Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
21.1°C24.7°C
2 BF 40%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
22 °C
18.6°C23.8°C
3 BF 41%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
18.2°C23.2°C
2 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.9°C22.4°C
2 BF 52%
Να κατακτήσουμε την ιδεολογική και προγραμματική ηγεμονία
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Να κατακτήσουμε την ιδεολογική και προγραμματική ηγεμονία

Του Σάκη Παπαδόπουλου*

«Η παραδοσιακή φιλοσοφία προσπαθούσε να ερμηνεύσει τον κόσμο. Ο διαλεκτικός και ιστορικός υλισμός επιδιώκει να τον αλλάξει...».

Αυτή τν πασίγνωστη σκέψη του Μαρξ για τα καθήκοντα του μαρξισμού θυμήθηκα, μετά τη συζήτηση στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ για τον απολογισμό πεπραγμένων στο διάστημα 2012 - 2019, για τους λόγους της θεαματικής ανόδου, της δύσκολης διακυβέρνησης, της εκλογικής ήττας, για το κόμμα που θέλουμε και την πολιτική συμμαχιών του, για την προγραμματική προετοιμασία και την πορεία προς το συνέδριο του ανασυγκροτούμενου ΣΥΡΙΖΑ.

Οι αρμοί της εξουσίας...

Δεν θέλουμε να ερμηνεύσουμε μόνον την πρωταγωνιστική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ προς τη διακυβέρνηση της χώρας, τις εμβληματικές παρεμβάσεις που κατορθώθηκαν σε συνθήκες μνημονιακής κηδεμονίας, να μιλήσουμε τολμηρά αυτοκριτικά για τις αυταπάτες μας, τα λάθη μας, τις παραλείψεις, τις ολιγωρίες, τις στρεβλώσεις, σε σχέση με τις προθέσεις μας. Θέλουμε να αξιοποιήσουμε όλες τις τοποθετήσεις, τις παρατηρήσεις, τις σκέψεις που κατατίθενται, για να αλλάξουμε τη χώρα με ώριμες προωθητικές μεταρρυθμίσεις (που δεν έγιναν από μια συμμαχική κυβέρνηση ειδικού σκοπού) - με σχέδιο δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης (που δεν μπορούσε να υπάρξει κάτω από τους εκβιασμούς των δανειστών), με ριζοσπαστικούς μετασχηματισμούς προοδευτικής αναγέννησης, με όραμα τον σοσιαλισμό του 21ουαιώνα.

Δεν μας τρομάζουν οι διαφορετικές προσεγγίσεις. Μπορούμε να συζητήσουμε, ήρεμα και απλά, επίμαχα ζητήματα που απαιτούν ερμηνείες, όπως ο προβληματισμός του Αλέξη Τσίπρα γύρω από τον έλεγχο «των αρμών της εξουσίας» ή η γνωστή αντίληψη «πήραμε την κυβέρνηση, δεν πήραμε την εξουσία»... Τα ζητήματα αυτά ξαναφέρνουν στο προσκήνιο την έντονη συζήτηση για τους θεσμούς της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας: τη σχέση της κυβέρνησης με το κράτος, τη δημόσια διοίκηση, τη Βουλή, τη Δικαιοσύνη, τις συνταγματικές διατάξεις, τη συμμετοχή των πολιτών, την Αυτοδιοίκηση, τις ευρωπαϊκές Οδηγίες και το ευρωπαϊκό Δίκαιο, τις ανεξάρτητες αρχές, τα ΜΜΕ, την ΤτΕ, την εξουσία...

Η Ν.Δ. επιχειρεί να εκμεταλλευτεί τους προβληματισμούς στον ΣΥΡΙΖΑ για να επωφεληθεί, αλλά και για να κρύψει τις δικές της πρακτικές για την κατάληψη των αρμών της εξουσίας: το "γαλάζιο" «επιτελικό» κράτος, τη συγκεντροποίηση της εξουσίας στο πρωθυπουργικό περιβάλλον, την αναξιοκρατία στην ΕΥΠ, στις διοικήσεις των νοσοκομείων, τις επιτάξεις, τις κομματικές προσλήψεις «ημετέρων», τη διάλυση Ανεξάρτητων Αρχών όπως το Σώμα Επιθεωρητών Ελεγκτών Υπηρεσιών Υγείας ή Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης, τις διαχρονικές παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη και τη σύνθεση των ανώτατων οργάνων της...

Αντίστροφα, στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για την εναλλακτική προοδευτική διακυβέρνηση που στοχεύουμε υπάρχει ειδικό κεφάλαιο για τον δημοκρατικό μετασχηματισμό του κράτους και της δημόσιας διοίκησης, για την αξιοκρατική ανάδειξη στελεχών, το μητρώο επιτελικών στελεχών, την ανοιχτή λογοδοσία, την αποκομματικοποίηση, την ανεξαρτησία και την ταχύτητα απόδοσης Δικαιοσύνης, τη διαφανή λειτουργία των ανεξάρτητων αρχών...

...και ο έλεγχός τους

Το πρόβλημα λοιπόν με «τους αρμούς της εξουσίας» είναι και η θεωρία και η πράξη για τον έλεγχό τους. Και αν η Ν.Δ. μπορεί άλλα να εξαγγέλλει και άλλα να πράττει, στον ΣΥΡΙΖΑ οφείλουμε να έχουμε ενότητα θεωρίας και πράξης σε αυτά που θα καταλήξουμε στο πρόγραμμά μας. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κόμμα της νέας Αριστεράς, που έχει διαφοροποιηθεί από τη θεωρία της δικτατορίας του προλεταριάτου, από την κατάληψη της εξουσίας με έφοδο της φωτισμένης πρωτοπορίας, από τη λογική της εξυπηρέτησης «των ημετέρων», της πελατειακής διαπλοκής... Ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει, κατά τη γνώμη μου, να επικεντρώσει στις αντιλήψεις του Μαρξ για τον σταδιακό μαρασμό του κράτους και την κοινωνία «των ελεύθερων και ίσων παραγωγών» του Ζαν Μπαμπί για την ανθρώπινη χειραφέτηση, της Ρόζας Λούξεμπουργκ για τη συμμετοχική δημοκρατία, του Νίκου Πουλαντζά για την αυτονομία του κράτους ως οργάνου εξισορρόπησης των ταξικών ανταγωνισμών, στις εμβαθύνσεις του Αντόνιο Γκράμσι για την ιδεολογικοπολιτική ηγεμονία...

Οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι εάν κατακτήσουμε την ιδεολογική ηγεμονία έναντι των ιδεών της Δεξιάς για το καπιταλιστικό κέρδος, τον πλούτο και τη διανομή του, την κεφαλαιοκρατική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής και επικοινωνίας, την αιωνιότητα των ανισοτήτων, την ταξική εκμετάλλευση, τα συμφέροντα της μεσαίας τάξης, την ιδιοτέλεια, την υποτίμηση της εργασίας... και την προγραμματική ηγεμονία για τη δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες, τα δημόσια αγαθά, την ανεργία και την αξιοπρεπή απασχόληση, την ισορροπία του περιβάλλοντος, την αποτελεσματική αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την Ενωμένη Ευρώπη που διεκδικούμε, την ασφάλεια και την προστασία των πολιτών... τότε η υπεροχή του ανασυγκροτούμενου ΣΥΡΙΖΑ θα οδηγεί σε μια νέα εκλογική νίκη και στον σχηματισμό κυβέρνησης προγραμματικής συνεργασίας της σύγχρονης Αριστεράς (ως υπέρβασης των ανεπαρκειών των παραδοσιακών ρευμάτων της) με το σύνολο των προοδευτικών και οικολογικών δυνάμεων της χώρας.

* Ο Σάκης Παπαδόπουλος είναι βουλευτής Τρικάλων ΣΥΡΙΖΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL