Την ερχόμενη Δευτέρα 1η Ιουλίου αναμένεται να ανοίξει η πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων για την προστασία της πρώτης κατοικίας και τη ρύθμιση των οφειλών, σύμφωνα με το διάδοχο πλαίσιο του Νόμου Κατσέλη - Σταθάκη. Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Οικονομίας, η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα είναι διασυνδεδεμένη με όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες, ενώ την Τετάρτη 26 Ιουνίου θα πραγματοποιηθεί και το πρώτο σεμινάριο για την εκπαίδευση των χρηστών της (λογιστές, δικηγόροι κ.λπ.). Αυτό το οποίο δε θα υπάρχει ηλεκτρονικά στην πλατφόρμα είναι το πιστοποιητικό βαρών, το οποίο οι δανειολήπτες θα πρέπει να αναζητήσουν από το υποθηκοφυλακείο.
Με βάση τις εκτιμήσεις των τραπεζών και του οικονομικού επιτελείου, το νέο πλαίσιο αφορά περίπου 180.000 δανειολήπτες, εκ των οποίων 130.000 έχουν στεγαστικό δάνειο, ενώ περίπου 30.000 έχουν επιχειρηματικό δάνειο συνδεδεμένο με την πρώτη κατοικία τους.
Την ηλεκτρονική πλατφόρμα θα διαχειρίζεται η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) www.keyd.gov.gr και οι δανειολήπτες θα εισέρχονται σε αυτήν με τους κωδικούς του taxisnet. Οι αιτήσεις μπορούν να υποβληθούν έως την 31η Δεκεμβρίου 2019.
Ρύθμιση και αποπληρωμή
Με την υποβολή της αίτησης, αυτή διαβιβάζεται ηλεκτρονικά στις εμπλεκόμενες τράπεζες, οι οποίες εντός ενός μήνα υποχρεούνται να παρέχουν μια πρόταση ρύθμισης με τους ακόλουθους όρους:
- Διαγραφή οφειλής εφόσον το ανεξόφλητο υπόλοιπο του δανείου ξεπερνά το 120% της εμπορικής αξίας της πρώτης κατοικίας.
- Αποπληρωμή σε 25 έτη, έτσι ώστε να προκύπτουν χαμηλές μηνιαίες δόσεις. Εάν ο οφειλέτης υπερβαίνει το 80ό έτος της ηλικίας του, τότε είτε μειώνονται αντίστοιχα τα έτη ρύθμισης ή μπορεί να συμβληθεί κάποιος άλλος ως εγγυητής του δανείου.
- Χαμηλό τοκισμό με επιτόκιο 2% προσαυξημένο με το Euribor τριμήνου.
Εκτός των ανωτέρω, το κράτος επιδοτεί την πληρωμή των μηνιαίων δόσεων του δανείου. Η επιδότηση είναι ανάλογη με την εισοδηματική κατάσταση του νοικοκυριού και μπορεί να κυμαίνεται από το 20% έως και το 50% της δόσης. Για τα επιχειρηματικά δάνεια, η επιδότηση, ανεξαρτήτως εισοδηματικών κριτηρίων, ανέρχεται στο 30%.
Ποιοι μπορούν να υπαχθούν
Στον νόμο για την προστασία της πρώτης κατοικίας μπορούν να υπαχθούν όλα τα φυσικά πρόσωπα, με ή χωρίς πτωχευτική ικανότητα (εμπορική ιδιότητα), εφόσον πληρούν αθροιστικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
1. Το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου του δανείου, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και λογιστικοποιημένοι τόκοι καθώς και έξοδα εκτέλεσης (αν υπάρχουν), κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης δεν πρέπει να υπερβαίνει ανά πιστωτή (είτε τράπεζα ή εκκαθαριστή τράπεζας ή εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων / fund / servicer ή Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων) το ποσό των:
α. 100.000 ευρώ, αν στις οφειλές περιλαμβάνονται επιχειρηματικά δάνεια.
β. 130.000 ευρώ σε κάθε άλλη περίπτωση.
