Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.5°C19.6°C
3 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Σποραδικές νεφώσεις
16 °C
13.5°C17.7°C
1 BF 73%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
14.3°C16.6°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
14.8°C18.0°C
1 BF 58%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
16.3°C16.3°C
1 BF 65%
Να διαφυλάσσουμε το ΣΥΡΙΖΑ ως "κόρην οφθαλμού"
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Να διαφυλάσσουμε το ΣΥΡΙΖΑ ως "κόρην οφθαλμού"

Του Τάσου Τρίκκα

Αλήθεια, τι απόγινε μ’ εκείνη την υπόθεση του σοσιαλισμού; Το ερώτημα- λανθάνουσα απορία μάλλον- ακούγεται όλο και λιγότερο. Μακριά από κάθε «προταγμική διάσταση» που χαρακτήριζε άλλοτε τους αγώνες της Αριστεράς - και τους εκλογικούς βεβαίως, που σήμερα έχουν άλλα διακυβεύματα. Όταν ακούγεται το ερώτημα, τις πιο πολλές φορές είναι απόηχος παλαιών παρελθοντικών εσωτερικών διενέξεων. Θυμάστε τους στίχους του Καβάφη για τον «Ιουλιανό και την Αντιόχεια»; «Το ΧΙ φασίν, ουδέν ηδίκησεν την πόλιν, ούτε το Κάππα... εδιδάχθημεν αρχάς ονομάτων είναι τα γράμματα».

Περί προταγμάτων, ουδείς λόγος. Ίσως περί ονομάτων, όπως η «δίκαιη ανάπτυξη» και η «πράσινη». Και για την παράταξη του κ. Μητσοτάκη δεν υπήρχε τίποτε το παράδοξο, η Δεξιά δεν είχε ποτέ πρόταγμα, έχει πει ένας Γάλλος φιλόσοφος. Στη θέση του προτάγματος προβάλλει πάντα την αξιωματική διεκδίκηση της κυριαρχίας της. Είναι θλιβερό όμως να εμφανίζεται και η Αριστερά δίχως πρόταγμα και να παρουσιάζει στη θέση του μια ποσοτικοποίηση αιτημάτων σ’ ένα μείγμα διαχειριστικού οικονομισμού - περισσότερη ανάπτυξη, πιο δίκαιη ανάπτυξη, αγορά με απασχόληση. Αιτημάτων που συμφύρονται με τα ομόλογά του «άλλου πόλου».

Όμως, μια παλιά κομμουνίστρια, η Ιταλίδα Ροσάνα Ροσάντα, επιμένει να υπενθυμίζει -φωνή βοούσης εν τη ερήμω;- ότι για την Αριστερά δεν υπάρχει μόνο η επιχείρηση και ότι η εργασία είναι μια εξαρτημένη μεταβλητή της επιχείρησης. Αλλά ακόμα και η Ροσάνα Ροσάντα κυρίως διά της “τεθλασμένης” μπορεί να φέρνει τη συζήτηση για την εργασία, για την εργατική τάξη, έννοιες που άλλοτε αποτελούσαν τον πυρήνα του πολιτικού λόγου και της ιδεολογίας της Αριστεράς.

Άλλα, πλέον, εμφανίζονται να είναι τα «επίδικα». Μεταξύ αυτών, ο μετασχηματισμός του ΣΥΡΙΖΑ. Ομόλογος -δεν γινόταν αλλιώς- με τον «πολιτικώς ορθό» μετασχηματισμό της κοινωνίας, όρο που καλύπτει τώρα επιμελώς το κυρίαρχο διαχρονικό όραμα της ριζικής αναδημιουργίας της.

«Το οργανωτικό είναι πολιτικό»

Διότι περί αυτού πρόκειται. «Το οργανωτικό είναι πολιτικό» (και ιδεολογικό βεβαίως). Ο διάλογος που ανοίγει ενόψει του συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι περί των θυρών του που πρέπει να ανοίξουν. (Ποιος τις έκλεισε; Είναι διάπλατες πύλες). Είναι διάλογος που αποτελεί ένα είδος εξορκισμού απέναντι στο πραγματικό “επίδικο”, το βασικό περιεχόμενο της πολιτικής στρατηγικής της Αριστεράς.

Συγκαλυμμένη είναι σήμερα στις γραμμές μας και η επιτακτική ανάγκη, μακριά από δήθεν επαναστατικές ρητορείες περιθωρίου, να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Περί των «αρχών ονομάτων» και εμείς δεν διδαχθήκαμε; Παραμερίζοντας ριγηλούς φόβους και εσωτερικές σκοπιμότητες ή επιμέρους στοχεύσεις, να αναγνωρίσουμε ότι στην «εποχή της κατολίσθησης», όπως αποκάλεσε ο Eric Hosbawm την περίοδο μετά τη δεκαετία του ’80, αυτό είναι τώρα το κύριο πρόβλημα της Αριστεράς, που αποφεύγει να το αντικρίσει κατάματα: ο καθορισμός (επανακαθορισμός;) της ακέραιας, ολοκληρωμένης, χωρίς ακρωτηριασμούς, στρατηγικής της.

Ποια θα είναι η στρατηγική που θα οδηγήσει την ανθρωπότητα έξω από τη σημερινή καπιταλιστική βαρβαρότητα που για πρώτη φορά (απλή ένδειξη η κλιματική αλλαγή) τείνει να απειλήσει σε παρόμοια κλίματα την ίδια της την ύπαρξη;

Οι κρίσεις με τη μορφή αξιωμάτων συνήθως απωθούν, αλλά είναι φανερό ότι εδώ δεν πρέπει να διστάσουμε να μιλήσουμε την απροκάλυπτη γλώσσα της αλήθειας. Ζούμε και δρούμε σ’ ένα κλίμα υπεκφυγών, η ανάγκη εξόδου από το οποίο επιβάλλει, παρά τον καταιγισμό των αντίθετων «επιχειρημάτων», την καθαρή παραδοχή ότι το κοινωνικό (και ανθρωπολογικό, πλέον, πρόβλημα μετά της πελώριες μετακινήσεις πληθυσμών, την τήξη των πολικών πάγων, την τρύπα του όζοντος) δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσα στο πλαίσιο της αναπαραγωγής του καπιταλισμού. Το πλαίσιο αυτό γίνεται ασύμβατο με τα σημερινά προβλήματα της ανθρωπότητας και έχει διαψευσθεί ως αυταπάτη η «μεταμορφωσιμότητα» του καπιταλισμού, που ισοδυναμεί με την προσδοκία να πάψει ο καπιταλισμός να είναι ο εαυτός του και να εγκαταλείψει τη συσσώρευση του κεφαλαίου και τη θεμελιακή επιδίωξη του μέγιστου κέρδους. Η υπέρβαση του καπιταλισμού είναι σήμερα «εκ των ων ουκ άνευ».

Η κρίση της Αριστεράς, η «ατέλειά» της στην αντιμετώπιση των σημερινών προβλημάτων, είναι, σε μεγάλο βαθμό, το αποτέλεσμα του εγκλωβισμού της σ’ αυτή την αυταπάτη, που καλλιεργείται συστηματικά και γιγαντώνεται στο έδαφος του μεταμοντερνισμού στο οποίο αυτή έχει διολισθήσει με τη βαθμιαία αποδοχή του τέλους των «μεγάλων αφηγήσεων» και των ιδεολογιών. Η καθημερινή πρακτική της Αριστεράς αναιρεί τη φραστική εμμονή της -αραιότερη και συχνότερη όλο και περισσότερο- στον στόχο της σοσιαλιστικής κοινωνίας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ και η εκλογική του απήχηση

Το ίδιο φαινόμενο της αναίρεσης στην πράξη χαρακτηρίζει τη διακηρυγμένη στόχευση της γεφύρωσης της κολοσσιαίας απόστασης ανάμεσα στο πολιτικό υποκείμενο ΣΥΡΙΖΑ και στην εκλογική του απήχηση. Μα υπήρξε στιγμή στην ανοδική πορεία της ριζοσπαστικής Αριστεράς, με τις βαθμιαίες εκτινάξεις της από το 5,04% (2007) στο 17,78%- 26,89 (2018) και το 36,34 (2015), που η απόσταση αυτή να μη «βοά» (όπως έλεγαν οι παλαιοί νομοδιδάσκαλοι σε παρόμοιες περιπτώσεις), που να μην έγινε αντιληπτή η οργανωτική της ανεπάρκεια, που να μην αναδεικνύεται το πρόβλημα της ελλειμματικής οργάνωσης σε μείζον πρόβλημα του «μαζικού κόμματος, αγώνων και διακυβέρνησης», μυθικής αληθινά επίτευξης της συνεχώς ανερχόμενης, παρά τις αμείλικτες διώξεις και τις γενικότερες αντιξοότητες, μέσα στις τελευταίες δεκαετίες, της επαναστατικής ελληνικής Αριστεράς;

Να ανασκάψουμε σε βάθος αυτό το πρόβλημα με νηφαλιότητα και διαύγεια σκέψεων, αυτό είναι το ζητούμενο, χωρίς μεγαλοστομίες και ρητορικά σχήματα. Επανεκκίνηση, restart, χρειάζονται οι σκέψεις μας. Και μεθοδική, ειλικρινή αναζήτηση της αλήθειας, στο πλαίσιο πάντοτε της ιστορικότητας της γέννησης και της ανάπτυξης της μοναδικής αυτής επίτευξης που αποτελεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Να διαφυλάσσουμε τον ΣΥΡΙΖΑ ως «κόρην οφθαλμού». Γνωστή είναι η μαρξική ρήση ότι ο άνθρωπος δημιουργεί την ιστορία του, μέσα σε δεδομένες όμως συνθήκες. Αυτή είναι η ιστορικότητα, απέναντι στην οποία οφείλουμε σεβασμό, προσέγγιση με περίσκεψη, με γνώση και ορθή ανάλυση, που μετατρέπονται σε υλική δύναμη, όταν μεταλλαχθούν στην κατάλληλη πολιτική.

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το πολιτικό μόρφωμα, στην αρχή, το κόμμα αγώνων και διακυβέρνησης αργότερα, που δημιουργήθηκε μέσα σε μακρά πορεία με πολλούς και διαφορετικούς σταθμούς - Ανανεωτική Αριστερά, Συνασπισμός, «Χώρος Διαλόγου για την ενότητα και κοινή δράση της Αριστεράς» - κοινό ψηφοδέλτιο με πρωτοβουλία του και με την επωνυμία Συνασπισμός της Αριστεράς - Ενωτικό Ψηφοδέλτιο - ΣΥΡΙΖΑ. Και μια σειρά σημαντικών συνεδρίων που ακολούθησαν. Πρόκειται για μια συνεκτική αλληλουχία ιστορικών πράξεων, που σφράγισαν τις εξελίξεις και δεν επιδέχονται χειρισμούς «εν ου εκ τοις».

Σοσιαλισμός με δημοκρατία και ελευθερία

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ήδη εξοπλισμένος με την πολιτική στρατηγική που απαιτεί η αντιμετώπιση της μετεκλογικής περιόδου: κομβικά σημεία, η ανάδειξή του σε ισχυρή, μαχητική, κοινωνική και προγραμματική αντιπολίτευση. Η ανασυγκρότηση του κομματικού ιστού με στόχο την αντιστοίχισή του με τη διευρυμένη εκλογική του βάση. Ανασυγκρότηση που καθόλου δεν προϋποθέτει την αναζήτηση «σημαιών ευκαιρίας», «προτύπων» οργανωτικών από άλλες χώρες με πολύ διαφορετικές συνθήκες, ούτε την υιοθέτηση εντόπιων παπανδρεϊκών μεθόδων, όπως η «ηλεκτρονική, από τη βάση» εκλογή του προέδρου του κόμματος. Ανασυγκρότηση που θα προωθήσει και θα αναβαθμίσει την κομματική συνοχή και ισχύ, με αυστηρή εμμονή στη συλλογικότητα και την τακτική, ομαλή, αδιατάρακτη λειτουργία με δημοκρατία και ελευθερία των οργανώσεών του, μακριά από κάθε είδους σεχταρισμό και ελιτισμό. Ακρογωνιαίο λίθο της ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ θα αποτελεί η επιδίωξη της ενότητας των ευρύτερων δημοκρατικών δυνάμεων και η προσήλωση στον στρατηγικό στόχο της περιφρούρησης και ανάπτυξης της «Προοδευτικής Συμμαχίας». Στο πλατύ Δημοκρατικό Μέτωπο που θα αρθρωθεί στην πορεία του εργαζόμενου λαού, ηγεμονική θέση θα διεκδικήσουν οι ιδέες και οι προτάσεις της Αριστεράς. Με επιστέγασμα το πρόταγμα του σοσιαλισμού με δημοκρατία και ελευθερία.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL