Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
17.1°C20.7°C
2 BF 52%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
16.5°C18.5°C
2 BF 68%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C16.6°C
3 BF 70%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
15.4°C18.0°C
4 BF 52%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.9°C19.9°C
3 BF 40%
10 χρόνια πριν... 10 χρόνια μετά... / Προμηθείς και Επιμηθείς
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

10 χρόνια πριν... 10 χρόνια μετά... / Προμηθείς και Επιμηθείς

Ήδη από το 2008 ρωτούσαν μετ’ επιτάσεως ποιος θα είναι ο επόμενος που θα χρεωκοπήσει. Στην Αθήνα ο αρμόδιος υπουργός έλεγε ότι η οικονομία είναι θωρακισμένη...

Του ΘΑΝΟΥ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ

Τέτοιες μέρες, Πέμπτη 9 Αυγούστου 2007, η γαλλική BNP Paribas, δεύτερο σε μέγεθος ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, έγινε η πρώτη μεγάλη τράπεζα που αναγνώρισε τις ανησυχητικές επιπτώσεις της έκθεσής της στη "subprime mortgage industry", τις υψηλού ρίσκου αγορές ενυπόθηκων δανείων μειωμένης εξασφάλισης στις ΗΠΑ, που απευθύνονταν και σε δανειολήπτες περιορισμένων δυνατοτήτων αποπληρωμής ή και "φακελωμένων" στη "μαύρη λίστα" κακοπληρωτών. Αμέσως η BNP ανακοίνωσε "πάγωμα" εκτεθειμένων κεφαλαίων 2,2 δισ. δολαρίων ή 1,6 δισ. ευρώ.

Τον επόμενο χρόνο η κυβέρνηση Μπους θα κρατικοποιούσε τις Freddie Mac και Fannie Mae "βάζοντας νερό στο κρασί" του φιλελευθερισμού εις πείσμα διαφόρων δογματικών, από τη Σάρα Πέιλιν μέχρι τον Ανδρέα Ανδριανόπουλο, ο οποίος θα εξανίστατο με το πρόγραμμα στήριξης των ελληνικών τραπεζών.

Πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις διείδαν την αλυσίδα εξελίξεων, όπου η φαινομενικά περιορισμένης έκτασης χρηματοπιστωτική κρίση θα μετατρεπόταν σε τραπεζική και εν τέλει σε κρίση δημόσιου χρέους, με άμεσες επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία.

Και μπορεί μεν η Ε.Ε. να γνώρισε τη βαθύτερη ύφεση από τη δημιουργία της, όμως ελήφθησαν μέτρα αποτροπής της γενίκευσης των κλυδωνισμών, χωρίς τα οποία οι επιπτώσεις θα ήταν ολέθριες στους Ευρωπαίους πολίτες (σταδιακό "ξεφόρτωμα" τοξικών ομολόγων, αύξηση κατώτατου ορίου εγγυήσεων, μείωση παρεμβατικού επιτοκίου, πολυετές πρόγραμμα διαχείρισης δαπανών).

Τις ίδιες ημέρες που η κρίση περνούσε στην Ευρώπη, στην Ελλάδα οι επικίνδυνες ενδείξεις αντιμετωπίστηκαν σαν να μην υπήρχαν. Στις μεγάλες πυρκαγιές του Αυγούστου του 2007 η ελληνική κοινή γνώμη έγινε μάρτυρας μιας "τριτοκοσμικής" εικόνας, με καραβάνια από πούλμαν, ημιφορτηγά και υπεραστικά λεωφορεία που συνέρρεαν από απομακρυσμένα σημεία της χώρας για να εισπράξουν τα "τριχίλιαρα" που μοίραζε η κυβέρνηση, δηλώνοντας πυροπαθείς και ψεύτικες διευθύνσεις.

Όταν λοιπόν πανευρωπαϊκά ο προβληματισμός συνίστατο σε μια σφιχτή δημοσιονομική πειθαρχία, η κυβέρνηση μοίραζε λεφτά, καθώς, όχι τυχαία, μία με δύο εβδομάδες νωρίτερα είχε προκηρύξει τη διενέργεια πρόωρων εκλογών.

Ανάλογες πρακτικές άλλωστε είχε ακολουθήσει το ίδιο κόμμα και σε προηγούμενες προεκλογικές περιόδους, όπως λ.χ. το καλοκαίρι του 1981, όταν κυκλοφορούσε εν είδει υπερβολής το "inside joke" των δημοσιογράφων του οικονομικού ρεπορτάζ για επιστροφές φόρων και σε πολίτες που δεν είχαν υποβάλει καν φορολογική δήλωση. Όμως, οι επιταγές των καιρών ήταν εντελώς διαφορετικές.

Ένα λάθος της τότε κυβέρνησης ήταν ότι "έχυνε την καρδάρα με το γάλα". Έναν χρόνο αργότερα θα θεσπιζόταν το πρώτο πακέτο στήριξης των ελληνικών τραπεζών, καθώς ο κίνδυνος βρισκόταν προ των πυλών, και από την πλευρά της δεν γινόταν απολύτως τίποτε για την τιθάσευση των τριών παραγόντων του δημοσιονομικού φαύλου κύκλου "δαπάνες - ελλείμματα - χρέος", κάτι που ουσιαστικά ακύρωνε σε επίπεδο εθνικής οικονομίας τα όποια μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα.

Διότι η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική θα μπορούσε μεν να αποτρέψει την ύφεση, αλλά αυτό συμβαίνει μέχρι ενός ορίου. Από ένα σημείο και μετά οι αγορές "κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου", τον οποίο η Ελλάδα δεν άκουσε. Ακόμη, εξαιτίας της περιβόητης αναθεώρησης του ΑΕΠ, η χώρα έχασε 0,5% του ΑΕΠ, το οποίο επέστρεψε στην Ε.Ε.

Την ίδια περίοδο γίνονται διαπραγματεύσεις για αυξήσεις ακόμη και πάνω από 10%, με κρατική τράπεζα που όφειλε να διαβλέπει τους κινδύνους να αυξάνει για τη διετία 2007 - 2008 το επίδομα κεντρικής τράπεζας κατά 10%, το επίδομα βαθμού κατά 8%, το επίδομα ευθύνης κατά 10%.

Όλη δε η οικονομική πολιτική που ασκήθηκε στην Ελλάδα από τον Αύγουστο του 2007 -όταν η κρίση πέρασε και τον Ατλαντικό- έως το 2009 θα οδηγούσε μαθηματικά στα Μνημόνια.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL