Στη διάρκεια αυτής της εβδομάδας (την Τρίτη), η κυρία Μέρκελ και ο κύριος Σόιμπλε είχαν κάθε λόγο να είναι ευχαριστημένοι. Η γερμανική Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία ανακοίνωσε ότι η γερμανική οικονομία πέτυχε το μεγαλύτερο πλεόνασμα που έχει καταγραφεί ποτέ μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουνίου εντός του έτους: 21,1 δισ. ευρώ (+1,4 % επί του ΑΕΠ). Παράλληλα, η στατιστική υπηρεσία επιβεβαίωσε ότι η γερμανική οικονομία συνέχισε την ανοδική της πορεία και την άνοιξη: με βασικό μοχλό τις εξαγωγές, το ΑΕΠ της χώρας αυξήθηκε κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2015 κατά 0,4% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του έτους.
Το δίχως άλλο οι δύο κορυφαίοι Γερμανοί πολιτικοί θα μπορούν, στο επόμενο Συμβούλιο Κορυφής και στο Eurogroup, να κραδαίνουν τα χαρτιά της γερμανικής στατιστικής υπηρεσίας και να αποστομώνουν όλους εκείνους που τους ψέγουν για τη θεοποίηση της... λιτότητας. Το δίχως άλλο αυτό το ρεκόρ θα μπορούσε να εκληφθεί ως η δικαίωση της "γερμανικής νοικοκυροσύνης" και να χρησιμοποιηθεί ως παράδειγμα σε όλους εκείνους που θεωρούν ότι η πολιτική των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών είναι αδιέξοδη.
Και όμως, αυτό το ρεκόρ είναι η μεγαλύτερη δικαίωση εκείνων που κατηγορούν τη Γερμανία για οικονομικό και πολιτικό δαρβινισμό. Κι αυτό διότι προέκυψε απο τις συμφορές όχι μόνο των Νοτιοευρωπαίων αλλά και μιας μεγάλης μερίδας των ίδιων των Γερμανών.
Αυτό το ρεκόρ καταρχήν αποδεικνύει την αδυναμία της Γερμανίας να είναι ηγέτης αφού η κυριαρχία της χτίστηκε στα αδιέξοδα που συνειδητά προκάλεσε στην Ευρώπη, στην οποία εξάγει περίπου το 40% των προϊόντων της. Αποδεικνύει επίσης ότι όλη αυτή η πορεία είχε σχεδιαστεί πολύ νωρίτερα από το ξέσπασμα της κρίσης.
Από την προηγούμενη δεκαετία, η Γερμανία, με δεδομένους τους πολύ καλά συντονισμένους θεσμούς συλλογικών διαπραγματεύσεων που διαθέτει, είχε ήδη σαφές προβάδισμα έναντι των άλλων ευρωπαϊκών κρατών ως προς την περικοπή των μισθών στον τομέα της βιομηχανίας. Αυτή η μορφή εσωτερικής υποτίμησης έδωσε τη δυνατότητα μιας εξαγωγικής έκρηξης κι έκανε τη γερμανική οικονομία περισσότερο ανταγωνιστική από άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Ένα σχετικά αδύναμο ευρώ συγκριτικά με αυτό που θα ήταν σε καλύτερους οικονομικούς καιρούς -ή με εκείνο που θα ήταν ένα ισχυρό γερμανικό μάρκο- συνέβαλε περαιτέρω στην υποστήριξη των γερμανικών εξαγωγών.
Μια άλλη ευλογία για τους Γερμανούς εξαγωγείς ήταν η γερμανικής έμπνευσης Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με δεδομένο το πάθος της για τον χαμηλό πληθωρισμό και τη σταθεροποίηση των τιμών. Φυσικά δεν θα πρέπει να ξεχνά κανείς και τις μεταρρυθμίσεις Hartz στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Πρόκειται για μια δέσμη μέτρων στο κράτος πρόνοιας και στην αγορά εργασίας που μείωσαν τα επιδόματα και έκαναν ευκολότερο στις επιχειρήσεις να έχουν λιγότερο προστατευμένες θέσεις εργασίας, συχνά δε μερικής απασχόλησης και κακοπληρωμένες που μείωσαν τα εργασιακά κόστη.
Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθούν και τα οφέλη από την κρίση χρέους. Για παράδειγμα, η απρόσμενη έκρηξη στην αγορά ακινήτων. Μέχρι να ξεσπάσει η κρίση, η αγορά ακινήτων στη Γερμανία δεν προσείλκυε το ιδιαίτερο ενδιαφέρον των επενδυτών, και οι τιμές των ακινήτων είχαν βαλτώσει τις τελευταίες δεκαετίες. Παρά ταύτα, η κρίση χρέους έδωσε κίνητρα για επενδύσεις στο γερμανικό real estate, έναν θεωρούμενο «ασφαλή παράδεισο» για επενδύσεις σε καιρούς οικονομικής αβεβαιότητας και χαμηλών επιτοκίων. Αλλά και η κρίση χρέους κατέστησε τη Γερμανία "ασφαλή παράδεισο" για τους επενδυτές, και αυτό έχει ενισχύσει την ικανότητα της χώρας να δανείζεται φθηνά.
Σύμφωνα με το «Ινστιτούτο Kiel για την Παγκόσμια Οικονομία», μια γερμανική δεξαμενή σκέψης, η ανοδική αγορά ομολόγων έχει προσφέρει στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση σχεδόν 80 δισ. ευρώ ανάμεσα στο 2009 και το 2013 (εν συγκρίσει με τα επιτόκια προ κρίσης), τα οποία τώρα -μαζί με τα έσοδα από φόρους που έφθασαν σε ύψη ρεκόρ- συμβάλλουν στην εξισορρόπηση του προϋπολογισμού της Γερμανίας και στη σταθεροποίηση του δημόσιου χρέους της. Επιπλέον, έπειτα από μια δεκαετία ελλείψεων σε εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό στον τομέα μεταποίησης της χώρας και μιας γηράσκουσας και συρρικνούμενης κοινωνίας που απειλεί το κράτος πρόνοιας, η κρίση χρέους πυροδότησε μια εισροή εξειδικευμένων μεταναστών από χώρες χτυπημένες από την κρίση. Η Γερμανική Υπηρεσία Στατιστικών είχε διατυπώσει την εκτίμηση ότι το 2012 η καθαρή μετανάστευση ήταν κάπου στις 370.000 - αριθμό που είχαμε να τον δούμε εδώ και δύο δεκαετίες. Έπειτα από οκτώ χρόνια που συστελλόταν, ο πληθυσμός της Γερμανίας αυξάνεται.
Ε, λοιπόν, αυτό δεν είναι επιτυχία αλλά τυμβωρυχία. Η Γερμανία απολαμβάνει τα αγαθά την ώρα που πολλές άλλες αναπτυγμένες οικονομίες υποφέρουν από μειούμενη ανταγωνιστικότητα και παραπαίουσα ανεργία, αποτυχία στην εκπλήρωση των δημοσιονομικών στόχων και τις συνέπειες της φούσκας ακινήτων. Αλλά και οι "νοικοκύρηδες" Γερμανοί δεν είναι καλύτερα: οι ανισότητες στο πεδίο της κατανομής του πλούτου στη Γερμανία αυξήθηκαν στο διάστημα των τελευταίων 10 ετών. Το 10% των γερμανικών νοικοκυριών κατείχε το 2013 το 51,9% (45,1% το 1998), ενώ το 50% των ασθενέστερων οικονομικά νοικοκυριών μόλις το 1% του συνολικού καθαρού πλούτου (2,9% το 1998).
