Το 43% της αγοράς λιανεμπορίου τροφίμων πραγματοποιείται εκτός αλυσίδων σουπερμάρκετ, με το εναπομείναν 57% να είναι από τα χαμηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη, όπου το επίπεδο του μεριδίου αγοράς των αλυσίδων κυμαίνεται στο 70% - 80%.
Όπως προκύπτει από ανάλυση του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) για τις αλλαγές στις καταναλωτικές τάσεις των Ελλήνων σε είδη παντοπωλείου, η δαπάνη ανά νοικοκυριό σε είδη παντοπωλείου διαμορφώθηκε το 2018 στα 366,67 ευρώ (+0,86%). Η συνολική δαπάνη σε είδη παντοπωλείου έμεινε σχεδόν αμετάβλητη (+0,10% στα 17,81 δισ. ευρώ λόγω της μείωσης που παρουσίασε ο αριθμός των νοικοκυριών).
Οι αλυσίδες σουπερμάρκετ πραγματοποιούν, σύμφωνα με το "Πανόραμα των Αλυσίδων Σουπερμάρκετ 2019" πωλήσεις συνολικά 10 δισ. ευρώ. Πάντως, τα τελευταία χρόνια διαφαίνεται τάση προσέγγισης των ευρωπαϊκών μέσων όρων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του τζίρου στο λιανεμπόριο, τα μεγάλα καταστήματα τροφίμων (σουπερμάρκετ) παρουσιάζουν ετήσια αύξηση το 2018 3,55%, ενώ τα υπόλοιπα καταστήματα τροφίμων-ποτών-καπνού μείωση -2,19%.
Η μεταβολή αυτή διαφοροποιείται ανά κατηγορία. Μείωση παρουσίασε η δαπάνη σε έλαια και λίπη (-0,87%), οινοπνευματώδη ποτά (-1,08%) και γαλακτοκομικά και αυγά (-1,68%). Οι υπόλοιπες γενικές κατηγορίες παρουσίασαν αύξηση, με τη μεγαλύτερη σε φρούτα (+5,21%), είδη ατομικού ευπρεπισμού (+2,50%) και μη οινοπνευματώδη ποτά (+2,43%). Σημειώνεται ότι στις μεταβολές αυτές έχουν πολύ μικρή επίδραση οι αλλαγές στις τιμές καθώς ο δείκτης τιμών καταναλωτή της ΕΛΣΤΑΤ για τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά παρουσιάζει ελάχιστη αύξηση το 2018, κατά 0,40% σε σχέση με το 2017, ενώ και οι επιμέρους δείκτες έχουν μικρότερες μεταβολές. Π.χ. ο αντίστοιχος δείκτης τιμών για φρούτα παρουσιάζει αύξηση κατά 1,64%, ενώ οι αγορές φρούτων αυξήθηκαν κατά 5,21%. Οι διαφοροποιήσεις μπορούν να αποδοθούν σε εναλλακτικές επιλογές των καταναλωτών, σε επιλογή διαφορετικού μείγματος προϊόντων, ακόμα και σε διαφοροποίηση στις διατροφικές συνήθειες.
Σημαντικές διαφοροποιήσεις καταγράφονται και στη δαπάνη ανά περιφέρεια, με τη δαπάνη να παρουσιάζει μείωση σε Ιόνια Νησιά (-11,87%), Πελοπόννησο (-12,15%) και Ήπειρο (-8,92%) και αύξηση σε Δυτική Μακεδονία (+21,93%), Στερεά Ελλάδα (+19,35%) και Βόρειο Αιγαίο (+10,43%). Σε Δυτική Μακεδονία και Στερεά Ελλάδα καταγράφεται τόσο αύξηση στη δαπάνη ανά νοικοκυριό όσο και αύξηση των νοικοκυριών κατά 11,50% και 5,21% αντίστοιχα, κάτι που οδηγεί σε συνολική αύξηση της δαπάνης.
Παρά τις μεταβολές, η Αττική εξακολουθεί να είναι η περιοχή με τη μεγαλύτερη δαπάνη, με 7,78 δισ. ευρώ και ποσοστό 43,66% επί του συνόλου. Ακολουθούν: Κεντρική Μακεδονία (2,77 δισ. ευρώ και 15,56%) και Θεσσαλία (1,02 δισ. ευρώ και 5,73%). Τη μικρότερη δαπάνη παρά τη σημαντική αύξηση έχει η περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (243,56 εκατ. ευρώ και 1,37%).
