Live τώρα    
17°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
13.4°C18.7°C
3 BF 63%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
12.0°C16.9°C
1 BF 66%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.3°C16.6°C
2 BF 61%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C18.0°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
10 °C
9.9°C14.6°C
2 BF 76%
Νέες κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Νέες κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών

Οι σύγχρονες τράπεζες αποτελούν ιδιότυπους κοινωνικούς θεσμούς, που ασκούν οικονομικά κρίσιμες και κοινωνικά ευαίσθητες λειτουργίες. Συγκεκριμένα, οι τράπεζες δεν μπορούν να εγγυηθούν τις καταθέσεις, τις εγγυάται το κράτος και βέβαια στην περίοδο κρίσης, που βρισκόμαστε, οι τράπεζες δεν μπόρεσαν να σώσουν τον εαυτό τους, αλλά η σωτηρία έγινε με δημόσιο χρήμα.

Για τον ΣΥΡΙΖΑ οι τράπεζες αποτελούν ένα πεδίο στρατηγικής σημασίας, λόγω της κρίσιμης λειτουργίας που ασκούν για τη σταθερότητα της οικονομίας, για την ανάπτυξη και τις βιώσιμες επενδύσεις, καθώς και για την απασχόληση και την κοινωνία γενικότερα.

Η θέση του ΣΥΡΙΖΑ για το τραπεζικό σύστημα είναι ότι πρέπει να υπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας και να λειτουργεί υπό τον έλεγχό της.

Στα τελευταία χρόνια, όμως, βλέπουμε συνεχώς να λαμβάνονται αποφάσεις από τις εποπτικές και ελεγκτικές αρχές (ΤτΕ, ΤΧΣ, κυβέρνηση) για την αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος, που μέχρι τώρα οδήγησαν στο χάρισμα δημόσιας περιουσίας στους μεγαλομετόχους και της διαχείρισης των τραπεζών στις παλιές διοικήσεις. Διαλύθηκαν κρίσιμες για την ανάπτυξη εξειδικευμένες τραπεζικές μονάδες, κάτι που εξυπηρέτησε αποκλειστικά και μόνο τα συμφέροντα της τραπεζικής διαπλοκής, με τη δικαιολογία ότι προστατεύουν το τραπεζικό σύστημα και την οικονομία της χώρας.

Έτσι λοιπόν και τώρα, παρακολουθούμε ακόμη ένα θέατρο που ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια μας (που έχουν δει πάρα πολλές τέτοιες κακόγουστες παραστάσεις) για τις κόντρες των κυβερνητικών στελεχών ή του κεντρικού τραπεζίτη με το ΔΝΤ ή την τρόικα. Αυτή τη φορά είναι για το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών.

Τα stress test

Αλλά ας δούμε τα γεγονότα πρώτα, με την περίφημη άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για τον τραπεζικό τομέα (stress test).

Η ΤτΕ, για να προσδιορίσει τις νέες κεφαλαιακές ανάγκες σύμφωνα με το Μνημόνιο Συνεννόησης του Μαΐου 2013, προχώρησε σε διεξαγωγή νέου stress test με στοιχεία Ιουνίου 2013. Αν και τα αποτελέσματα είχαν ήδη παραληφθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος από τον περασμένο Δεκέμβριο, δημοσιεύτηκαν μόλις χθες μετά από κόντρες με τον εκπρόσωπο του ΔΝΤ, που είχε την άποψη ή την πληροφόρηση ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες είναι μεγαλύτερες από το ποσό που ανακοινώθηκε.

Για την εκτέλεση της μελέτης υπολογισμού των κεφαλαιακών αναγκών, η ΤτΕ προσέλαβε δύο συμβουλευτικές εταιρείες, την Black Rock και τη Rothschild.

Χρησιμοποιήθηκαν δύο σενάρια, ένα βασικό και ένα δυσμενές, αλλά ο υπολογισμός των κεφαλαιακών αναγκών έγινε με το βασικό σενάριο και με βάση τα στοιχεία και τις μακροοικονομικές προβλέψεις του Ιουνίου 2013.

Στο σχετικό δελτίο της ΤτΕ, όπου εμφανίζονται ορισμένα από τα μεγέθη και τους δείκτες που χρησιμοποιούνται ως μακροοικονομικές παραδοχές, διαπιστώνεται ότι είναι ήδη ξεπερασμένες. Για παράδειγμα, το βασικό σενάριο προβλέπει ανεργία 27% για το 2013 και 26% για το 2014, που δεν έχουν επαληθευτεί, αφού η ανεργία είναι ήδη κοντά στο 28%, ενώ η ύφεση είναι μέχρι 26% και ξαφνικά εμφανίζεται η ανάκαμψη στα επόμενα χρόνια.

Είναι γεγονός ότι σε αυτά τα στατιστικά μοντέλα, αν αλλάξει κανείς έστω και κατά μια μονάδα τις παραμέτρους, η αλλαγή στα αποτελέσματα είναι θεαματική.

Η διαγνωστική μελέτη λοιπόν περιλάμβανε τέσσερα υποέργα για την αξιολόγηση των προβληματικών στοιχείων ενεργητικού, της ποιότητας χαρτοφυλακίου, για τις αναμενόμενες ζημίες πιστωτικού κινδύνου και για το χαρτοφυλάκιο δανείων στο εξωτερικό.

Όλες οι μελέτες στηρίχτηκαν στις συνθήκες που επικρατούσαν τον Ιούνιο του 2013, καθώς και όλα τα στοιχεία που αξιολογήθηκαν είχαν βάση τα ισχύοντα τον Ιούνιο του 2013. Έτσι, για παράδειγμα, στην αξιολόγηση του χαρτοφυλακίου εξωτερικού, η γεωπολιτική και οικονομική αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή, που έχει εμφανιστεί το τελευταίο διάστημα και αναμένεται να επηρεάσει τα αποτελέσματα των θυγατρικών στη ΝΑ Ασία και την Τουρκία, δεν έχει ληφθεί υπόψη.

Οι κεφαλαιακές ανάγκες

Κατέληξαν οι δύο σπουδαίες εταιρείες αξιολόγησης (Black Rock και Rothschild) ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες κάθε τράπεζας, με στόχο δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας 8% και Core Tier 1 5,5 %, είναι:

Αlpha 262 εκ.

Πειραιώς 425 εκ.

Εθνική 2.183 εκ.

Eurobank 2.945 εκ.

Αττικής 397 εκ.

Πανελλήνια 169 εκ.

Σύνολο 6.382 εκ.

Το δυσμενές σενάριο υπολογίζει αρκετά μεγαλύτερα ποσά, αλλά θα ληφθεί υπόψη σε μελλοντικά σχέδια, που θα αφορούν τον καθορισμό των κατάλληλων αποθεμάτων ασφαλείας (είναι ένας αόριστος προσδιορισμός του τύπου: άσε μπορεί να μας χρειαστεί).

Για τον υπολογισμό της δημιουργίας εσωτερικού κεφαλαίου λαμβάνονται υπόψη τα business plans που έχουν υποβάλει οι τράπεζες, με μια προσαρμογή από την ΤτΕ κατά το συντηρητικότερο. Κατά συνέπεια, υποκρύπτεται μια ενδεχόμενη αυθαιρεσία και υποκειμενικότητα, αφού στηρίχτηκε στα επιχειρησιακά σχέδια των τραπεζών, που δεν είναι τίποτε άλλο από υποθέσεις και σχεδιασμούς. Σπάνια καταλήγουν οι σχεδιασμοί σε πραγματικές δραστηριότητες και αποτελέσματα.

Όπως πληροφορούμαστε από την Τράπεζα της Ελλάδος, «μέσα σε φυσιολογικά επίπεδα οικονομικής αβεβαιότητας, οι εκτιμηθείσες κεφαλαιακές ανάγκες καλύπτονται για τον χρονικό ορίζοντα της άσκησης από αποθέματα ασφαλείας που έχουν ήδη ενσωματωθεί στην άσκηση και ενέργειες περιορισμού των κεφαλαιακών αναγκών (π.χ., τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα σε μελλοντικές αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, την αναγνώριση αναβαλλόμενης φορολογίας, την πώληση στοιχείων ενεργητικού, τις ενέργειες διαχείρισης λοιπών υποχρεώσεων κ.λπ.), καθώς και από τα κονδύλια του ΤΧΣ που δεν έχουν ακόμη χρησιμοποιηθεί».

Αυτό σημαίνει ότι κατ' αρχάς υπάρχει συναίνεση από την ΤτΕ για χρησιμοποίηση του υπολοίπου του ΤΧΣ.

Η ΤτΕ όμως θεωρεί ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών είναι σε αυτό το ύψος και μπορούν να καλυφθούν από τις πωλήσεις ενεργητικού, την αναβαλλόμενη φορολογία, τις μελλοντικές αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και τελευταία από τα αποθέματα του ΤΧΣ.

Τα συμπεράσματα από όλα τα παραπάνω είναι ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών μπορεί να είναι 6,4 δισ. ή 8 δισ. ή 5 δισ. ή όποιο άλλο νούμερο βολεύει περισσότερο και δεν προκαλεί μεγάλες αντιρρήσεις.

