Μπορείτε να προχωρήσετε σε φοροελαφρύνσεις, αρκεί να μειώσετε το αφορολόγητο όριο, ενώ δεν συζητάμε τη μείωση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα τουλάχιστον μέχρι και το 2020. Αυτό ήταν το μήνυμα που μετέφερε στην ελληνική κυβέρνηση ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, μιλώντας χθες κατά τη διάρκεια του συνεδρίου του "Economist", ενώ αργότερα συνάντησε και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Μάλιστα, ο κ. Ρέγκλινγκ έθεσε και ζήτημα αύξησης του κατώτατου μισθού, κάτι το οποίο δεν έκανε επί της προηγούμενης κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Την ίδια ώρα, η αντίδραση της ελληνικής πλευράς ήταν μάλλον «χλιαρή», εγείροντας ερωτήματα για το τι πραγματικά σχεδιάζει το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών σε σχέση με την κατάρτιση του νέου φορολογικού νομοσχεδίου.
Σιγή Μητσοτάκη
Αναφερόμενος στη συνάντηση που είχε προχθες με τον νέο υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, ο κ. Ρέγκλινγκ είπε πως ο δεύτερος «με διαβεβαίωσε πως η νέα κυβέρνηση είναι προσηλωμένη στην επίτευξη βιώσιμης μακροπρόθεσμης ανάπτυξης και πως οι συμφωνημένοι δημοσιονομικοί στόχοι θα τηρηθούν, όταν σχεδιαστεί ο προϋπολογισμός του 2020. Αυτό είναι πολλά υποσχόμενο για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας. Προσβλέπουμε στη συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση προς αυτόν τον κοινό στόχο». Ουσιαστικά, ο επικεφαλής του ESM «ξέκοψε» κάθε συζήτηση για μείωση των στόχων επίτευξης πρωτογενών πλεονασμάτων τουλάχιστον μέχρι και του χρόνου.
Άλλωστε, σε σχετική ανακοίνωση του πρωθυπουργικού γραφείου, μετά τη συνάντηση με τον κ. Ρέγκλινγκ, αναφέρεται πως "ο κ. Μητσοτάκης επαναβεβαίωσε ότι η Ελλάδα θα σεβαστεί τους δημοσιονομικούς στόχους", χωρίς να προστίθεται κάτι επιπλέον για μείωση των πλεονασμάτων. Μάλιστα, σε άλλο σημείο προστίθεται ότι ο πρωθυπουργός "εξέφρασε την πεποίθησή του ότι η ταχεία υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα ανοίξει τον δρόμο για υψηλότερη ανάπτυξη και πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο".
Το καίριο ερώτημα λοιπόν είναι τι θα γίνει σε περίπτωση που δεν ευοδωθούν (είτε απόλυτα είτε σε ένα βαθμό) οι προσδοκίες αυτές, υπό την έννοια ότι ο κ. Ρέγκλινγκ έθεσε ανοιχτά το ζήτημα της μείωσης του αφορολογήτου ορίου.
Ο κ. Ρέγκλινγκ εξέφρασε την πεποίθησή του πως «η Ελλάδα θα πρέπει να κάνει την ανάπτυξη κορυφαία προτεραιότητά της, διατηρώντας ταυτόχρονα το συμφωνημένο πρωτογενές πλεόνασμα και καλλιεργώντας τη δικαιοσύνη σε όλη την κοινωνία». Όπως επισήμανε, το δημοσιονομικό πλεόνασμα, μαζί με την ανάπτυξη, είναι οι απαραίτητες συνθήκες για τη βιωσιμότητα του χρέους.
Γενικότητες Σταϊκούρα
Από το βήμα του ίδιου συνεδρίου, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας αρκέστηκε σε γενικόλογες αναφορές περί φοροελαφρύνσεων, προσδιορίζοντας τέσσερις προτεραιότητες της κυβέρνησης στο πεδίο της οικονομίας με στόχο την επιτάχυνση της οικονομικής ανάπτυξης, την προσέλκυση επενδύσεων, την τόνωση της ρευστότητας αλλά και την ενίσχυση της κοινωνικής αλληλεγγύης.
Όπως είπε, το σχέδιο θα ενισχύει, μέσω της υψηλότερης ανάπτυξης και του χαμηλότερου κόστους δανεισμού, τη βιωσιμότητα του χρέους, οδηγώντας στη δυνατότητα μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων. Ωστόσο, δεν είπε κάτι πιο συγκεκριμένο για ανάγκη μείωσης των στόχων, όταν μάλιστα έχει μείνει από την προηγούμενη κυβέρνηση ο ειδικός λογαριασμός των 5,5 δισ. ευρώ, στοχεύοντας ουσιαστικά στη μείωση των στόχων από το 3,5% στο 2,5% από το 2020 μέχρι και το 2022.
Από εκεί και πέρα, όπως επισήμανε ο επικεφαλής του ESM, ο όποιος επανακαθορισμός δημοσιονομικών πολιτικών θα πρέπει να στοχεύει στην καλλιέργεια της ανάπτυξης, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την επίτευξη του συμφωνημένου πρωτογενούς πλεονάσματος. Μια μείωση των φορολογικών συντελεστών, για παράδειγμα, θα μπορούσε να συνδυαστεί με διεύρυνση της φορολογικής βάσης (δηλ. μείωση του αφορολογήτου ορίου).
Κατώτερη των περιστάσεων η αντίδραση
Πάντως, η ελληνική αντίδραση στο ζήτημα αυτό ήταν πολύ κατώτερη τουλάχιστον της θέρμης με την οποία υποστήριζε προεκλογικά η Ν.Δ. τη μη μείωση του αφορολογήτου ορίου, φέρνοντας μάλιστα στη Βουλή σχετική τροπολογία. Βέβαια, δεν ψήφισε αργότερα την τροπολογία που έφερε η κυβέρνηση Τσίπρα για κατάργηση της μείωσης του αφορολογήτου ορίου από 1.1.2020.
Σύμφωνα με ελληνική πηγή, η αποστολή στοιχείων στους θεσμούς για το φορολογικό νομοσχέδιο έχει ξεκινήσει ήδη. Η ίδια πηγή, σχολιάζοντας την ομιλία του επικεφαλής του ESM, ο οποίος αναφέρθηκε στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, υποστήριξε ότι αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα τη μείωση του αφορολογήτου, καθώς αυτή η διεύρυνση θα μπορούσε να επιτευχθεί, λόγου χάρη, με τον περιορισμό της φοροδιαφυγής. Βέβαια, είναι απορίας άξιο το πώς θα μπορέσει να μειώσει τη φοροδιαφυγή η νέα κυβέρνηση μέσα σε μόλις 4 μήνες κατά 1,9 δισ. ευρώ (η "τρύπα" που προέβλεπε η έκθεση της Κομισιόν για το 2019) ή κατά 1,1 δισ. ευρώ (η "τρύπα" που έβλεπε προεκλογικά ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας, αλλά αρχίζει να μη διακρίνει μετεκλογικά). Επίσης, ο ίδιος Έλληνας αξιωματούχος τόνισε ότι στις συζητήσεις που είχε προχθές ο Κ. Ρέγκλινγκ στο υπουργείο Οικονομικών, ουδέποτε ανέφερε το θέμα της μείωσης του αφορολογήτου.
Πυρά για τον κατώτατο μισθό
Από εκεί και πέρα, ο κ. Ρέγκλινγκ δεν άφησε στο απυρόβλητο και τον κατώτατο μισθό. Όπως τόνισε, οι μεταρρυθμίσεις που ήδη εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων προσαρμογής, όπως η μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας, δεν θα πρέπει να αναθεωρηθούν. Για παράδειγμα, όπως ανέφερε, οι αυξήσεις στον κατώτατο μισθό θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τις εξελίξεις στην παραγωγικότητα, για να διατηρείται η ανταγωνιστικότητα.
