Η επιστροφή στην απασχόληση μέσα σε συνθήκες μνημονίων και οικονομικής κρίσης, μετά από παρατεταμένη (μακροχρόνια) ανεργία, έχει ιδιαίτερη σημασία για κάθε άνεργο. Αλλά προσθέτει ταυτόχρονα και στην ευρύτερη κοινωνική και οικονομική ζωή, όταν αυτή η επιστροφή γίνεται μέσω των Προγραμμάτων Κοινωφελούς Εργασίας.
Τουλάχιστον 43.000 άνεργοι επέστρεψαν στην εργασία με τη Νέα Γενιά Προγραμμάτων Κοινωφελούς Εργασίας, προσφέροντας τις υπηρεσίες τους στους 325 δήμους της χώρας. Μέσω των προγραμμάτων, κατασκευάστηκαν περίπου 3.000 έργα υποδομής, έγιναν περισσότερες από 1.600 παρεμβάσεις για τη μείωση της γραφειοκρατίας και παρασχέθηκε πλήθος κοινωνικών υπηρεσιών για τη βελτίωση της καθημερινότητας δεκάδων χιλιάδων πολιτών.
Τα παραπάνω στοιχεία αποτυπώνονται στην αναφορά της ομάδας εργασίας της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO), που παρακολουθεί την πορεία της Κοινωφελούς στη χώρα, στην οποία καταγράφονται οι άμεσες ωφέλειες τόσο για τους εργαζόμενους, όσο και για τις τοπικές κοινωνίες.
Εργασία στην Τοπική Κοινωνία
Η νέα γενιά προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας, για την περίοδο 2016-2017, συνδυάζει τη μισθωτή εργασία με την προσφορά έργων και υπηρεσιών στην τοπική κοινωνία. Απευθύνεται στον σκληρό πυρήνα της ανεργίας, τους μακροχρόνια άνεργους, τα νοικοκυριά χωρίς κανένα εργαζόμενο, τους ανέργους σε ηλικία συνταξιοδότησης και σε ανέργους χαμηλού εισοδήματος.
Σύμφωνα με τα πρώτα διαθέσιμα, αναλυτικά στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας που αφορούν το πρόγραμμα στους 17 δήμους - θύλακες υψηλής μακροχρόνιας ανεργίας:
* Οι 8 στους 10 που συμμετέχουν στο πρόγραμμα είναι μακροχρόνια άνεργοι.
* Οι 6 στα 10 άτομα είναι άνω των 45 ετών και είχαν να εργαστούν για περισσότερο από 3 χρόνια.
* Το 78% των ωφελουμένων είναι απόφοιτοι υποχρεωτικής και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Το υπουργείο Εργασίας υλοποίησε, σε συνεργασία με τους δήμους, προγράμματα, συνολικού ύψους 342 εκατομμυρίων ευρώ, προκειμένου να υποστηρίξει τους ανέργους με προσωρινή εργασία, σε συγκεκριμένα και μετρήσιμα έργα. Με την εργασία των ωφελουμένων του προγράμματος:
* Ανακατασκευάζονται και συντηρούνται 1.500 κτήρια, αθλητικές εγκαταστάσεις και κοινόχρηστοι χώροι.
* Υλοποιούνται περισσότερα από 400 έργα οδοποιίας.
* Αναδιαμορφώνονται περισσότερα από 1.000 πάρκα και χώροι πρασίνου.
* Γίνονται 1.600 παρεμβάσεις, όπως ψηφιοποίηση και οργάνωση των υπηρεσιών και παρέχονται σειρά κοινωνικών υπηρεσιών που μειώνουν τη γραφειοκρατία και εξυπηρετούν τον πολίτη στην καθημερινότητά του.
Στην αναφορά της ILO καταγράφεται με σαφή τρόπο η ιδιαίτερη κοινωνική σημασία που έχει η κοινωφελής τόσο για τους εργαζόμενους, όσο και για χιλιάδες δημότες που γίνονται αποδέκτες των παρεχόμενων έργων και υπηρεσιών.
Οι υπηρεσίες που προσφέρθηκαν
Σε ό,τι αφορά τους εργαζόμενους, τεκμήριο της κοινωνικής βαρύτητας της κοινωφελούς αποτελούν, μεταξύ άλλων οι λόγοι συμμετοχής τους στο πρόγραμμα. Όπως καταγράφουν τα αποτελέσματα της έρευνας, η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων χρειάζεται την κοινωφελή εργασία για την κάλυψη άμεσων αναγκών διαβίωσης και για τη συμπλήρωση ενσήμων.
Το ενδιαφέρον των μακροχρόνια ανέργων είχε ήδη καταγραφεί με τον μεγάλο αριθμό αιτήσεων που κατατέθηκαν από τους ανέργους. Στην πρώτη φάση του προγράμματος, στους 17 δήμους με την υψηλότερη μακροχρόνια ανεργία, υποβλήθηκαν δεκατέσσερις αιτήσεις για μία θέση. Βέβαια, για να ικανοποιηθεί η ζήτηση των ανέργων για το πρόγραμμα απαιτούνται πολλαπλάσιοι πόροι.
Σε ό,τι αφορά τους δημότες των 17 δήμων, αξίζει να επισημανθεί ότι παρασχέθηκαν υπηρεσίες σε: 10.058 άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, 3.074 άτομα τρίτης ηλικίας, 2.523 παιδιά και νήπια, 446 άτομα που ανήκουν σε μειονότητες, 239 ΑμεΑ.
Στις καινοτομίες της νέας κοινωφελούς εντάσσεται η παρακολούθηση, μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, της πορείας των έργων, αλλά και η δυνατότητα που δίνεται στους άνεργους να βελτιώσουν το βιογραφικό τους, είτε μέσα από προγράμματα εκμάθησης στη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, που συνοδεύονται από πιστοποίηση, είτε με παρακολούθηση σεμιναρίων κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Στην πρώτη φάση της Κοινωφελούς σε 17 δήμους - θύλακες υψηλής μακροχρόνιας ανεργίας, ένας στους δύο συμμετείχε στην κατάρτιση, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι η κατάρτιση στην πληροφορική αξιολογήθηκε ως σημαντική ωφέλεια από τους ίδιους τους εργαζόμενους.