Η υποτιθέμενη κόντρα με το ΔΝΤ δεν έχει κανένα πραγματικό στοιχείο, αλλά σκόπιμα αφέθηκε να εννοηθεί ότι πρόκειται για διαρροή πληροφορίας και μάλιστα από ελληνικούς κύκλους.

Όλα είναι μια καλά σκηνοθετημένη παράσταση, με ενδεχόμενο στόχο την εξάντληση του υπολοίπου που διαθέτει το ΤΧΣ.

Αμέσως μετά η Πειραιώς έσπευσε να ανακοινώσει την ΑΜΚ κατά 1,75 δισ., έτσι ώστε να καλύψει και την αξία για την επιστροφή των προνομιούχων μετοχών του νόμου Αλογοσκούφη ποσού 750 εκ.

Με την ΑΜΚ, το ΤΧΣ, που κατέχει περίπου το 80% των μετοχών της Πειραιώς, δεν θα υποστεί dilution (απομείωση), αν η τιμή της αύξησης είναι ίση ή λίγο μεγαλύτερη από την τιμή εξάσκησης, αλλά θα μειωθεί το ποσοστό συμμετοχής του στην τράπεζα αυτή. Αν και η Alpha προχωρήσει σε ΑΜΚ ή σε έκδοση ομολογιακού και επιστρέψει το ποσό των προνομιούχων μετοχών, θα μειωθεί επίσης το ποσοστό συμμετοχής του ΤΧΣ.

Για τις δύο αυτές τράπεζες φημολογείται από καιρό ότι επίκειται η επαναϊδιωτικοποίησή τους και επιδιώκεται να αποκτήσουν ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό συμμετοχής, έτσι ώστε να μην επιτρέψουν την επαναφορά τους υπό δημόσια ιδιοκτησία και έλεγχο.

Άλλωστε, πάντα οι τραπεζίτες ζητούν από το Δημόσιο να σώσει τις τράπεζες, χωρίς όμως να παραιτηθούν από τις διοικήσεις, και, μόλις διασωθούν, ανακτούν τον έλεγχο άμεσα, με σκοπό να συνεχίσουν τις κερδοσκοπικές δραστηριότητές τους.

Για τη Eurobank δεν γνωρίζουμε ακόμη το νομοσχέδιο που θα φέρει ο Στουρνάρας και αν θα ψηφιστεί (!), αλλά αν δεν γίνει εξ ολοκλήρου από το ΤΧΣ η ΑΜΚ, θα έχουμε dilution της αξίας των μετοχών που κατέχει. Υπενθυμίζουμε ότι αυτό επιδιώκεται από την αρχή του 2014, αλλά δεν έχει συντελεσθεί ακόμη, επειδή η ενδεχόμενη απομείωση της περιουσίας του ΤΧΣ θα είναι πολύ σημαντική και δεν θα είναι εύκολο να τη δικαιολογήσουν όταν θα κινηθεί η διαδικασία απόδοσης ευθυνών.

Για την Εθνική εξασκούνται πιέσεις να πωλήσει τη Financebank και τις άλλες θυγατρικές, γιατί ανακοινώθηκε ότι δεν θα προχωρήσει σε ΑΜΚ, αλλά θα καλύψει τις κεφαλαιακές ανάγκες με άλλο τρόπο. Δεν μπορούμε να προβλέψουμε ακόμη τι θα γίνει με την Αττικής, γιατί παρά το γεγονός ότι ανακοινώθηκε ότι θα τα καλύψει τα 397 εκ. που χρειάζεται, δεν θεωρείται εύκολο. Ίσως η Αττικής να είναι ένα ακόμη αναλώσιμο...

Η κόντρα του ΔΝΤ με την ΕΚΤ και την Ε.Ε.

Η ΕΚΤ με δηλώσεις αξιωματούχων αποδέχτηκε την αρμοδιότητα της ΤτΕ να καθορίζει τις κεφαλαιακές ανάγκες αν και προσδιόρισε ότι δεν συμφωνεί απολύτως με τα νούμερα, αλλά θα περιμένει τη διενέργεια των νέων stress tests. Η οριστική λύση μετατίθεται για τον Νοέμβριο του 2014, οπότε και θα έχουν ολοκληρωθεί τα stress tests. Επομένως, το δίκιο ή όχι του ΔΝΤ για αυξημένες κεφαλαιακές ανάγκες παραπέμπεται για τα επόμενα stress tests που θα διενεργήσει η ΕΒΑ.

