματιών και των εργαζομένων που πλήττονται ήδη από την κρίση και τα μέτρα.
* Ο Ανδρέας Ξανθός είναι βουλευτής Ρεθύμνου και τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ
