Της Μαρίας Λιάπη*
Η 8η Μαρτίου είναι μια μέρα που αναζητά και ανανεώνει το νόημα και τις πολιτικές της αιχμές μέσα από τα ιστορικά, κοινωνικά και πολιτικά συμφραζόμενα.
Η φεμινιστική απεργία που καθιερώθηκε σε πολλές χώρες του κόσμου από το 2016, συσπειρώνοντας εκατομμύρια γυναίκες και αλληλέγγυους στους αγώνες για την έμφυλη ισότητα, σηματοδότησε την απαρχή ενός σύγχρονου, διεθνιστικού και διαθεματικού κινήματος, που αναγνωρίζει τη συνύφανση του φύλου, της τάξης, της φυλής, της σεξουαλικής επιλογής κ.ά., διανοίγοντας έτσι τη δυνατότητα για τη συγκρότηση μιας νέας πολιτικής κουλτούρας.
Ένα διεθνιστικό, διαθεματικό, συμπεριληπτικό κίνημα που παρακινεί σε συνύπαρξη ένα ποικιλόμορφο πλήθος (συλλογικών) υποκειμένων, στη ρίζα των οποίων βρίσκονται κοινές δομές ανισότητας και κυριαρχίας.
Έτσι, η φεμινιστική απεργία από τη δουλειά και από το σπίτι οικοδομεί τη γεφύρωση των φεμινιστικών αγώνων με τους εργατικούς-ταξικούς αγώνες, «αναγκάζοντας» τους τελευταίους να αποκτήσουν έμφυλο πρόσημο και να λαμβάνουν πολιτικά υπόψη τον έμφυλο καταμερισμό στη σφαίρα της αναπαραγωγής, στον «ιδιωτικό» χώρο.
Με τον τρόπο αυτό προ-εικονίζει μορφές πολιτικής δράσης και συμπόρευσης των ανδρών, που αναλαμβάνουν ισότιμο ρόλο στην κατανομή των οικογενειακών υποχρεώσεων, καθιστώντας την αποδόμηση της έμφυλης κατανομής εργασίας και της ανατροπής των ρόλων κοινή υπόθεση.
Μια φεμινιστική απεργία στην οποία δεν αγνοείται αλλά προτάσσεται:
* Η υπεράσπιση του δικαιώματος των γυναικών στην αυτοδιάθεση τους σώματός τους και η κριτική αποδόμηση όχι μόνο της σύνδεσης της σεξουαλικότητάς τους με την αναπαραγωγή του είδους, αλλά και με αυτήν του έθνους και ενός Λόγου για το έθνος, που συγκροτεί μια εθνική ταυτότητα πάνω σε μια μάτσο, σεξιστική, ετεροκανονική και μισαλλόδοξη ταυτότητα.
* Ο αγώνας για την εξάλειψη της έμφυλη βίας, ιδίως όταν αυτή παύει να συνιστά ένα προσωπικό αρχείο πόνου και διασχίζει όχι μόνο τα πραγματικά σύνορα αλλά και τα βιωμένα έμφυλα σύνορα, δημιουργώντας δεσμούς αλληλεγγύης ανάμεσα σε εκατομμύρια γυναίκες και θηλυκότητες, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη, ενώ ταυτόχρονα σφυρηλατεί συμμαχίες κατά των πατριαρχικών σχέσεων εξουσίας με νέα υποκείμενα, όπως τα ΛΟΑΤΚΙ+ υποκείμενα.
* Η ανάγκη για ορατότητα και πάλη ενάντια στην καταπίεση και παραβίαση των δικαιωμάτων που βιώνουν οι γυναίκες πρόσφυγες και μετανάστριες, οι πιο «ευάλωτες» απ’ τις «ευάλωτες» και υποτελείς, στο πλαίσιο της κυρίαρχης ελληνικής πατριαρχικής και σεξιστικής κουλτούρας - όπως είδαμε προσφάτως στη Λέσβο. Διαμορφώνεται έτσι ένας κοινός τόπος στον οποίο εγγράφεται, πολιτικοποιείται και ριζοσπαστικοποιείται η «ευαλωτότητα», τόσο η δική μας όσο και των «άλλων», απέναντι σε μια βιοπολιτική που απογυμνώνει από δικαιώματα και που καθιστά αθέατα τα σώματά μας από τις κρατικές πολιτικές κοινωνικής προστασίας, στο πλαίσιο ενός άγριου νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, ένας τόπος συνάντησης όλο και μεγαλύτερων τμημάτων της κοινωνίας.
Τέλος, η φεμινιστική απεργία της 8ης Μαρτίου είναι μια αφορμή για να συναντηθούν άνθρωποι με διαφορετική πολιτική καταγωγή, που αναγνωριζόμαστε στην κοινή μας αντίθεση στην κυρίαρχη ανδροπρεπή κουλτούρα των κινηματικών χώρων και των πολιτικών κομμάτων.
Πρόκειται για ποικίλα συλλογικά υποκείμενα που συμμετέχουν ενεργά και ενισχύουν έμπρακτα τις δράσεις αλληλεγγύης, τις «από τα κάτω» πρωτοβουλίες στη γειτονιά και την κοινότητα, που συσπειρώνονται σε συλλογικότητες και ομάδες διανόησης, υιοθετούν σύγχρονες ψηφιακές μορφές οργάνωσης -όπως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης- και δημιουργούν πυρήνες μιας διαβρωτικής ριζοσπαστικής εμπειρίας κοινωνικής συνύπαρξης και μετασχηματισμού του πολιτικού.
* Η Μαρία Λιάπη είναι επιστημονική υπεύθυνη του Κέντρου “Διοτίμα”