Το σκηνικό μάς θυμίζει την αιώνια κόντρα του ΔΝΤ με την ΕΚΤ και την Ε.Ε., που πάντα καταλήγει σε χρονική μετάθεση της λύσης, με αποτέλεσμα την επιμήκυνση του χρονικού διαστήματος αναμονής και ομηρίας των κρατών που καταδυναστεύουν.

Θεωρούμε ότι τα αποτελέσματα της υποτιθέμενης ή μη διαφωνίας του εκπροσώπου του ΔΝΤ είναι τα εξής:

α) Για την χώρα εδραιώνεται ένα καθεστώς ομηρίας και δουλείας για όλο τον επόμενο χρόνο, αφού δεν οριστικοποιούνται οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών, αλλά παραμένουν σε κατάσταση αναμονής για επαλήθευση με τα νέα stress tests. Αυτά θα διενεργηθούν τον επόμενο Νοέμβριο, οπότε θα ανακοινωθούν μάλλον στις αρχές του 2015 και αν έχει ήδη αναλάβει τη διακυβέρνηση η αριστερά θα υπάρχει άλλη μια καυτή πατάτα και ακόμη ένας παράγοντας πίεσης. (Να μην αφήσουν υπόλοιπα για διαχείριση στην αριστερή κυβέρνηση, έτσι ώστε να αυξάνεται η πίεση κατά τη διαπραγμάτευση!)

β) Δεν οξύνονται τα πνεύματα προεκλογικά, αλλά επιλέγεται η ομαλή μετάβαση στις εκλογές προς όφελος και ανακούφιση του Σαμαρά.

γ) Θα δημιουργηθούν και ευνοϊκές συνθήκες για την πορεία του Χρηματιστηρίου και άλλη μια ευνοϊκή εικόνα της ψευδαίσθησης εξόδου από την κρίση.

δ) Αν πετύχει η ΑΜΚ της Πειραιώς (που μάλλον θα πετύχει), θα έχουν ήδη την αρχή του "success story" και τη σχετική υποστήριξη στην προεκλογική εκστρατεία.

Όμως η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική και δυσάρεστη για τους δοκιμαζόμενους πολίτες.

Το success story σας, της κυβέρνησης, είναι στην πραγματικότητα μια τελείως στεγνή αγορά, χωρίς καμιά ελπίδα ανάκαμψης, αφού οι φημολογούμενες υγιείς τράπεζές μας δεν παρέχουν ρευστότητα για τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, δεν εφαρμόζουν προγράμματα ρύθμισης προσαρμοσμένα στις πραγματικές δυνατότητες των δανειοληπτών, δεν διανοούνται να διαγράψουν τις δυσβάστακτες οφειλές των ευπαθών και εξαθλιωμένων δανειοληπτών και ας δημοσιεύουν ισολογισμούς με κέρδη και κεφαλαιακή υπερπάρκεια. Αντίθετα, φροντίζουν για την επιστροφή της ρευστότητας στην ΕΚΤ, αφού πιέζονται για μείωση της έκθεσής τους στο ευρωσύστημα και σχεδιάζουν την απαγκίστρωσή τους από το ΤΧΣ.

Οι μικροεπαγγελματίες και οι επιχειρήσεις, έχουν γευτεί το "success story", αντιμετωπίζοντας από τη μία την έλλειψη οποιασδήποτε πολιτικής για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων και από την άλλη την απειλή των ληξιπρόθεσμων χρεών και την αδυναμία εξασφάλισης ρευστότητας για τη συνέχιση της δραστηριότητάς τους.

Οι δανειολήπτες, πιεζόμενοι από τη σκληρή πραγματικότητα, αντιμετωπίζουν την αναλγησία των τραπεζών, που, αν και ανακεφαλαιοποιημένες με δημόσιο χρήμα, αρνούνται να προσαρμόσουν τις αποπληρωμές των κόκκινων δανείων στις πραγματικές δυνατότητες των πελατών τους. Η απειλή των πλειστηριασμών είναι ήδη υπαρκτή και βυθίζει τους αδυνάτους σε κατάθλιψη, ενώ από την άλλη πλευρά τα χαράτσια και οι κατασχέσεις για οποιαδήποτε χρέη αποτελούν μια τρομακτική πραγματικότητα. Οι πολίτες αυτοί δεν ενδιαφέρονται για το "success story" που τους σερβίρει η κυβέρνηση...

Η μόνη λύση είναι η ανάληψη της διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ που θα θέσει άμεσα υπό δημόσια ιδιοκτησία και έλεγχο τις τράπεζες, που χρησιμοποιούν δημόσιο χρήμα, και θα εφαρμόσει μια πολιτική βασισμένη στην ανάπτυξη και όχι στη συνέχιση της λιτότητας.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL