Στο νέο βιβλίου του Δημήτρη Μάρδα "2015: Το ημερολόγιο του τρόμου" από τις Εκδόσεις Καστανιώτη περιγράφεται η διαπραγμάτευση, ο εκβιασμός και το «παίγνιο», με το κρατικό ταμείο στη δίνη των αριθμών.
Απόσπασμα Κειμένου, Κεφάλαιο 2 (σελίδες 58-61)
Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2015
«Έχουμε ν’ αποπληρώσουμε μια δόση στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο από παλιά δάνεια γύρω στα επτακόσια πενήντα εκατομμύρια ευρώ στα μέσα του μήνα και περίπου ένα δισεκατομμύριο ευρώ τόκους στα τέλη. Επιπλέον, τα χρήματα για πληρωμές φτάνουν ως την Τρίτη 24 Φεβρουαρίου.»
Αυτό ήταν, κατά την πρώτη ημέρα της γνωριμίας μας στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους εκείνη την Πέμπτη, το «καλημέρα» του τότε γενικού γραμματέα του, συναδέλφου πανεπιστημιακού σε βρετανικό πανεπιστήμιο. Με αναλυτικό έγχρωμο πίνακα στα χέρια, σκιαγραφούσε την τρέχουσα κατάσταση.
Ο πίνακας αυτός, γνωστός ως «c-table (cash flow table – [πίνακας χρηματοροών])», φωτογράφιζε την κίνηση ή, ορθότερα, την ροή του δημοσίου χρήματος με κάθε λεπτομέρεια. Παρουσίαζε αναλυτικά σε στήλες από τη Δευτέρα ως την Παρασκευή όλες τις καθημερινές κινήσεις του μήνα, δηλαδή τα έσοδα από φόρους, από τα τελωνεία και από αλλού, όπως και τις δαπάνες για υγεία, παιδεία, στρατό, μισθούς, και λοιπά. Επιπλέον, σημείωνε τα δάνεια και τους τόκους, που έπρεπε να αποπληρώσει το Δημόσιο έναντι του χρέους του. Ήταν ο καθρέπτης του κρατικού πορτοφολιού, των ημερήσιων, των εβδομαδιαίων και μηνιαίων εγγραφών, που κατέληγαν την τελευταία ημέρα του μήνα σ’ ελλείμματα ή πλεονάσματα. Όλοι έσκαβαν να βρουν θετικό υπόλοιπο στο πολυπαιδεμένο πίνακα. Διαφορετικά, ο τρέχον μήνας έκλεινε τραυματισμένος, ενώ ο επόμενος άρχιζε με κακές προοπτικές και παρατεταμένο πονοκέφαλο!
Δεν προφτάσαμε να οργανωθούμε στοιχειωδώς και να πάρουμε ανάσα στο νέο πόστο, αφού ο πρώτος «c-table» μας χάλασε τη διάθεση δυο εικοσιτετράωρα μετά την απρογραμμάτιστη άφιξή μας στο πανδαιμόνιο του κρατικού προϋπολογισμού. Γρήγορα διαπιστώσαμε ότι, χωρίς την παραμικρή παρέμβαση εκ μέρους της νέας κυβέρνησης, το πουγκί του κράτους κοκκίνιζε παρουσιάζοντας έλλειμμα της τάξης των τετρακοσίων είκοσι πέντε εκατομμυρίων ευρώ πέντε ημέρες πριν την εκπνοή του Φεβρουαρίου, δηλαδή λίγο πριν λοιπόν την καταβολή των μισθών, των συντάξεων και των τελικών πληρωμών του μήνα.
«Κατά τ’ άλλα σου παρέδωσαν δύο δισεκατομμύρια οκτακόσια εκατομμύρια ευρώ χθες… ένα δήθεν γεμάτο συρτάρι με λεφτά, που αδειάζει σαν τρύπια δεξαμενή νερού από τα φέσια που μας σέρβιραν. Ό,τι χρήματα παρέλαβες, καλύπτουν, με χίλια ζόρια, μόνο τις συντάξεις του Δημοσίου και ίσως όλη τη συμβολή σας στα διάφορα Ταμεία για τις δικές τους συντάξεις… Οι υπόλοιπες ανάγκες για μισθούς, νοσοκομεία, φάρμακα λόγου χάριν, πώς θα εξυπηρετηθούν;», μου είπε περιπαιχτικά ο Αλκιβιάδης Ζ., συνάδελφός μου από το πανεπιστήμιο, που βρέθηκε κι αυτός κοντά στην ομάδα κρούσης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, με τις χρήσιμες συμβουλές και σχόλια που έκανε.
«Δεν ξέρω αν πράγματι ο Σταϊκούρας μάς αποχαιρέτησε αφήνοντας πίσω του δύο δισεκατομμύρια οκτακόσια εκατομμύρια ευρώ, ίσως ακούσαμε λάθος νούμερο, γιατί, σύμφωνα με τα τελικά δεδομένα του Ιανουαρίου, στο ταμείο του κράτους υπήρχαν μόνο ένα δισεκατομμύριο εξακόσια εκατομμύρια ευρώ στις 26 του μήνα που αναλάβαμε την κυβέρνηση και ένα δισεκατομμύριο επτακόσια εκατομμύρια ευρώ την τελευταία του ημέρα. Καταλάβατε τώρα αγαπητοί μου γιατί αποφάσισαν να κάνουν πρόωρα εκλογές τον Ιανουάριο κι όχι αργότερα, όπως έπρεπε, στα τέλη δηλαδή του Απριλίου της ίδιας χρονιάς; Πώς θα κατέβαιναν στις εκλογές με τόσα ευρώ έλλειμμα από τον Φεβρουάριο και μετά, δυο ή τρεις μήνες πριν την τελική αναμέτρηση;
»Πού να δείτε τον Μάρτιο τι γίνεται. Όλα τα ημερήσια υπόλοιπα του “c-table” είναι θεοκόκκινα. Κι από την άλλη, πώς θα ξεπλήρωναν τα δισεκατομμύρια δολάρια δόσεων της αρχής του έτους προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο χωρίς νέο Μνημόνιο και χωρίς νέο δάνειο, όταν η έξοδος στις αγορές προς άγραν χρημάτων με χαμηλό επιτόκιο παρέμενε μύθος; Επίσης, ποια υπηρεσιακή ή προς κατάρρευση κυβέρνηση θα μπορούσε να δανειστεί τόσα χρήματα για μισθούς, νοσοκομεία… από οπουδήποτε, για να σώσει την παρτίδα; Ποιος θα τους τα ’δινε είτε μέσα στη χώρα είτε εκτός; Τέλος, ποια μεταβατική ή παραπαίουσα κυβέρνηση θα έπαιρνε το ρίσκο μιας σκληρής διαχείρισης των άκρως περιορισμένων πόρων του κράτους, πράγμα που αναπόφευκτα, ως νέα κυβέρνηση, όμως, θα κάνουμε εμείς; Και το τελευταίο είναι το πιο σημαντικό απ’ όσα ανέφερα.
»Στο κεφάλι τους θα έσκαγε η βόμβα, αν γίνονταν όλα τον Απρίλιο, στο χρόνο τους λοιπόν!. Από την άλλη, αν κατάφερναν ν’ ολοκληρώσουν την αξιολόγηση της οικονομίας, που σέρνεται μήνες τώρα, τον Ιανουάριο ή αρχές Φεβρουαρίου, ό,τι δάνειο θ’ άρπαζαν σαν πεινασμένα γατιά με τη συγκατάθεση της “Tρόικας” θα γέμιζε τα ταμεία του κράτους μετά τον Μάιο και βάλε…Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, όμως, είναι ζητιάνος που δεν περιμένει. Φεβρουάριο και Μάρτιο θα μας δαγκώσει για να δεν πάρει τις δόσεις του. Για να μην πολυλογούμε, βόμβα με αναμμένο φυτίλι μάς έδωσαν στα χέρια… Άξιζε να πάρουν βραβείο για τον έντεχνο τρόπο που μας παγίδεψαν!».
Αυτήν ήταν η δυσάρεστη αλλά ρεαλιστική εικόνα που χωρίς μισόλογα έδωσα στην πρώτη συνάντηση της ομάδας των προβληματισμένων συνεργατών του πολιτικού μου γραφείου. Τέλος, όσον αφορά το διαβόητο e-mail Χαρδούβελη, όπου εκεί εναπόθεσαν οι πρώην κυβερνώντες όλες τους τις ελπίδες με στόχο την ολοκλήρωση των ατέρμονων διαπραγματεύσεων, αυτό χαρακτηρίστηκε από τον εκπρόσωπο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου τον Τόμσεν, ως e-mail «μέτρων Μίκυ Μάους», δηλαδή ανεπαρκέστατο. Με ελλιπείς ή ανύπαρκτες λοιπόν προτάσεις για το κλείσιμο της αξιολόγησης, με δάνειο από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε εκκρεμότητα από τα μέσα του 2014, που δεν πήραν, με διαπραγμάτευση που χρόνιζε χωρίς να βγαίνει άκρη, με αρνητικές αποκλίσεις στο «success story» του 2014, με ολόαδειο ταμείο και μ’ έναν κόσμο κουρασμένο από λάθος στρατηγικές, οι προοπτικές της προηγούμενης κυβέρνησης ήταν οτιδήποτε άλλο παρά ευοίωνες.
Διαβάστε επίσης:
