Νέο εργασιακό καθεστώς μερικής εργασίας (15 ημέρες τον μήνα) με μειώσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα κατά 50% και κρατική επιδότηση προκειμένου οι απώλειες να περιοριστούν στο 20% φέρνει η εφαρμογή της ελληνικής εκδοχής του προγράμματος SURE, το πρόγραμμα «Συν-Εργασία» του υπουργείου Εργασίας.
Οι απώλειες εισοδήματος για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα αναμένεται να ξεπεράσουν το 35% ή ακόμα και το 40% μέχρι το τέλος του 2020, καθώς οι μειώσεις φαίνεται να περιορίζουν δραστικά τόσο το δώρο των Χριστουγέννων όσο και το επίδομα αδείας (συνολικά ενάμισης μισθός), που θα υπολογιστούν με βάση (μόνο) την κρατική ενίσχυση και θα μειωθούν κατά 70%.
Το πρόγραμμα «Συν-Εργασία» θα έχει εξάμηνη εφαρμογή και θα διαρκέσει από 15 Ιουνίου έως και τις 15 Οκτωβρίου (και μέχρι 31.12.2020 για τις αεροπορικές εταιρείες) και, σύμφωνα με τις προβλέψεις, ο αριθμός των εργαζομένων που θα ενταχθούν μετά από μονομερή απόφαση των εργοδοτών υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τους 800.000.
Με το πρόγραμμα ο εργαζόμενος που έχει σύμβαση πλήρους απασχόλησης θα τίθεται σε εκ περιτροπής εργασία από τον εργοδότη του χωρίς τυπικά να αλλάζει το καθεστώς της σύμβασης που έχει υπογράψει, ενώ η μηνιαία απασχόληση θα μετατραπεί σε απασχόληση δύο εβδομάδων (μείωση ωρών κατά 50%). Έτσι, ο εργοδότης θα καλύπτει το 50% του μισθού, ενώ το κράτος θα καλύπτει το 60% του υπόλοιπου μισού μισθού που δεν θα λαμβάνει ο εργαζόμενος από τον εργοδότη του.
Επομένως, μέσω του προγράμματος θα μειωθούν οριζόντια οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα έως και 20%, και από τις αμοιβές των 700 ευρώ και πάνω, καθώς η κρατική ενίσχυση θα είναι μεγαλύτερη προκειμένου οι χαμηλοί και εισαγωγικοί μισθοί να μην πέσουν κάτω από τα κατώτατα όρια των 650 ευρώ μεικτά (550 ευρώ καθαρά).
«Ξηλώνονται» μισθοί, συμβάσεις
Οι μέσοι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα (μισθοί 800 - 1.200 ευρώ) που υπαγορεύονται από συμφωνίες σε κλαδικό κυρίως επίπεδο (ανέβηκαν μετά την αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 11% τον Φεβρουάριο του 2019) θα περιοριστούν πλέον στα 640 έως 800 ευρώ. Έτσι, εργαζόμενος με μισθό 800 ευρώ θα πάρει μισθό 400 ευρώ από τον εργοδότη του και μέσω του επιδότησης 240 ευρώ που αντιστοιχούν στο 60% των υπολοίπων 400 ευρώ και η αμοιβή του θα περιοριστεί στα 640 ευρώ.
Αντιστοίχως, μισθός 1.000 ευρώ θα μειωθεί στα 800 ευρώ, δηλαδή ο εργαζόμενος θα έχει απώλειες 200 ευρώ. Η κρατική επιδότηση σώζει στα κατώτατα όρια τον μισθό των 700 ευρώ, καθώς στα 350 ευρώ του εργοδότη το κράτος θα συνεισφέρει με 210 ευρώ, αντί των 185 ευρώ που αντιστοιχούν στο 60% των μειωμένων του αποδοχών.
Πρώτα απολύσεις, μετά εκ περιτροπής εργασία
Παράγοντες της αγοράς, επιχειρηματίες και εργατολόγοι εκτιμούν ότι το πρόγραμμα «Συν-Εργασία» δεν θα «περπατήσει», παρά και τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες της τελευταίες εβδομάδας και την «ένεση» χρηματοδότησης των επιχειρήσεων με επιπρόσθετα 190 εκατ. ευρώ που έρχονται να καλύψουν μέρος των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων και ειδικότερα την περίοδο (δεκαπενθήμερο) που δεν θα εργάζονται.
Και, όπως σημειώνουν, δεν είναι μόνο ο εκνευρισμός στην αγορά μετά την πρωτοφανή διαδικασία που ακολούθησε το υπουργείο που δημοσιοποίησε την ΚΥΑ λίγες ώρες πριν τη (χθεσινή) εκκίνηση του προγράμματος.
Είναι κυρίως τα «παραθυράκια» στην εργατική νομοθεσία που υπονομεύουν το πρόγραμμα, διαμορφώνοντας συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού.
Και καταλογίζουν ακέραια την ευθύνη στον υπουργό Εργασίας Γ. Βρούτση, ο οποίος (επιδιώκοντας πιθανότατα την ταχεία απορρύθμιση της αγοράς εργασίας), ενώ κατήργησε ρητά την ιδιότυπη εκ περιτροπής εργασία του άρθρου 9 της από 20.3.2020 ΠΝΠ, διατήρησε τη δυνατότητα οι εργοδότες να κάνουν χρήση παλιότερης διάταξης (εκ περιτροπής εργασία) και συγκεκριμένα του Ν. 3846/2010.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα πολλές επιχειρήσεις, μετρώντας το κόστος, μισθολογικό και μη μισθολογικό, να καταφεύγουν στην παλιότερη διάταξη της εκ περιτροπής εργασίας, με δυνατότητα αυτή να επεκτείνεται για εννέα μήνες και να μην μπαίνουν στο πρόγραμμα «Συν-Εργασία».
Έτσι, πολλές επιχειρήσεις δεν θα ενταχθούν στο πρόγραμμα, προχωρώντας ελεύθερα σε απολύσεις, και σε δεύτερη φάση θα επαναπροσλάβουν όσους εργαζόμενους επιθυμούν εφαρμόζοντας εκ περιτροπής εργασία 1 ή 2 ημέρες την εβδομάδα.
Κάτι τέτοιο θα έχει ως αποτέλεσμα οι μισθοί των εργαζομένων αυτών των επιχειρήσεων να μειώνονται πολύ περισσότερο από το 20% (σε σχέση με όσους έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα) και να κατρακυλάνε ακόμα και στα 400 ή και στα 200 ευρώ τον μήνα. Δηλαδή οι επιχειρήσεις με τη μη ένταξή τους στο πρόγραμμα «Συν-Εργασία» βρίσκουν φθηνότερη εργασία και οι εργαζόμενοι αρκούνται πλέον σε μισθούς - φιλοδώρημα!
Ποιοι και πώς εντάσσονται στον μηχανισμό
Στον μηχανισμό θα μπορούν να ενταχθούν μόνο οι μισθωτοί που στις 30 Μαΐου, οπότε ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος, είχαν σχέση εργασίας πλήρους απασχόλησης. Όσο για τις επιχειρήσεις, βασική προϋπόθεση συμμετοχής είναι κατά τη διάρκεια της πανδημίας να παρουσίασαν μείωση τουλάχιστον 20% του κύκλου εργασιών ΦΠΑ ή των ακαθάριστων εσόδων τους σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια.
Μετά την αίτηση στην ΑΑΔΕ, όπου θα διασταυρώνονται τα οικονομικά - φορολογικά στοιχεία προκειμένου να βεβαιώνεται ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις υπαγωγής στο πρόγραμμα, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να υποβάλουν δήλωση και στο σύστημα Εργάνη. Μάλιστα, προβλέπεται διαδικασία δύο φάσεων:
1η φάση
Οι επιχειρήσεις - εργοδότες υποβάλλουν αίτηση / υπεύθυνη δήλωση και δηλώνουν:
α. Τα στοιχεία της επιχείρησης (επωνυμία, ΑΦΜ, έδρα, την υπαγωγή στις εξαιρέσεις της παραγράφου 5 του άρθρου 31 του Ν. 4690/2020, κ.λπ.).
β. Τον μήνα ένταξης στον μηχανισμό καθώς και την κατηγορία στην οποία υπάγεται η επιχείρηση.
γ. Τους εργαζόμενους με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας πλήρους απασχόλησης την 30ή.5.2020, που θα ενταχθούν στον μηχανισμό, τα στοιχεία των οποίων αντλούνται από το Π.Σ. Εργάνη.
δ. Στην περίπτωση εργαζομένων των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τελούν σε αναστολή, με την παρούσα αίτηση/δήλωση για την ένταξή τους στον μηχανισμό «Συν-Εργασία», η αναστολή της σύμβασης εργασίας λογίζεται ως οριστικά ανακληθείσα από τη δηλωθείσα ημερομηνία ένταξής τους στον μηχανισμό και εφεξής.
ε. Το συμβατικό ωράριο πλήρους απασχόλησης (συμβατικές ώρες εργασίας ανά εβδομάδα) των εργαζομένων που εντάσσονται στον μηχανισμό «Συν-Εργασία».
στ. Το ωράριο μειωμένης απασχόλησης ανά εβδομάδα για κάθε εργαζόμενο, το οποίο προγραμματίζεται και δηλώνεται για μία ή περισσότερες εβδομάδες εντός του μήνα ένταξης στον μηχανισμό.
Σε κάθε περίπτωση, υφίσταται η υποχρέωση του εργοδότη να γνωστοποιεί εκ των προτέρων κάθε αλλαγή ή τροποποίηση της οργάνωσης του χρόνου εργασίας για το σύνολο του προσωπικού του, συμπεριλαμβανομένων και των εργαζομένων που εντάσσονται στον μηχανισμό «Συν-Εργασία», στο Π.Σ. Εργάνη, συμπληρώνοντας το σχετικό Έντυπο Ε4: Πίνακας Προσωπικού - Συμπληρωματικός Ωραρίου.
2η φάση
Οι επιχειρήσεις - εργοδότες, για τον υπολογισμό του ποσού της οικονομικής ενίσχυσης βραχυχρόνιας εργασίας στους δικαιούχους εργαζόμενους, για κάθε μήνα εφαρμογής του μηχανισμού «Συν-Εργασία», υποχρεούνται να υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση στο Π.Σ. Εργάνη εντός των τριών πρώτων ημερών του επόμενου μήνα, με την οποία δηλώνουν:
α. Τις μηνιαίες δηλωθείσες μεικτές αποδοχές του εργαζόμενου με καθεστώς πλήρους απασχόλησης, καθώς και τις αντίστοιχες μηνιαίες καθαρές αποδοχές του.
β. Tις καταβαλλόμενες αποδοχές στον εργαζόμενο κατά τον μήνα ένταξής του στον μηχανισμό με βάση τις μειωμένες ώρες εργασίας.
γ. Τον αριθμό του τραπεζικού λογαριασμού (IBAN) και την τράπεζα πληρωμής της μισθοδοσίας του εργαζόμενου που θα ενταχθεί στον μηχανισμό.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Κατ’ εξαίρεση, για την πρώτη εφαρμογή του μηχανισμού η διαδικασία ένταξης στον μηχανισμό, όπως περιγράφεται παραπάνω, αφορά το χρονικό διάστημα 15.6.2020 έως 30.6.2020.
Σε κάθε περίπτωση, η δήλωση / αίτηση ένταξης στο Π.Σ. Εργάνη υποβάλλεται εκ των προτέρων και το αργότερο πριν την εφαρμογή του νέου μειωμένου ωραρίου εργασίας.
Έφη Αχτσιόγλου:
«Τιμωρεί τους εργαζόμενους, δεν βοηθάει τις επιχειρήσεις»
«Το πρόγραμμα προβλέπει μια μείωση μισθού στους εργαζόμενους κατ’ ελάχιστον 20% και επιδοτεί τις επιχειρήσεις να μειώσουν τους μισθούς και να ελαστικοποιήσουν τις σχέσεις εργασίας. Την ίδια στιγμή, είναι ένα πρόγραμμα που δεν διευκολύνει ιδιαίτερα τον εργοδότη, δεν τον απαλλάσσει από σοβαρό ασφαλιστικό και μισθολογικό κόστος διότι αυτό ζητούν οι μικροί επιχειρηματίες» σημείωσε η τομεάρχης Εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ Έφη Αχτσιόγλου μιλώντας χθες στην ΕΡΤ1.
Όπως επισήμανε, η κυβέρνηση πριν λίγες επιχείρησε να κάνει κάποια μπαλώματα στο πρόγραμμα, γεγονός «που δείχνει ότι υπάρχει ένα πρόβλημα στο πρόγραμμα, δεν τραβάει όπως είναι. Είναι ένα τιμωρητικό πρόγραμμα για τους εργαζόμενους, ένα σχήμα που λέει στους εργαζόμενους ή θα μειωθεί ο μισθός σου, ή θα απολυθείς. Δεν είναι ένα σχήμα που στηρίζει τη θέση εργασίας και το επίπεδο μισθού».
Η πρώην υπουργός Εργασίας σημείωσε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε μια συγκεκριμένη πρόταση για τις επιχειρήσεις μεταφορών, τουρισμού και της εστίασης που είναι οι πλέον πληττόμενες. «Το κράτος να καλύπτει το 100% των ασφαλιστικών εισφορών και το 40% του μισθού, οπότε ο εργοδότης να πληρώνει μόνο το 60%. Από αυτό το σχήμα ο εργαζόμενος δεν χάνει τίποτα, ενώ ο εργοδότης ελαφρύνεται πάρα πολύ» εξήγησε η Έφη Αχτσιόγλου.
Αλ. Χαρίτσης:
«Ξέρουν που δίνουν τα λεφτά...»
«Το υποτιθέμενο ενδιαφέρον της κυβέρνησης της Ν.Δ. για τον επιστημονικό κόσμο εξαντλήθηκε στο φιάσκο των vouchers και σε ανεπαρκή μέτρα που δεν ανταποκρίνονται στο μέγεθος της ύφεσης» δήλωσε ο βουλευτής Μεσσηνίας και εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Χαρίτσης, στηλιτεύοντας το γεγονός ότι «επιστήμονες και ελεύθεροι επαγγελματίες μένουν εκτός ενίσχυσης» από την «καταβολή του ανεπαρκούς επιδόματος των 534 ευρώ για τον Μάιο», που «προχωράει σήμερα με μεγάλη καθυστέρηση».
«Ο κ. Μητσοτάκης ξέρει να μοιράζει αφειδώς λεφτά σε ανύπαρκτα sites, αλλά όχι στους ανθρώπους που δεν ξέρουν τι τους ξημερώνει αύριο» υπογράμμισε.
