«Μπαίνουμε σε μια γενικευμένη άσκηση κοινωνικής αντοχής και ευθύνης που πρέπει να διαχειριστούμε με συλλογικό και αλληλέγγυο τρόπο για να κρατήσουμε όρθια τη δημόσια Υγεία και την κοινωνία» τονίζει ο τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ με αφορμή την παγκόσμια απειλή που συνιστά ο κορωνοϊός, υπογραμμίζοντας ότι ανάμεσα στα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν άμεσα είναι η ανανέωση των συμβάσεων που λήγουν αυτή την περίοδο για να μην υπάρξει διαρροή προσωπικού, η ενίσχυση της χρηματοδότησης του ΕΣΥ τουλάχιστον κατά 150 εκατομμύρια ευρώ για να καλυφθούν οι ανάγκες μισθοδοσίας των συμβασιούχων και επάρκειας υλικών και μέσων για τη φροντίδα των ασθενών, καθώς και ειδική μέριμνα για τις ΜΕΘ, τα ΤΕΠ, αλλά και για τις δομές ΠΦΥ (ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα) που σχεδιασμένα και σταδιακά θα πρέπει να προετοιμαστούν για να αναλάβουν ένα σημαντικό μερίδιο της φροντίδας περιστατικών με κορωνοϊό που εμφανίζουν ήπια συμπτώματα και δεν χρειάζονται νοσοκομειακή υποστήριξη.
Συνέντευξη στον Παναγιώτη Αντωνογιαννάκη
* Η επιδημία του κορωνοϊού ξεκίνησε στις αρχές του έτους από την Κίνα και έφτασε και στην Ελλάδα σχεδόν δύο μήνες μετά, όταν στις 26 Φεβρουαρίου καταγράφηκε το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα. Πιστεύετε ότι η ελληνική κυβέρνηση άργησε να πάρει μέτρα και ποια, κατά τη γνώμη σας, θα έπρεπε να θεωρούνται ενδεδειγμένα;
Το υπουργείο Υγείας πήρε τη σωστή πρωτοβουλία να συγκροτήσει μια Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για την επιδημία του νέου κορωνοϊού στην οποία συμμετέχουν λοιμωξιολόγοι - επιδημιολόγοι υψηλού κύρους και ευρύτερης αποδοχής. Πρέπει να είναι σαφές ότι αυτοί έχουν την ειδική γνώση, την αρμοδιότητα και την ευθύνη να εισηγούνται στην Πολιτεία τις κατευθυντήριες οδηγίες, τις συστάσεις και τα αναγκαία μέτρα, ανάλογα με τη φάση εξάπλωσης του ιού στη χώρα.
Στη συνέχεια, είναι ευθύνη της κυβέρνησης να τα εφαρμόσει γρήγορα και αποφασιστικά και της αξιωματικής αντιπολίτευσης να ελέγξει την πληρότητα και αποτελεσματικότητά τους με σοβαρότητα, υπευθυνότητα και διάθεση θετικής συμβολής στην εθνική προσπάθεια αξιόπιστης διαχείρισης αυτής της σοβαρής απειλής για τη δημόσια Υγεία. Αυτό κάνουμε με συνέπεια όλο το προηγούμενο διάστημα. Δεν αμφισβητούμε τα μέτρα, τη λογική τους, το timing ή το εύρος τους, εμπιστευόμαστε τις τεκμηριωμένες εισηγήσεις των επιστημόνων και διεκδικούμε τη μέγιστη δυνατή υποστήριξη του δημόσιου συστήματος Υγείας και της κοινωνίας. Η εμπιστοσύνη στους ειδικούς επιστήμονες και στους δημόσιους φορείς προστασίας της δημόσιας Υγείας όπως ο ΕΟΔΥ, συμβάλλει στην αναγκαία κοινωνική συναίνεση για τα δύσκολα και αυστηρά μέτρα που θα ακολουθήσουν και διευκολύνει τον στόχο, που είναι η προφύλαξη των ευπαθών ομάδων και οι λιγότερες δυνατές ανθρώπινες απώλειες.
* Πιστεύετε ως γιατρός και ως πρώην υπουργός Υγείας ότι τα μέτρα που έχει λάβει το υπουργείο υγείας είναι επαρκή για να αντιμετωπίσουν τη δημόσια απειλή; Οι υποδομές του συστήματος Υγείας είναι προετοιμασμένες;
Η εξαγγελία της άμεσης πρόσληψης 2000 συμβασιούχων νοσηλευτών - λοιπού προσωπικού σε νοσοκομεία, Κ.Υ. και ΕΚΑΒ είναι μια αναγκαία «ένεση» ανθρώπινου δυναμικού σε ένα σύστημα Υγείας με αρκετές ελλείψεις και κενά ακόμα και με ανοιχτές «πληγές» λόγω της κρίσης και της λιτότητας. Η κίνηση αυτή όμως κινδυνεύει να μείνει κενό γράμμα ή να έχει περιορισμένη θετική επίδραση αν δεν συνοδευτεί με πλάνο προκήρυξης μόνιμων θέσεων και μάλιστα με ενισχυμένη μοριοδότηση προϋπηρεσίας για όσους συμβασιούχους συνδράμουν στη λειτουργία του ΕΣΥ σ' αυτή τη δύσκολη φάση.
Η πρόταση που κατέθεσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Τσίπρας περιελάμβανε 4.000 μόνιμους γιατρούς, νοσηλευτές και άλλους επαγγελματίες Υγείας εντός του 2020. Αυτό που εκκρεμεί επίσης είναι η άμεση έγκριση των αναθεωρημένων προϋπολογισμών των νοσοκομείων και των Υγειονομικών Περιφερειών (ΥΠΕ) για να μπορούν να γίνουν οι προσλήψεις μέσα από τις ηλεκτρονικές λίστες επικουρικού προσωπικού κάθε κατηγορίας, που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δημιούργησε για πρώτη φορά. Με τον τρόπο αυτό έχουμε σήμερα τη δυνατότητα γρήγορης και διαφανούς επιλογής του αναγκαίου αριθμού γιατρών, νοσηλευτών ή παραϊατρικού προσωπικού για την αντιμετώπιση της επείγουσας ανάγκης λόγω της πανδημίας.
* Πότε νομίζετε ότι θα είναι διαθέσιμα τα εμβόλια και η ενδεδειγμένη θεραπεία για τον ιό;
Η γρήγορη ταυτοποίηση και γονιδιακή ανάλυση του νέου κορωνοϊού μας προϊδεάζει για μια εξίσου γρήγορη ανακάλυψη δραστικών αντι-ιικών φαρμάκων ή του ειδικού εμβολίου. Αυτό που πρέπει να τεθεί έγκαιρα στα όργανα της Ευρώπης και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας είναι ότι απαιτείται εγγυημένη πρόσβαση όλων των χωρών και όλων των ανθρώπων στα προληπτικά ή θεραπευτικά μέσα που θα προκύψουν.
Για να μη γίνει η αντιμετώπιση του κορωνοϊού υπόθεση μόνο των πλουσίων χωρών και των εύπορων τάξεων, για να μην γίνει πεδίο κερδοσκοπίας των εταιρειών και τεράστιων ανισοτήτων, οφείλει πρωτίστως η ευρωπαϊκή Αριστερά να αναδείξει το πολιτικό αίτημα της δημόσιας χρηματοδότησης των κλινικών μελετών και του R&D για τα νέα φάρμακα και εμβόλια, χωρίς προστασία της πατέντας και χωρίς οικονομικά εμπόδια για την καθολική και ισότιμη κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού.
* Πιστεύετε ότι μπορεί η απειλή για τη δημόσια υγεία από τον νέο κορωνοϊό να αποτελέσει την αφορμή για να υποστηριχθεί το σύστημα Υγείας και να αποδεσμεύσει την κυβέρνηση από ιδεοληπτικές θέσεις που έχει εκφράσει για Συμπράξεις Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα και μετατροπή της νομικής υπόστασης των νοσοκομείων σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου;
Αυτή η κρίση αναδεικνύει την τεράστια αξία των δημόσιων συστημάτων καθολικής κάλυψης υγείας και των κρατικών υπηρεσιών δημόσιας Υγείας. Κανένας νεοφιλελεύθερος και αντικρατιστής δεν τολμά αυτή την ώρα να μιλήσει για σπάταλο και μη αποδοτικό Δημόσιο που δήθεν χρειάζεται την αγορά, τις ΣΔΙΤ και τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες για να βελτιωθεί. Η πανδημία του κορωνοϊού ακυρώνει τη νεοφιλελεύθερη γραμμή του ανοίγματος του ΕΣΥ στον ιδιωτικό τομέα, την αλλαγή νομικού καθεστώτος των νοσοκομείων κ.λπ. Το αίτημα της ενδυνάμωσης του ΕΣΥ έχει τεράστια κοινωνική απήχηση και οφείλουμε ως ΣΥΡΙΖΑ να ελέγξουμε συστηματικά την υλοποίηση των όποιων εξαγγελιών ενίσχυσης των δημόσιων δομών και να διεκδικήσουμε τη διευρυμένη κάλυψη αναγκών μέσω του δημόσιου συστήματος Υγείας.
* Ποια άλλα μέτρα χρειάζονται, κατά τη γνώμη σας, για την ενίσχυση του συστήματος Υγείας;
Είναι πολύ σημαντικό ότι αυτή η κρίση δημόσιας Υγείας βρήκε το ΕΣΥ όρθιο, αξιόμαχο και προσβάσιμο από όλους χωρίς διακρίσεις. Τώρα δεν είναι η ώρα να αναδεικνύουμε τα διαχρονικά του κενά και προβλήματα αλλά να το στηρίξουμε και να το εμπιστευτούμε. Και κυρίως να στηρίξουμε τους ανθρώπους του, που δίνουν ηρωική μάχη με κίνδυνο της υγείας τους. Χρειάζεται λοιπόν να ανανεωθούν οι συμβάσεις που λήγουν αυτή την περίοδο, για να μην υπάρξει διαρροή προσωπικού, καθώς και να ενισχυθεί η χρηματοδότηση του ΕΣΥ τουλάχιστον κατά 150 εκατ. ευρώ για να καλυφθούν οι ανάγκες μισθοδοσίας των συμβασιούχων και επάρκειας υλικών και μέσων για τη φροντίδα των ασθενών.
Τέλος, θεωρούμε ότι χρειάζεται ειδική μέριμνα όχι μόνο για τα νοσοκομεία, τις ΜΕΘ και τα ΤΕΠ, αλλά και για τις δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα, που σχεδιασμένα και σταδιακά πρέπει να προετοιμαστούν για να αναλάβουν ένα σημαντικό μερίδιο της φροντίδας περιστατικών με κορωνοϊό που εμφανίζουν ήπια συμπτώματα και δεν χρειάζονται νοσοκομειακή υποστήριξη.
Έτσι αποσυμφορούμε και προστατεύουμε τα νοσοκομεία, που σήμερα σηκώνουν όλο το βάρος και που, όπως έδειξε η Ιταλία, μπορούν πολύ εύκολα να κινδυνεύσουν με λειτουργικό black out και σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης του προσωπικού τους. Το ΕΣΥ μπορεί να αντέξει και να ανταποκριθεί αξιοπρεπώς στην πίεση της πανδημίας μόνο στον βαθμό που περιοριστεί δραστικά η διασπορά του ιού στο γενικό πληθυσμό και οι δημόσιες δομές δεχθούν μια γενναία στήριξη με ανθρώπινους και υλικούς πόρους.
* Ποιοι είναι οι βασικοί λόγοι που ο νέος κορωνοϊός μάς ανησυχεί περισσότερο από τη γρίπη από την οποία κάθε χρόνο πεθαίνουν δεκάδες άνθρωποι και ποιοι άλλοι φορείς της κρατικής μηχανής, π.χ. Ένοπλες Δυνάμεις, πιστεύετε ότι πρέπει να ενεργοποιηθούν στην κατεύθυνση του περιορισμού της μετάδοσης του ιού;
Έχουμε μια πανδημία από έναν νέο ιό, με αυξημένη μεταδοτικότητα και μάλιστα στην ασυμπτωματική φάση χωρίς ανοσία στον πληθυσμό, χωρίς εμβόλιο ή ειδικά φάρμακα και, κυρίως, με πολλαπλάσια θνησιμότητα σε σχέση με την εποχική γρίπη. Γι’ αυτό εύλογα ανησυχούμε, γι’ αυτό χρειαζόμαστε ενεργοποίηση όλων των διαθέσιμων μηχανισμών προστασίας του πληθυσμού και περιορισμού της μετάδοσης στην κοινότητα. Μπαίνουμε σε μια γενικευμένη άσκηση κοινωνικής αντοχής και ευθύνης, που πρέπει να διαχειριστούμε με συλλογικό και αλληλέγγυο τρόπο για να κρατήσουμε όρθια τη δημόσια Υγεία και την κοινωνία.
