Του Αντώνη Αντωνιάδη*
Ακόμη μια τραγωδία αναστατώνει τη σουηδική κοινωνία. Στις εννέα το βράδυ του περασμένου Σαββάτου τραυματίστηκαν από πυροβολισμό δύο άτομα εφηβικής ηλικίας έξω από μια πιτσαρία στην πόλη Μάλμε. Ένα από τα δύο παιδιά είχε τόσο σοβαρούς τραυματισμούς που πέθανε λίγες ώρες μετά, ενώ το άλλο βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση.
Το ίδιο βράδυ ακούστηκε μια μεγάλη έκρηξη στην πόλη, η οποία δημιούργησε ανησυχία στους κατοίκους. Όταν όμως η τοπική αστυνομία οργάνωσε συνέντευξη Τύπου (τη Δευτέρα 11 Νοεμβρίου), είπαν ότι τα δύο επεισόδια εξετάζονται ξεχωριστά. Για τους πυροβολισμούς ανέφεραν ότι τα παιδιά ήταν ήδη γνωστά στην αστυνομία, παρά το νεαρό της ηλικίας τους. Τελικά, οι λόγοι γι’ αυτή την εκτέλεση είναι ακόμα άγνωστοι.
Επίσης η αστυνομία ανέφερε ότι έχουν βίντεο από τον πυροβολισμό και ελπίζουν να αναγνωρίσουν τον δράστη γρήγορα, διότι ο χώρος στον οποίο έγινε το συμβάν είναι ανοιχτός και συνήθως γεμάτος από κόσμο. Ωστόσο, την Κυριακή η σουηδική κυβέρνηση πήρε την απόφαση να ενισχύσει τις αστυνομικές δυνάμεις της στο Μάλμε, έτσι η κατάσταση στην πόλη έγινε ιδιαιτέρως ανησυχητική.
Τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργηθεί μια πολύ σοβαρή κατάσταση στα σουηδικά προάστια. Οι πυροβολισμοί ολοένα αυξάνονται, τους δε τελευταίους μήνες έχουν γίνει σοβαρές εκρήξεις σε διάφορα μέρη. Είναι μια κατάσταση που, αν συνεχιστεί, μοιάζει αναπόφευκτο να οδηγήσει σε περισσότερους θανάτους. Η πιο σοβαρή έκρηξη μέχρι στιγμής έγινε τον Αύγουστο στην Λινσέπινγκ. Αποτέλεσμα ήταν μια ολόκληρη πολυκατοικία να πάθει μεγάλες ζημιές: καταστράφηκαν μπαλκόνια, έσπασαν παράθυρα και ήταν θαύμα που δεν υπήρξαν σοβαροί τραυματισμοί.
Στη Μάλμε τα προβλήματα μοιάζουν να μην έχουν τέλος. Αν και φέτος οι πυροβολισμοί έχουνε μειωθεί σε σύγκριση με πέρσι, η πόλη έχει τραβήξει πολλά τα τελευταία χρόνια. Μόνο αυτό το καλοκαίρι σοκαρίστηκαν οι κάτοικοί της όταν μια μητέρα εκτελέστηκε σε δημόσιο χώρο τη στιγμή που κρατούσε το παιδί της(!). Αυτό το φρικιαστικό έγκλημα ήταν πρωτόγνωρο και καταδικάστηκε ακόμα και από εγκληματίες...
Τα προβλήματα είναι πολλά στη σουηδική κοινωνία και δεν περιορίζονται στα νότια μέρη της χώρας. Πέρσι σημειώθηκαν σχεδόν 300 πυροβολισμοί σε όλη τη Σουηδία, από τους οποίους 44 ήτανε θανατηφόροι. Η Μάλμε έχει ιδιαίτερες δυσκολίες, αλλά οι εγκληματικές συμμορίες έχουν ριζώσει γενικά στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας.
Τα σοβαρότερα ζητήματα είναι η αποξένωση, η οικονομική ανασφάλεια και η μη υπαρκτή ενσωμάτωση των μεταναστών στη σουηδική κοινωνία. Οι πολιτικοί έχουν αποτύχει τελείως να αντιμετωπίσουν τις σοβαρές αυτές καταστάσεις. Έτσι τα προβλήματα οξύνονται, με αποτέλεσμα να πολώνεται το κλίμα και τα άτομα των περιθωριοποιημένων αυτών κομματιών της σουηδικής κοινωνίας να οδηγούνται όλο και περισσότερο στο κοινωνικό περιθώριο. Οι προτάσεις της κυβέρνησης έχουν μέχρι τώρα αποκλειστικά να κάνουν με σκληρότερες τιμωρίες, και όχι με το πώς η σουηδική κοινωνία ως σύνολο θα καταφέρει να βοηθήσει τους καινούργιους κατοίκους της, έτσι ώστε να μην έχουν κίνητρο να επιλέξουν τον δρόμο της εγκληματικότητας.
Στην πολιτική σκηνή υπάρχει το ακροδεξιό κόμμα Σουηδοί Δημοκράτες που από κάθε τέτοιο επεισόδιο ενδυναμώνεται κερδίζοντας τόπο και ψήφους. Το σουηδικό πολιτικό σύστημα δεν έχει απαντήσεις στα προβλήματα αυτά. Η κοινωνική ισορροπία ουσιαστικά έχει τελειώσει και αν δεν υπάρξει ριζική αλλαγή στην αντιμετώπιση αυτών των κρίσιμων ζητημάτων, μάλλον δεν θα τελειώσουν και οι εγκληματικές ενέργειες. Όμως, αν δεν βρεθούν λύσεις και δεν αποκατασταθεί η κοινωνική νηνεμία, ο δρόμος προς την εξουσία για τους Σουηδούς Δημοκράτες μένει ανοιχτός...
* Ο Αντώνης Αντωνιάδης είναι μεταπτυχιακός φοιτητής δημοσιογραφίας στη Σουηδία