Αν η οφειλή έχει συνομολογηθεί σε άλλο νόμισμα πλην ευρώ (π.χ. ελβετικό φράγκο), τότε για τον καθορισμό του ανωτέρω ποσού λαμβάνεται υπόψη η ισοτιμία μεταξύ αλλοδαπού νομίσματος και ευρώ κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης.
2. Υπάρχει δάνειο με υποθήκη ή προσημείωση υποθήκης σε ακίνητο που χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, το οποίο έχει οφειλές που βρίσκονταν σε καθυστέρηση τουλάχιστον τριών μηνών κατά την 31η.12.2018.
3. Η αντικειμενική αξία της προστατευόμενης κύριας κατοικίας (δηλαδή η φορολογητέα αξία για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων - ΕΝΦΙΑ) κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των:
α. 175.000 ευρώ αν στις οφειλές περιλαμβάνονται επιχειρηματικά δάνεια.
β. 250.000 ευρώ σε κάθε άλλη περίπτωση.
Οικογενειακό εισόδημα
4. Το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του αιτούντος φυσικού προσώπου κατά το τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχει δυνατότητα υποβολής φορολογικής δήλωσης, δεν υπερβαίνει το ποσό των:
α. 12.500 ευρώ εφόσον στην κατοικία διαμένει μόνο ένα άτομο.
β. 21.000 ευρώ εφόσον στην κατοικία διαμένουν δύο άτομα.
γ. 26.000 ευρώ εφόσον στην κατοικία διαμένουν τρία άτομα (δηλαδή με ένα προστατευόμενο μέλος, είτε τέκνο ή άλλος συγγενής).
δ. 31.000 ευρώ εφόσον στην κατοικία διαμένουν τέσσερα άτομα (δηλαδή με δύο προστατευόμενα μέλη, είτε τέκνα ή άλλοι συγγενείς).
ε. 36.000 ευρώ εφόσον στην κατοικία διαμένουν πέντε άτομα (δηλαδή με τρία προστατευόμενα μέλη, είτε τέκνα ή άλλοι συγγενείς).
Σύνολο περιουσίας και καταθέσεις
5. Αν το σύνολο των οφειλών δανείων με υποθήκη την πρώτη κατοικία υπερβαίνει τις 20.000 ευρώ, τότε η λοιπή ακίνητη περιουσία του αιτούντα, του συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών, πέραν της κύριας κατοικίας του αιτούντα, καθώς και τα μεταφορικά μέσα του αιτούντα και του συζύγου του έχουν συνολική αντικειμενική αξία που δεν πρέπει να ξεπερνά τις 80.000 ευρώ κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης. Σημειώνεται ότι για γήπεδα εκτός σχεδίου πόλης και οικισμού για τα οποία δεν προσδιορίζεται αξία ΕΝΦΙΑ ως αξία ακινήτων λογίζεται η αντικειμενική αξία αυτών, όπως αυτή προκύπτει από τις διατάξεις του άρθρου 41Α του Ν. 1249/1982.
6. Οι καταθέσεις, τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα και τα πολύτιμα μέταλλα σε νομίσματα ή ράβδους του αιτούντα και του συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών έχουν συνολική αξία που δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης.
Οι εξαιρέσεις
Δεν μπορούν να υποβάλουν αίτηση στον νόμο οφειλέτες για τους οποίους:
- Εκδόθηκε οριστική απόφαση που απέρριψε αίτησή του στον Ν. 3869/2010 λόγω δόλιας περιέλευσής του σε αδυναμία πληρωμής ή λόγω ύπαρξης επαρκούς περιουσίας ή που εξαίρεσε την κύρια κατοικία του από τη ρευστοποίηση (παρ. 2 του άρθρου 9).
Δεν ρυθμίζονται με τον νόμο:
- Δάνεια με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
- Δάνεια που κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης έχουν ήδη ρυθμιστεί ή υπάρχει εκκρεμής αίτηση ρύθμισης με τον εξωδικαστικό μηχανισμό (Ν. 4469/2017) ή τον πτωχευτικό κώδικα (δηλαδή άρθρο 99 του Ν. 3588/2007) ή τον Ν. 4307/2014 (άρθρα 61 έως 67).
